به گزارش خبرنگار مهر، دکتر زهرا عبداللهی روز یکشنبه در نشست خبری هفته بسیج آموزش همگانی با عنوان "کاهش مصرف نمک و روغن"، که در ساختمان وزارت بهداشت برگزار شد، گفت: یکی از مهمترین عوامل شکل دهنده الگوی غذایی جامعه مجموعه عادات و فرهنگ غذایی افراد آن جامعه است بنابراین برنامه ریزی در جهت فرهنگ سازی و آموزش همگانی تغذیه به منظور ارتقای سلامت و کاهش بیماریهای غیرواگیر بسیار اهمیت دارد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه ارتقای فرهنگ و سواد تغذیه‌ای جامعه یکی از محورهای عمده برنامه امنیت غذا و تغذیه است، اجرای برنامه بسیج گونه آموزش همگانی تغذیه صحیح با مشارکت کلیه واحدهای مرتبط با درون بخشی و بین بخشی از جمله وزارت آموزش و پرورش، معاونت سلامت شهرداری، شورای سیاست گذاری سلامت صدا و سیما، به مدت یک هفته از تاریخ 14 تا 20 دی ماه در سطح دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور اجرا می‌شود.
عبداللهی با اشاره به افزایش چاقی و اضافه وزن در کشور گفت: حدود 39 درصد مردان و 49 درصد از زنان 15 تا 64 ساله کشور دچار اضافه وزن و چاقی هستند و در برخی از گروههای سنی مثلا زنان 45 تا 65 ساله این رقم بالای 70 درصد است و مردان همین گروه سنی نیز حدود 57 درصد چاقی و اضافه وزن وجود دارد.
وی در ادامه افزود: حدود 59 درصد از زنان و 36 درصد از مردان بزرگسال 45 تا 65 ساله کشور مبتلا به فشار خون هستند که می‌تواند باعث خونریزی رگهای خونی و سکته مغزی شود. همچنین در کلیه‌ها می‌تواند با آسیب به عروق کلیوی موجب نقص کار کلیه‌ها شود. چاقی به عنوان یکی از عوامل مهم زمینه ساز برای ابتلا به فشار خون بالا می‌تواند در این نارسایی‌ها نقش زیادی داشته باشد.
عبداللهی در رابطه با مصرف زیاد نمک که یکی از دلایل مهم ابتلا به فشار خون بالاست، اظهارداشت: بنا بر توصیه‌های علمی بین‌المللی مصرف نمک باید کمتر از پنج گرم در روز و در افراد بالای 50 سال کمتر از سه گرم در روز باشد. در حالی که در کشور ما متوسط مصرف نمک 10 تا 12 گرم در روز است. بر اساس نتایج بررسی ملی آگاهیهای تغذیه‌ای خانوارهای کشور حدود 80 درصد خانواده‌ها به شکل دائمی یا گاه گاهی از نمکدان سر سفره استفاده می‌کنند.
مدیر کل دفتر سلامت تغذیه وزارت بهداشت، مصرف بی رویه فست فودهایی که حاوی نمک زیاد هستند را باعث تغییر الگوی تغذیه‌ای دانست و گفت: غذاهای آماده و غیرخانگی، غذاهای کنسروی، چیپس و پفک و انواع تنقلات شور و استفاده از نمکدان سر سفره غذا به عنوان یک رفتار تغذیه‌ای غلط از دلایل مصرف بالای نمک در کشور است. صنایع غذایی نقش مهمی در تولید و عرضه محصولاتی که حاوی نمک و روغن کمتری باشد می‌تواند در کاهش مصرف نمک تاثیرگذار باشد.
عبداللهی با بیان اینکه کلسترول بالا در 30 درصد مردان و 36 درصد زنان 25 تا 64 ساله در کشور وجود دارد، افزود: کلسترول بالا خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را افزایش می‌دهد. افراد چاق معمولا به دلیل سبک زندگی غلط از غذاهای پرچرب، سرخ کرده و فست فودها به مقدار زیادی استفاده می‌کنند که می‌تواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را در آنها افزایش دهد.
