به گزارش خبرنگار مهر، بعد از توافق ایران و 1+5 در مذاکرات ژنو تحلیل ها و واکنش های مفاوتی نسبت به مذاکرات صورت گرفته که در یکی از این واکنش ها خبرگزاری آسوشیتدپرس به تحلیل برنده ها و بازنده های توافق پرداخته است:
برنده ها
دیپلماسی
یک تماس تلفنی میان باراک اوباما -رئیس جمهوری آمریکا- و حسن روحانی -رئیس جمهوری جدید ایران- در اواخر سپتامبر، نه تنها یخ دیپلماتیکی که در 34 سال بوجود آمده بود را شکست، بلکه باعث تقویت کسانی شد که به دنبال احیای مذاکرات هسته ای و آزمایش "عصر جدید" پس از انتخاب روحانی در ماه ژوئن، بودند. اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل نیز دارای لحظات درخشانی بود و در پشت صحنه، گفتگوهایی صورت گرفت که باعث شکل گیری مذاکرات ژنو شد.
مشتریان آسیایی نفت
تحریمهای صادرات نفت ایران در دوره شش ماهه ادامه خواهد یافت. اما قدرتهای جهانی قول دادهاند تا زمانی که به تعهدات عمل میشود، اقدام اقتصادی جدیدی علیه ایران انجام ندهند. این خبر خوبی برای اقتصادهای آسیایی تشنه انرژی مانند هند، چین و ژاپن است که شامل تخفیفهای آمریکا برای تداوم واردات نفت از ایران هستند. به نظر می رسد که تخفیفها تا مذاکرات جامع ادامه یابد.
دوبی
مدتها پیش از آن که این شهر دوران طلایی خود را آغاز کند، به دلیل این که معبری تجاری برای کشورهایی مانند ایران بود، شرایط مناسبی یافته بود. زمانی، بنادر و پایانههای هوایی باربری آن مملو از اجناسی مربوط به ایران بودند. تحریمها تا حد زیادی این تجارت سنتی را از بین برده و شرایط زندگی جامعه بزرگ ایرانیان مقیم در دوبی را دچار مشکل کرده است.
رئیس جمهوری ایران
روحانی همواره مذاکرات هستهای با غرب را مبتنی بر خروجی "برد-برد" دانسته بود. از این رو وی با دستیابی به تفاهمی که به ایران امکان ادامه غنی سازی -حتی اگر در سطح پایینتر باشد- را می دهد، به نتیجهای که میخواست دست یافت. اگر به معاملهای میرسید که به هر نحوی استقلال هستهای ایران را قربانی میکرد، مورد هجوم مخالفان قرار میگرفت.
بازنده ها
اسرائیل
پیام بسیار سریع و بلند از آنجا آمد. توافق یک اشتباه است که اسرائیل را در شرایط خطر بزرگی قرار داده است. بسیاری از مقامات اسرائیلی -از جمله نخست وزیر بنیامین نتانیاهو- مدعی هستند قابلیت غنی سازی اورانیوم ایران، پتانسیل بوجود آمدن فاجعه را دارد. غنی سازی، سوخت هستهای برای رآکتورها تولید میکند، اما میتواند به مواد قابل استفاده در سلاح نیز تبدیل شود. هیچ فعالیتی توسط متحدان آمریکایی اسرائیل، نمیتواند نتانیاهو و دیگران را قانع کند که از این اعتقاد که "ایران تا زمانی که میتواند اورانیوم غنی کند، یک تهدید است" دست بردارند.
عربستان سعودی
این کشور ثروتمند نفتی باید با تغییر جایگاه از محرم به نقشِ نامانوسِ مخالف در منظر واشنگتن خود را وفق دهد. در مرحله اول، هنگامی که آمریکا متحد طولانی مدت خود حسنی مبارک -رئیس جمهوری اسبق مصر- را در سال 2011 تنها گذاشت، ناخوشنود شدند. سپس، زمانی که آمریکا از تصمیم خود درباره حمله نظامی به نیروهای بشار اسد -رئیس جمهوری سوریه- عقب نشینی کرد به ضرر عربستان شد زیرا شورشیان مورد حمایت تنگاتنگ ریاض و کشورهای خلیج فارس هستند. حال، عربستان توافق با ایران را به عنوان برتری دادن به رقیب منطقهای و کاهش نقش منطقه در تصمیمسازی آمریکا میدانند. با این وجود بعید است که عربستان خریدهای بزرگ نظامی خود را صنعت دفاعی آمریکا قطع کند.
مصر
رهبران نظامی قاهره بهبودی بدست آمده در رابطه با ایران توسط دولت اخوان المسلمین را به حالت قبل بازگرداندهاند. توافق هسته ای و احتمال گسترش یافتنِ گفتگوهای آمریکا-ایران ممکن است جایگاه سنتی مصر را به عنوان نیروی رهبری کننده در شکل دادنِ سیاست غرب در منطقه را تحت شعاع قرار دهد.