رنج نوشتن زيباترين رنجهاست

  او تحصيلات ابتدا يي خود را در زادگاهش آغاز كرد و آن را در كرمان و بعد ها در تهران ادامه داد. در رشته زبان انگليسي موفق به اخذ مدرك ليسانس شد . او نويسندگي را از سال 1339 در كرمان و همكاري با راديو محلي كرمان آغاز كرد . و در سال 1347 با چاپ داستان هايش در مطبوعات فعاليت مطبوعاتي اش را آغاز نمود . اولين داستان او كه در مجله خوشه منتشر شد « كوچه ما خوشبخت ها» بود كه حال و هواي طنز آلودي داشت و بعد از تعطيلي مجله خوشه داستان هاي او در مجله اطلاعات هفتگي ، پست ايران ، سپيد و سياه ،  تهران مصور و فردوسي چاپ شد . مرادي در آثار بعدي خود دردها و رنجهايش را درداستانهايي با رگه هاي طنزآميزبه تصوير مي كشد و خود در اين باره مي گويد « زماني كه ديدم مردم دردهاي مرا گوش نمي دهند سعي كردم آنها به زبان طنز بگويم». طنز در زبان مرادي كرماني گزنده ، تلخ ، عصبي، و همراه با نفرت و بدبيني نيست ، بلكه ملايم و نسبتا" تلخ است . خنده اي كه در نتيجه طنز به كار گرفته شده در زبان آثار مرادي ايجاد مي شود ، بيشتر از روي دلسوزي و ترحم است تا تحقير و تمسخر. مرادي كرماني بعد از رها كردن مطبوعات نوشتن براي برنامه « خانه وخانواده » را در راديو آغازكرد ، وخود مي گويد « نثر پردازي را از  مجله خوشه ، ارتباط با مخاطب را از نشريات هفتگي و گفت و گو را از راديو آموخته ام».
اولين كتاب او يك داستان به نام « معصومه» حاوي چند قصه متفاوت و كتاب ديگري به نام « من غزال ترسيده اي هستم» بود كه در سال 1349 يا 1350 به چاپ رسيد. اما اولين جايزه اي كه دريافت كرد مخصوص « بچه هاي قاليبافخانه» بود كه در سال 1359  برنده جايزه نقدي شوراي كتاب كودك و جايزه جهاني اندرسن در سال 1986 شد، اين داستان سرگذشت كودكاني را بيان مي كند كه به خاطر وضع نابسامان زندگي خانواده مجبور بودند در سنين كودكي به قليبافخانه بروند و در بدترين شرايط به كار بپردازند.مرادي براي نوشتن اين داستان ماهها به كرمان رفت و در كنار بافندگان قالي نشست تا احساس آنها را به خوبي در داستان بيان كند. تحقيق و لمس آنچه كه مي نويسد از خصوصيات نويسندگي كرماني است كه در تمام داستانهاي او مي توان احساس كرد. مرادي براي جلد دوم « قصه هاي مجيد» در سال 1360 ، لوح تقديرشوراي كتاب كودك را دريافت كرد و آثار او به زبان هاي هندي ، عربي، انگليسي ، آلماني ، اسپانيايي ، هلندي و فرانسوي ترجمه شد. اما اولين اثري كه ازاو به زبان انگليسي ترجمه شد « سماور» ا ز قصه هاي مجيد بود كه براي يونيسف فرستاده شد . او مي گويد « عاميانه نويسي را از صادق چوبك ، شاعرانه نويسي را از ابراهيم گلستان ، ايجاز را از همينگوي و گلستان سعدي، احساس را از هدايت و طنز را از چخوف و دهخدا آموخته ام». در تمام آثار مرادي كرماني مي توان رد پايي از زندگي سخت و پراز رنج او را به خوبي مشاهده كرد.

