به گزارش خبرنگار مهر، خوشبختانه اتخاذ سیاستها و برنامه ریزی های مناسب در کنار ارائه آموزش های لازم به تولیدکنندگان بخش کشاورزی موجبات افزایش تولید محصولات باغی و زراعی بویژه محصولی مهم نظیر سیب درختی را فراهم ساخته است اما با وجود اینکه ایران سومین تولیدکننده سیب درختی با کیفیتی بالا در جهان شمرده می شود در امر صادرات دارای عملکردی اگر نگوییم ضعیف اما دستکم نامتناسب با محصولات این خطه چهار فصل است.
بی شک عرضه محصولات زراعی و باغی در بازارهای جهانی مستلزم تخصص، تجربه، رعایت اصول و استانداردهای بین المللی در پروسه برداشت محصول، درجه بندی، بسته بندی، نگهداری و حمل و نقل است.
رفع موانع و مشکلات بهره برداران در تولید و صادرات با حمایت های دولتمردان و ارائه تسهیلات ویژه امکانپذیر و عدم حمایت و پشتیبانی بخش کشاورزی موجب می شود هزینه های تولید، داشت، برداشت با قیمت عرضه محصول در بازار داخلی و خارجی همخوانی نداشته باشد.
دماوند پیشانی کشاورزی استان تهران
بر اساس اظهارات رئیس جهاد کشاورزی استان تهران که چندی پیش در جمع شماری از بهره برداران شهرستان دماوند عنوان شد، این شهرستان به واسطه برخورداری از شرایط مناسب آب وهوایی، ارتفاع مطلوب از سطح دریا، خاکی مستعد و سایر عوامل سهم بسزایی در تولید محصولات باکیفیت باغی و زراعی استان تهران دارد.
سید محمد موسوی در نشست مذکور اعلام کرد: این منطقه با هفت هزار و 620 هکتار باغ سیب در سال 92 بیش از 350 هزار تن تولید داشته و میزان 70 درصد سیب مورد نیاز استان تهران را تامین می کند.
وی معتقد است که استان تهران پیشانی بخش کشاورزی کشور و شهرستان دماوند پیشانی بخش کشاورزی استان تهران قلمداد می شود.
تولیدی مازاد بر مصرف داخلی و ضرورت صادرات سیب
مدیرعامل تعاونی باغداران شهرستان دماوند درباره شرایط تولید سیب در شهرستان دماوند در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: طبق برآوردهای بعمل آمده، امسال 260 هزار تن سیب از سطح باغات شهرستان دماوند برداشت شده است.
حسین غیبی ادامه داد: بهای سیب امسال به دلیل افزایش هزینه های تولید شامل دستمزد کارگر، بسته بندی، سردخانه و حمل و نقل نسبت به سال گذشته افزایش داشت و به تبع آن قیمت فروش این محصول نیز افزایش یافت.
به گفته وی، سیب تولیدی در بام ایران امسال با کیفیتی بهتر از سالیان گذشته عمل آمد، چراکه برغم ادوار قبلی، تگرگ آسیبی به این محصولات وارد نکرد و چالش ناشی از گرمای بی سابقه امسال نیز با کمک بهره برداران و استفاده از دانش کارشناسان امر به خوبی مدیریت شد.
"جابان اپل" برندی شناخته شده و جهانی
این مسئول از تولید مازاد سیب به میزان دوبرابر نیاز داخلی کشور خبر داد و اعلام کرد: طبق گفته های مسئولان اتحادیه ملی باغداران کشور، تولید سیب امسال ایران دو برابر نیاز داخلی است، از این رو باید برای جلوگیری از مشکلات آتی راهی برای صادرات این محصولات با کیفیت پیدا کرد.
غیبی اضافه کرد: امسال 40 درصد محصول تولیدی در باغات سیب شهرستان دماوند توسط صاحبان و بهره برداران برداشت شد و کشاورزان کمتر از سنوات گذشته به فروشی موسوم به "رو درختی" روی آوردند.
مدیرعامل تعاونی باغداران دماوند از سیب منطقه ای به نام "جابان" از نواحی دماوند بعنوان دارنده برندی جهانی تحت عنوان "جابان اپل" سخن به میان آورد و اضافه کرد: سیب ایران از کیفیت بالایی در بازارهای جهانی یرخوردار و سیب دماوند بهترین نوع سیب ایران و مرغوبترین سیب شهرستان دماوند در منطقه جابان تولید می شود.
وی ادامه داد: هرچند جابان به عنوان نقطه و مرکز تولید سیب با کیفیت دماوند و ایران است اما "آبسرد"، "کیلان"، "کوهان"، "خسروان"، "زان"، "اوچونک" و ... نیز از دیگر مناطقی هستند که ظرفیت خوبی برای تولید این محصول دارند.
شرایط برای صادرات سیب مهیاست
رییس اتحادیه باغداران کشور نیز به خبرنگار مهر گفت: طی سال جاری شرایط به لحاظ تولید انبوه و توجیه اقتصادی برای صادرات مهیاست، اما در حال حاضر این امر به صورت پراکنده و ناچیز درحال انجام است.
مجتبی شادلویی، افزایش کیفیت و کمیت تولید سیب بدلیل موقعیت جغرافیایی مناسب و عدم برخورداری کشورهای حاشیه خلیج فارس از این موهبت الهی را از دیگر بسترهای آماده برای صادرات این محصول عنوان کرد.
