به گزارش خبرنگار مهر، شب یلدا، شب کنار هم بودن، بازدید و صله رحم است و این سنت ارزنده در کنار دید و بازدید نوروزی یکی از مراسم های باشکوهی است که از پدران و مادرانمان به یادگار مانده است. یلدا شب دور هم نشستن و گفت و خند است، شب پدربزرگ ها و مادربزرگ ها با تمام حکایات و قصه هاشانف شب انار دانه شده و لبو و کدوی حلوایی، شب نخودچی و کشمش و شبِ.
یلدا هر چه که باشد با تمام خوراکی ها و کادوهایش، ارزشی ویژه در فرهنگ ایرانی اسلامی دارد و آن به دلیل احیای امر مهم صله ارحام است. صله رحم و دید و بازدید از دیرباز در فرهنگ ایرانی بوده است و با ورود اسلام این سنت به امری سفارش شده بدل شد که نشان از اهمیت و جایگاه آن دارد.
مردم استان مرکزی هم به این امید، یلدا را جشن می گیرند تا بتوانند ثانیه هایی بیشتر در کنار اعضای خانواده خود باشند و در میان خیل عظیم سوغاتی های دنیای مدرن از دید و بازدیدی که فرصتش کمتر شده، بهره کافی ببرند.
شب یلدا، شب زنده شدن خاطره هاست
خانم احمدی یکی از شهروندان اراکی می گوید: شب های یلدا برای ما کودکان دیروز پر از خاطره است، از مجمع های مسی مادربزرگ بر روی سفره های رنگی ای که روی کرسی ها پهن می شد تا سکه های پنج تومانی که پدربزرگمان به عنوان شادباش در مشتمان می گذاشت.
وی که 35 سال دارد، می افزاید: البته خانواده ها هنوز این رسم را گرامی می دارند ولی متاسفانه برخی اسراف ها باعث شده که این سنت مثل گذشته صمیمیت نداشته باشد.
این مادر اراکی معتقد است: از گذشته ها رسم بوده که اولین شب زمستان را در خانه بزرگترها بگذرانند و ما نیز در این شب به خانه پدر همسرم می رویم تا در کنار آن ها باشیم.
وی ادامه می دهد: صله رحم و دید وبازدید زمان ندارد انسان باید از هر فرصتی استفاده کند تا دیدارها را زنده کند، ولی شب یلدا و عید نوروزبه طور ویژه در فرهنگ ایرانی جایگاه صله ارحام است.
احمدی می گوید: البته نمی شود خیلی خرده گرفت با مشکلات اقتصادی که مردم دارند، دیگر نه فرصت و نه حوصله ای برای مهمانی مانده است و چنین شب هایی بهانه های خوبی برای شب نشینی های طولانی است.
شب یلدا، فرصتی برای قدردانی از با هم بودن
آقای عبدالملکی که 63 سال دارد نیز می گوید: شب یلدا، شبی است که می توانم تمام نوه ها و فرزندانم را کنار یکدیگر ببینم.
وی می افزاید: دید و بازدید و صله ارحام از مواردی است که خیلی به آن سفارش شده است و از طرفی باعث زیاد شدن خیر وبرکت و روزی هم می شود.
عبدالملکی ادامه می دهد: البته بعضی تشریفات و تجملات امروزی باعث شده که مردم کمتر کنار هم باشند مثلا 20 سال پیش شب یلدا را با نخودچی و کشمش و بادام سر می کردیم و هندوانه و کدوی حلوایی ولی الان انواع آجیل ها و میوه ها و شرینی ها جز اصلی این شب شده است، قطعا این ها باعث می شود که خیلی ها از دور هم بودن دوری کنند.
این شهروند اراکی می گوید: اینکه کنار هم باشیم، لطیفه بگوییم و دل هم را شاد کنیم با یک چای و یک نوع میوه هم مهیا می شود مهم کنار هم بودن است، مهم عشق و دوست داشتن است که دارد کمرنگ می شود.
وی معتقد است: در گذشته اقوام از حال یکدیگر خبر داشتند و درمواقع ناراحتی از هم دستگیری می کردند ولی خوب این مورد خیلی کم شده و برخی از اقوام را سال به سال هم نمی شود دید چه برسد به اینکه بدانی اوضاعش از چه قرار است.
