به گزارش خبرنگار مهر، عدم تخصیص اعتبارات ریالی و ارزی، مشکلات تامین مواد اولیه، طولانی بودن زمان اخذ مجوزهای زیست محیطی و تامین زیر ساختهای خدماتی مورد نیاز این پروژه ها مهمترین دلایل تاخیر در آغاز عملیات اجرایی و اتمام این واحد از سوی مجریان در حالی عنوان می شود که باید قبل از تصویب اجرا در مورد این مسائل اندیشیده می شد.
اما موقعیت خاص استراتژیکی استان آذربایجان غربی به لحاظ داشتن مرز مشترک با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان و نگرش نبود امنیت با توجه به استقرار اقوام و مذاهب مختلف در این استان نیز می تواند از دلایل مهم عدم تخصیص اعتبارات لازم برای اجرای این طرح باشد.
در این راستا نمی توان از کنار عدم توجه مسئولان ارشد استان، نمایندگان مجلس و مدیران اجرایی این طرحها در طول سالها به اخذ سریع مجوزات و تخصیص اعتبارات مورد نیاز گذشت چرا که اجرای به موقع این طرح می توانست اهالی شهرهای اطراف را از داشتن صنعتی که بامشکلات معیشتی ناشی از خشکسالی و اجرای طرح انسداد نوار مرزی مواجه هستند، رفع و زمینه شرایط توسعه پایدار در استان به لحاظ افزایش صادارت مستقیم محصولات این کارخانه و کالاهای پایین دستی آن به کشورهای منطقه را فراهم کند.
واحد پتروشیمی تولید پلی اتیلن سبک خطی و سنگین مهاباد مقرر بود با ظرفیت 300 هزار تن و واحد تولید بوتن 1 به ظرفیت 30 هزار تن در سال با تامین مواد اولیه سالانه 324 هزار تن از طریق خط لوله سراسری انتقال اتیلن غرب کشور از عسلویه با مشارکت 95 درصدی شرکت ایرانی نارگان و پنج درصدی شرکت تکنی مونت ایتالیا با سرمایه گذاری ارزی 214 میلیون و 300 هزار یورو ریالی و یک هزار و 120 میلیارد ریال از محل مصوبات سفر هیئت دولت و بنگاه های اقتصادی کوچک و زودبازده با اشتغالزایی هزار نفر به صورت مستقیم و چهار هزار نفر به صورت غیرمستقیم احداث شود.
صاحب امتیاز تکنولوژی پتروشیمی مهاباد دو شرکت آلمانی و فرانسوی با نامهای بازل و اکسون است که گفته می شود که این تکنولوژی در سطح کشور و خاورمیانه تاکنون در هیچ یک از مجتمعهای پتروشیمی اجرا نشده است، انواع لوله های پلاستیکی با کاربرد در بخش کشاورزی و صنایع ساختمانی، تولید کیسه های پلی اتیلنی برای حمل ونقل کالا، فیلم های پلی اتیلنی، کارتن های پلاستیکی در صنعت بسته بندی، تولید قطعات پلاستیکی مورد کاربرد در صنعت خودرو سازی و صنایع و لوازم خانگی که پلی اتیلن به نحوی در آنها مورد استفاده دارد، از جمله کالاهایی است که از محصول تولیدی این کارخانه به شمار می رود.
تاخیر در اجرای خط لوله اتیلن منجر به تاخیر پتروشیمهای اقماری شد
نیمه دوم سال ۱۳۸۱ وزیر وقت نفت، طرح خط لوله اتیلن غرب و احداث مجتمع های پتروشیمی در مسیر این خط لوله را در جلسه هیئت وزیران مطرح و این طرح با هدف توسعه غرب کشور، رفع محرومیت و ایجاد اشتغال در استانهای کهکیلویه و بویر احمد، لرستان، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی به تصویب رسید، وزارت نفت، موظف به اجرای طرح با سرمایه گذاری بخش خصوصی شد و در این راستا شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عنوان مسئول مطالعات و انجام زیرساخت و احداث خط لوله انتخاب شد، ولی تا کنون که نزدیک به یک دهه از عمر آن می گذرد هنوز خط لوله اتیلن به ایستگاه نهایی خود نرسیده و به تبع آن عملیات احداث مجتمعهای پتروشیمی وابسته به آن نیز با تاخیر مواجه شده است.