وی آیین نامه های دست و پا گیر، تحریم های متعدد، مسائل حاشیه ای و هزینه های سنگین را از عوامل کاهش میزان صادرات سیب برشمرد و اذعان داشت: رفع موانع صادراتی مستلزم حمایت مسئولان است.
رقابت در بازارهای کشورهای هدف، نیازمند حمایت دولت
نایب رئیس اتحادیه باغداران کشور نیز در گفتگو با خبرنگار مهر در این خصوص اظهار داشت: رعایت اصول و استانداردهای لازم در تولید محصول، درجه بندی، بسته بندی، نگهداری و حمل و نقل مناسب از عوامل مهم در امر صادرات است که باید لحاظ شود.
مجید قدیمی با بیان اینکه کشورهای حاشیه خلیج فارس بازار هدف صادرات هستند، افزود: افزایش هزینه های تولید، نیروی انسانی، جمع آوری، نگهداری و ... از یک سو و هزینه های بالای بسته بندی با کیفیت و حمل محصول با خودروهای مجهز به سامانه های خنک کننده تا محل بارگیری کشتی از سوی دیگر هزینه های سنگینی را به صادرکنندگان تحمیل می کند.
وی اضافه کرد: هزینه بالای تولید و صادرات موجب می شود تا تولید کننده ایرانی محصول خود را با قیمتی گزاف در بازارهای جهانی عرضه کند و به دلیل وجود تولیدات مشابه باقیمت مناسب، طبعاً مصرف کننده به سمت خرید محصولاتی با قیمت مناسب می رود.
این مسئول تصریح کرد: در تمامی کشورهای دنیا بویژه کشورهای اروپایی باتوجه به اینکه بخش کشاورزی زمینه اشتغال و تولید غذا را فراهم می کند، دولت با ارائه یارانه های مختلف از این بخش مهم حمایت می کند.
واگذاری عرصه کشاورزی به بخش خصوصی
یکی از باغدار نمونه شهرستان دماوند، منطقه "جابان" را بزرگترین قطب تولید سیب استان تهران خواند و گفت: شرایط آب و هوایی مناسب و تولید برپایه علم و دانش روز باعث می شود تا هر ساله شاهد افزایش قابل توجه این محصول در باغات باشیم.
حمید ابراهیمی عنوان کرد: سیب منطقه جابان با رعایت استانداردهای صادراتی در بازارهای داخلی و خارجی شناخته شده است.
وی با اشاره به اینکه فرایند کاشت، داشت و برداشت با هزینه های بسیاری همراه است، گفت: در برخی مواقع هزینه های جاری با قیمت عرضه محصول برابری می کند.
ابراهیمی ضمن ابراز گلایه از وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی بخش کشاورزی که اغلب خدمات را به بخش خصوصی بدون هیچگونه نظارتی واگذار کرده است، گفت: واگذاری امور کشاورزی به این بخش صدمات و آسیب های فراوانی را بر پیکره فعالان این عرصه وارد کرده است.
وی افزود: در حال حاضر کود، سموم دفع آفات، ادوات و ماشین آلات بخش کشاورزی باقیمتی بالا در بازار سیاه عرضه می شود و این در حالیست که تجهیزات و امکانات کشاورزی در گذشته به صورت یارانه و باقیمت دولتی در اختیار بهره برداران قرار می گرفت.
باغدار نمونه دماوندی با بیان اینکه تولیدکنندگان امروز دستشان به جایی نمی رسد، گفت: رونق و صادرات وسیعی که سالیان گذشته در منطقه جابان شاهد بودیم درحال حاضر بسیار اندک و کمرنگ شده؛ این منطقه در آن سالها حدود 100 هزار تن سیب درختی به کشورهای عربی صادر می کرد.
ابراهیمی اضافه کرد: ادامه این روند موجب می شود که صدمات جبران ناپذیری به چرخه تولید و اقتصاد وارد شود و به جایی خواهیم رسید که تنها نیاز خود را بتوانیم برطرف کنیم، مادامی که تولیدکنندگان باتلاش و کوشش به تولید محصول می پردازند و افزایش محصول تولید شده بدلیل مازاد بر نیاز بازار داخلی و عدم صرفه اقتصادی در امر صادرات، به هدر می رود، سال آینده زراعی رغبت و رمقی برای تولید نمی ماند. افزایش هزینه تولید و صادرات بهره
کمبود آب، و خطر تبدیل دماوند به کویرستان
ابراهیمی گفت: کاهش سطح سفرهای آب زیرزمینی زنگ خطری است که اگر مسئولان ذیربط در مورد آن فکری اساسی نکنند؛ منطقه دماوند طی سالیان نه چندان دور به کویرستانی بایر تبدیل خواهد شد.
باغدار نمونه دماوندی عنوان کرد: برداشت بی رویه از سفرهای آب زیرزمینی و تخریب بی رویه منابع طبیعی و ملی از مهمترین دلایلی است که موجب شده بعضی مناطق دماوند در محدوده ممنوعه قرار گیرد.
وی با بیان اینکه تجارت بین المللی همواره تأثیر بسزایی در اقتصاد داخلی کشور بر جای می گذارد، گفت: اغلب اقتصاد دانان بر این باورند که رسیدن به یک رشد مستمر و پیشرفت اقتصادی در سطح جهان و کشور منوط به تجارت و بالا بردن سطح تولیدات داخلی بر پایه افزایش قدرت رقابت است.
--------------------
گزارش از نجمه نادری
عکس از ماهزاده نجار