"دكتر پروين سلاجقه " در كتاب صداي خط خوردن مشق كه به بررسي آثار مرادي پرداخته است در مورد شخصيتهاي داستان او چنين مي گويد :« شخصيت ها در آثار مرادي در چهار محورقابل بررسي است . اول  شخصيت هاي اصلي كه در نهايت ، خود نويسنده يا گوشه هايي از وجود او هستند ....» مرادي كرماني، بعد از ساخته شدن فيلم زندگي اش با عنوان « قصه» در نشستي كه با حضور كارگردان فيلم " مهدي جعفري" برگزار شد ، گفت :« آنچه در اين فيلم مي بينيد تنها 30 درصد از سختي هاي زندگي من است، مرور زندگي گذشته آزارم مي دهد» و اين سخنان مرادي  نشان خبراز سختي و دردهايي مي دهد كه او در سالهاي كودكي كشيده است. گاهي در داستانهايش چنان از درد صحبت مي كند كه خود توان و تحمل ادامه داستان را ندارد و با گريزي ناگهاني مخاطب را به فضايي ديگر مي برد. مرادي در پاسخ به يكي از مخاطبان داستانهاي خود كه از او پرسيد؛ با توجه به اينكه با مرور خاطرات خود

براي من رنج نوشتن زيباترين رنجهاست . من به دنيا نيامده ام كه برج بسازم يا رئيس جمهور شوم . من به دنيا آمده ام كه نويسنده شوم

براي نوشتن رنج و عذاب زيادي را تحمل مي كنيد آيا نوشتن آنها ارزش تحمل اين رنج را دارد ، گفت : « براي من رنج نوشتن زيباترين رنجهاست . من به دنيا نيآمده ام كه برج بسازم يا رئيس جمهور شوم . من به دنيا آمده ام كه نويسنده شوم . بهترين دوست من قلم و كاغذ است . زماني كه مي نوشتم هيچ وقت فكر نمي كردم آنقدر بزرگ شوم كه ديگران براي من دست بزنند يا براي گفت وگو به دانشگاه دعوت بشوم . مهم آن بود كه خود را با نوشتن خالي مي كردم و لذت مي بردم . جوانها هم بايد اينگونه باشند . اگر كتاب آنها چاپ نشد يا جايزه نگرفت اصلا" مهم نيست ».
   استفاده از ضرب المثل ها و آداب و رسوم عامه، كاربرد واژ گان محاوره اي ، آميختگي نظم و نثر از ويژگيهاي بارز آثار هوشنگ مرادي كرماني است كه در آثار جديد ش مانند « مثل ماه شب چهارده» نيز كه سعي دارد ازفضاي درد آلود وغم انگيز زندگي خود فاصله بگيرد مشاهده مي شود.   
بي ترديد مرادي كرماني شنا خته شده ترين چهره ادبيات كودك و نوجوان ايران در جهان است . خواه در ميان متخصصان و جشنواره ها و خواه در ميان نو جوانا ن و كتاب خوانها . درخشش مرادي كرماني در جشنواره هاي مختلف و ترجمه آثار او       موفقيتي براي ادبيات كودك و نوجوان ايران محسوب مي شود و قصه هاي وي نقشي اساسي در تثبيت جايگاه و وجهه جهاني ادبيات كودك ايران دارد .
كرماني در سال 1992 از سوي داورا ن جايزه جهاني هانس كريستين اندرسن ، برلين به دليل تاثيرعميق و گسترده در ادبيات كودكان جهان به عنوان نويسنده برگزيده سال 1992 انتخاب شد . وي همچنين عنوان نويسنده برگزيده كشور كاستاريكا - جايزه خوزه مارتيني نويسنده و قهرمان ملي آمريكاي لاتين را در سال 1995 از آن خود كرد .
آثاري كه از هوشنگ مرادي كرماني تا كنون منتشر و صاحب جايزه شده اند بدين شرح است :   
1- بچه هاي قاليبافخانه /  1359  برنده جايزه نقدي شورا ي كتاب كودك در سال 1359  و برنده ديپلم افتخار دفتر بين المللي كتاب براي نسل جوان هيات داوران جايزه جهاني اندرسن ، 1986 ميلادي .
2- نخل/ 1361  برگزيده و برنده نقدي و پلاك شوراي كتاب كودك در سال 1361 - ديپلم افتخار IBBY ، سال 1998 ميلادي .
3- چكمه / 1361 - معرفي ويژه و لوح تقدير شوراي كتاب كودك 1363 - ترجمه شده به زبان كشورهاي آلمان واتريش .