وی افزود: رفتارهای غذایی غلط مانند سرخ کردن زیاد غذاها، مصرف غذاهای چرب، مصرف شیر و ماست پرچرب، شیرینی‌های خامه‌ای و به طور کلی مصرف زیاد روغن و چربی از مقادیر توصیه شده در سبد مطلوب غذایی بیشتر است که باعث بالا رفتن چربی خون، اضافه وزن و بیماریهای قلبی عروقی و سرطانها می‌شود.
عبداللهی در رابطه با اهداف بسیج آموزش همگانی گفت: افزایش آگاهیهای تغذیه‌ای سیاست گذاران و مسئولان مرتبط با سلامت تغذیه‌ای جامعه و افزایش آگاهیهای تغذیه‌ای و عملکرد افراد جامعه در مورد اصول تغذیه صحیح از اهداف برنامه‌های هفته بسیج آموزش همگانی تغذیه است. در این هفته برنامه‌های تدوین شده به نقش خانواده، سیاستگذاران، رسانه، مدارس، صنایع غذایی بر کاهش مصرف نمک و روغن تاکید شده است.
وی افزود: کاهش 6 گرم نمک دریافتی روزانه باعث کاهش 24 درصدی سکته مغزی و کاهش 18 درصدی بیماری عروق کرونر می‌شود که به طور کلی 2.5 میلیون مرگ و میر را کاهش می‌دهد.
مدیرکل دفتر بهبود سلامت و تغذیه وزارت بهداشت با بیان اینکه بر اساس ماده 37 قانون برنامه پنجم توسعه، تبلیغات مواد غذایی که تهدید کننده سلامت باشد ممنوع است، افزود: وزارت بهداشت فهرستی از این مواد غذایی که تبلیغات آن باعث تحریک جوانان و کودکان برای مصرف این مواد غذایی می‌شود را تهیه و قانون نیز برای تبلیغ کننده جریمه‌هایی را نیز تعیین کرده است.
وی در رابطه با مواد غذایی که با سلامت تغذیه تناقض دارد، گفت: می‌توان تنقلات سنتی که ارزش و تنوع غذایی بالایی دارند را به صورت بهداشتی بسته بندی کرد و میزان نمک آن را کاهش داد تا بتواند جایگزین تنقلات شور و ناسالم شوند. همچنین عرقیجات با کنترل شیرینی آن، همچنین دوغ‌های کم نمک و آبمیوه‌های خانگی می‌تواند به عنوان جایگزینی برای نوشابه‌های مضر و گازدار معرفی شود.
عبداللهی در رابطه با تشویق مردم برای مصرف نمک یددار، اظهارداشت: ما به مردم توصیه می‌کنیم نمک یددار تصفیه شده استفاده کنند و نمک‌هایی که فاقد مجوز هستند و بر اساس آنالیز سازمان غذا و دارو فلزات سنگین در آن تشخیص داده شده است را مصرف نکنند.
وی با اعلام اینکه شیوع گواتر پس از 22 سال از 70 درصد به 5 درصد کاهش پیدا کرده است، افزود: این خطر احساس می‌شود که شیوع گواتر با مصرف نادرست نمک دوباره بالاتر رود.
عبداللهی در رابطه با نحوه نگهداری صحیح نمک یددار، گفت: 40 درصد مردم ایران از روشهای نگهداری نمک یددار آگاه نیستند. روش درست آن نگهداری در ظروف دربسته و تیره به دور از نور، رطوبت و گرماست که ید آن حفظ شود. همچنین برای حفظ بیشتر ید نمک نسبت به حرارت پیشنهاد می‌کنیم که در مراحل نزدیک پایانی طبخ نمک به آن اضافه شود.