پروژه های پتروشیمی میاندوآب و مهاباد که قرار بود بخش اصلی مواد اولیه خود را از طریق این خط لوله تامین کنند، همانند سایر طرحهای مصوب در مسیر احداث این خط و پروژه های آذربایجان غربی که بعد از گذشت سالهای طولانی به مرحله بهره برداری رسیده و یا هنوز بلا تکلیف هستند.
کلنگ احداث مجتمع پتروشیمی مهاباد روز 30 شهریور ماه 83 با حضور رئیس جمهوری به زمین زده شد و حدود چهار سال بعد روز 26 آذرماه سال 87 مدیر عامل قبلی این مجتمع در گفتگو با خبرگزاری ایسنا از آغاز عملیات اجرایی تا پایان 87 خبر داده بود این اظهار نظر در حالی شکل گرفته که مراحل احداث ساختمان این طرح از سال 90 آغاز و بر اساس اعلام مسئولان تجهیزات مورد نیاز وارد کشور شده و فاز اول این طرح تا پایان سال 91 آماده بهره برداری می شود.
واگذاری غیر اصولی مدیریت اجرای طرح پتروشیمی میاندوآب
استاندار آذربایجان غربی در 19 تیرماه سال 90 در نشست با خبرنگاران گفته بود: کندی عملیات احداث پتروشیمی میاندوآب به دلیل واگذاری مدیریت اجرای این طرح در پایان مدیریت نوذری در وزارت نفت به یک فرد غیر متخصص است.
وحید جلال زاده با اشاره به اینکه امتیاز اجرای طرح پتروشیمی میاندوآب در اختیار شرکت پتروشیمی باختر است، اظهار داشت: متاسفانه تغییر واگذاری غیر اصولی و کارشناسی نشده مدیریت اجرای طرح از سال 88 تا اردیبهشت ماه سال 90 موجب هدر رفت زمان شد.
وی از خلع ید از خریدار قبلی امتیاز این طرح خبر داد و با اشاره به اینکه پتروشیمی باختر مدیریت اجرای این طرح بزرگ صنعتی را متقبل شده است، ادامه داد: تسطیح زمین در حال انجام بوده که کلنگ احداث آن طی هفته دولت سال 90 به زمین زده می شود.
استاندار آذربایجان غربی 24 فروردین 90 در نشست خبری عدم سرمایه گذاری و تامین خوراک را مشکل اصلی پتروشیمی های میاندوآب و مهاباد و موجب کندی روند اجرای عملیات اجرایی آنها دانسته و گفته بود: سرمایه گذاری مشترک وزارت نفت، بانک و سرمایه گذاری خارجی در راستای اجرای این پروژه ها عملی نشده است.
وی عدم تامین خوراک را نیز یکی از عوامل تاخیر در اجرای این طرحها عنوان و اضافه کرده بود: عدم پایبندی به تعهدات توسط سرمایه گذار ترکیه ای هم از دیگر عوامل تاخیر در اجرای پتروشیمی میاندوآب است.
پیگیر اجرای خط انتقال اتیلن غرب به مهاباد هستیم
جلال زاده سه شنبه هفته گذشته در جریان بازدید از روند اجرای عملیات احداث پتروشیمی مهاباد در جمع خبرنگاران نیز افزود: اين پروژه بعنوان بزرگترين پروژه صنعتي استان در حال حاضر از 78 درصد پيشرفت فيزيكي برخوردار بوده و بر اساس برنامه زمان بندی تا پايان سال 93 آماده بهره برداري می شود.
وی با اشاره به اینکه افتتاح طرح پتروشیمی مهاباد تاثیر بسزایی در روند توسعه و رونق اقتصادی منطقه خواهد داشت، اعلام کرد: با بهره برداري از اين پروژه شاهد رشد و توسعه در بخش صنعت استان، اشتغال زايي و افزايش درآمد بوده بطوريكه در حال حاضر یک هزار و 200 نفر در اين مجتمع مشغول به كار هستند.