4- قصه هاي مجيد / چاپ  1358 -1365 .
- جلد دوم : كتاب برگزيده و لوح تقدير شوراي كتاب كودك در سال 1360 .
- جلد سوم : كتاب برگزيده و لوح تقدير شوراي كتاب كودك 1362 .
- جلد چهارم : برنده جهارمين دوره كتاب سال جمهوري اسلامي ايران درسال 1365 .
- برنده جايزه اولين دوره كتاب سال ماهنامه ادبي - هنري سروش نوجوان در سال 1367.
-برنده جايزه بزرگ اولين جشنواره كتاب كودك و نوجوان كانون پرورش فكري كودك و نوجوان در سال 1368 .
- ترجمه شده به زبان هندي و آلماني ( دو داستان در مجله كويكت آمريكا و يك داستان در مجله كودكان اشپيك سوئيس 1994 ميلادي) 
5- داستان آن خمره /  1368 .
-  برنده معرفي ويژه ولوح تقدير شوراي كتاب كودك، 1368 .
- جايزه بزرگ هيات داوران كودك و نوجوا ن دومين جشنواره كتاب كودك و نوجوان پرورش فكري كودكان و نوجوانان ، 1369 .
- برنده لوح زرين دومين جشنواره كتاب كانون ، 1369.
- برنده سومين دوره كتاب سال پرورش نوجوان ، سال 1369 .
- برنده كتاب نوجوانان، كشوراتريش
- برنده جايزه كبراي آبي از كشور سوئيس ( به عنوان كتاب برگزيده).
- برنده لوح تقديرازكشورهند
- معرفي ويژه وزارت جوانان كشورآلمان
- برنده لوح تقدير خوزه مارتي از كشوركاستاريكا .
- ترجمه شده به زبانهاي آلماني ، اسپانيايي ، هلندي ، فرانسوي و انگليسي.
6- مشت برپست / 1371 .
- معرفي ويژه و لوح تقدير شوراي كتاب كودك ، 1371 .
- برنده لوح افتخار مركز كرمان شناسي به عنوان نويسنده سال .

7- تنور/ 1373 .
- برنده جايزه انجمن قلم كرمان .
8- مهمان مامان /1375 .
9- مرباي شرين/ 1377 .
10- لبخند انار ( مجموعه داستان) / 1378 .
11- مثل ماه شب چهارده / 1381 .
-- فيلمنامه هاي نوشته شده توسط هوشنگ مرادي كرماني بدين شرح است :
1- كاكي( كارگردان : فريال بهزاد).
2- تيك تاك( كارگردان : محمد علي طالبي).
3- كيسه برنج( محمد علي طالبي).

نمايشنامه ها :
1- كبوترتوي كوزه ( كارگردان: غلامرضا احمدي).
2- پهلوان و جراح ( تلوزيوني)، كارگردان: سعيد نيك پور.
3- ماموريت ( تلوزيوني) ،گارگردان : داريوش مودبيان .
--اقتباس سينمايي ازآثارمرادي كرماني.
1- داستان صنوبر( بيگانه) ، محصول افغانستان .
2- قصه هاي مجيد ( چهارده داستان)يازده فيلم تلوزيوني و سه فيلم سينمايي ، كارگردان كيومرث پوراحمد.
3- خمره ( فيلم سينمايي) كارگردان:ابراهيم فروزش .
4- چكمه ( فيلم سينمايي) كارگردا ن : محمد علي طالبي .
5- مهمان مامان( فيلم سينمايي) كارگردا ن : داريوش مهرجويي ، اين داستان مرحله فيلم نامه خود را به پايان رسانده است و به زودي ساخته خواهد شد .
6- تنور( فيلم سينمايي) كارگردان : محمد علي طالبي ، اين اثر در مرحله نگارش  است .

منابع
1- صداي خط خوردن مشق ( بررسي ساختار و تاويل متن ، آثار هوشنگ مرادي كرماني )  اثر، دكتر پروين سلاجقه ، انتشارات معين.
2- كبوتر توي كوزه ، گفت گوي مفصل با هوشنگ مرادي كرماني ، نشر ني.
3- چهره هاي ادبيات كودكان و نوجوانان ، تاليف و تد وين: مظفر سالاري ، سيد علي كاشفي خوانساري ، نشر روزگار.