مهمان با خود برکت می آورد
خانم عسگری که 56 سال دارد نیز می گوید: در این شب من میزبان هستم و پسرهایم بهمراه همسر و فرزندانشان مهمان ما هستند و البته مادر همسرم نیز با ما زندگی می کند.
وی می افزاید: هیجان و شوری که مادرهمسرم دارد برای مهمانی همیشه بیشتر از من بوده است، انگار قدیم تر ها بیشتر قدر دید وب ازدید را می دانند.
این مادربزرگ اراکی ادامه می دهدک عشق به خانواده و اقوام در خون ایرانی هاستف درس است که این روزها کمتر شده ولی هنوز هست و هنوز مهمانی ها به راه است.
وی می افزاید: همینکه فرزندان و نوه ام را کنارم شاد و سالم می بینم انگار چندسال جوانتر می شوم و مطمئنم خدا به خانه ای که مهمان بیاید و برود برکت بیشتری می دهد.
خانم عسگری با بیان اینکه دایره مهمان ها کمتر شده، می افزاید: البته مثل گذشته ها دیگر فامیل های دور به دیدار هم نمی روند، من یادم است مثلا در شب های زمستان برای شب نشینی خانه پسرعمه و دخترخاله می رفتی ولی این دیدارها بیشتر به اعیاد و مراسم های خاص خلاصه شده است.
وی می گوید: به نظر من چون رفت و آمدها کم شده ، کرختی و افسردگی در بین جوانان بیشتر شده است، گاهی حتی یک تلفن کردن یک دلجویی هم در غم هم دل آدم را باز می کند.
صله رحم از بافضیلت ترین اعمال است
معاونت فرهنگی، پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی استان مرکزی نیز می گوید: پیوند با خویشاوندان و نیکی به آن ها به ویژه پدر ومادر از راه های رشد و تعالی و تقرب به خداوند سبحان است که پس از ایمان به خدا با فضیلت ترین اعمال دینی به شمار می آید که اجر و پاداش مادی و معنوی فراوان دارد.
حجت الاسلام داوود چمانی می افزاید در مقابل این امر قطع ارتباط با خویشاوندان هم نوعی پیمان شکنی با خداوند محسوب می شود که در سه آیه از قرآن مورد لعن و نفرین خداوند قرار گرفته است.
وی در خصوص پاداش دنیوی و اخروی صله رحم می گوید: به تاخیر افتادن مرگ، گسترش روزی، ورود به بهشت، جلب محبت و دوستی خداوند، دفع کننده بلا ، مانعی برای گناه ، یکدلی و اتحاد، نشاط و خوش اخلاقی و سخاوتمندی تنها بخشی از آثار صله رحم است.
حجت الاسلام چمانی ادامه می دهد: صله رحم تنها رفتن به خانه بستگان نیست بلکه مصادیق فراوانی دارد چون سلام کردن، ترک آزار آنان، احترام نمودنبه آن ها، عیادت نمودن در زان بیماری، شرکت در مراسم عزا، اطعام کردن، زیارت و دیدار، هدیه دادن، تامین نیازهای مادی و معنوی و دفاع از آنان از جمله اینمصادیق است.
وی تاکید می کند: صله ارحام تنها به بستگان خوب و با ایمان بستگی ندارد بلکه وظیفه ای اخلاقی و فراگیر است.
معاون فرهنگی، پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی استان معتقد است: یکی از خصوصیات ایرانیان صله رحم و دیدار با خویشاوندان است به ویژه بزرگترها و پدران و مادران است که تنها اختصاص به شب یلدا ندارد و در همه زمان ها وجود دارد ولی در این شب پررنگ تر و با اهمیت تر است.
حجت لاسلام چمانی می گوید: باید دیدارها و صله ارحام مطابق با معیارهای الهی باشد تا بر رشد و تعالی روح کمک کند.
یلدا، ثانیه هایی بیشتر از شب های دیگر باشد اما همین بیشتر بودن مسئولیت ما را نیز بیشتر می کند، مسئولتی که در قبال ودیعه الهی دوست داشتن داریم، مسئولیت در برابر خانواده و دوستان، مسئولیت در برابر آئین هایی که میراث معنوی ما هستند و مسئولیت در برابر انسانیت و اخلاق. یلدا شبی است پر از ستاره برای خانواده های ایرانی که زندگی شان عشق ها و ریشه های هزار ساله دارد.
....................................
گزارش: سمیه انصاری فر