استاندار آذربايجان غربي در ادامه سخنان خود گفت: موضوعي كه در حال حاضر پيگير آن هستيم اجرا و رساندن خط انتقال مواد اوليه پلي اتيلن به مجتمع پتروشيمي مهاباد است كه اميدواريم همزمان با بهره برداري از پروژه، اجراي اين خط انتقال نيز محقق شود، پروژه پتروشيمي مهاباد به لحاظ تجهيز منابع مالي هيچ مشكلي نداشته و مراحل اجرايي خود را طبق زمان بندي مقرر سپری می کند.
فرصت ۶ ماهه ارزشمند برای صنعت پتروشیمی ایران/دولت تجهیزات وارد کند
رئیس کمیته پتروشیمی کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در خصوص مشکل عدم ترخیص تجهیزات پتروشیمی مهاباد از گمرک، معتقد است: تعلیق ۶ ماهه تحریم صادرات صنعت پتروشیمی فرصت ارزشمندی برای این صنعت بوده تا اقدام به ورود تجهیزات کند ولی فکر نمی کنم پس از ۶ ماه تحریم ها بازگردد.
موید حسینی صدر با بیان اینکه فرصت مناسبی با تعلیق تحریم های صادرات پتروشیمی و تجهیزات آن فراهم آمده تا برای سرمایه گذاریهای جدید و تکمیل پروژه هایی که معطل واردات تجهیزات بوده، اقدام شود، گفت: با وجود اینکه تاکنون نیز فعالیت صنعت پتروشیمی در جریان بود اما مطمئنا صنعت پتروشیمی ایران از نبود تحریم ها و وجود شرایط عادلانه و سالم تجاری، استقبال می کند.
رئیس کمیته پتروشیمی کمیسیون صنایع و معادن مجلس، با بیان اینکه ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی 50 میلیون تن است که با لغو تحریم ها امکان افزایش این ظرفیت به 100میلیون تن وجود دارد، ادامه داد: می توان درآمد صادرات محصولات پتروشیمی را تا 30 میلیارد تومان افزایش داد.
خط لوله اتلین به مهاباد و میاندوآب نرسیده
معاون برنامه ریزی استاندار آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه 626 میلیون یورو اعتبار ارزی طرح پتروشیمی مهاباد از طریق بانک صنعت و معدن تامین اعتبار شده است، افزود: 800 میلیارد ریال نیز توسط بانک ملی برای اجرای این طرح تامین می شود.
غلامرضا دیزج نژاد با اشاره به تخصیص 162 میلیارد ریال از اعتبارات ریالی و 100 میلیون یورو از اعتبارات ارزی این طرح توسط بانکهای عامل پرداخت شده، گفت: در راستای تسریع در اجرای عملیات این طرح تا کنون 40 مگاوات برق، 350 متر مکعب آب و پنج هزار متر مکعب در ساعت گاز این واحد با همکاری دستگاهها تامین می شود.
وی با بیان اینکه طرح پتروشیمی مهاباد هم اکنون 78 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، اظهار داشت: فرآیند مهندسی پایه این طرح به اتمام رسیده و زیرساختها و تجهیزات زیرزمینی تامین و هم اکنون تداراکات اولیه با 78 درصد پشرفت فیزیکی در حال انجام است.
وی در خصوص تامین مواد اولیه طرحهای پتروشیمی های مهاباد و میاندوآب از طریق خط اتلین شمالغرب از عسلویه تا میاندوآب، گفت: هنوز این خط لوله به شهرستانهای مهاباد و میاندوآب نرسیده و این در حالی است که تا پایان اجرای طرحها مواد اولیه نیز از طریق این خط لوله تامین می شود.
صنعت پتروشیمی ایران هم اکنون اولین صادرکننده پلی‌اتیلن به اتحادیه اروپا و دومین صادرکننده این محصول به چین محسوب می شود که در صورت تحقق وعده های مسئولان و به نتیجه رسیدن طرحهای پتروشیمی میاندوآب و مهاباد استان زر خیز آذربایجان غربی با توجه به پتانسیلهای ویژه سهم قابل توجهی در تامین این ماده اولیه پرمخاطب داشته باشد.