"اولی هاینونن" رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی، در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به پرسشی در مورد ارزیابی خود از توافق هسته ای انجام شده میان ایران و کشورهای 1+5 گفت: تاخیر در آغاز اجرای برنامه مشترک اقدام (توافقنامه ژنو) به چند دلیل موجب نگرانی است.
رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی طبق متن توافق ژنو زمان آغاز تعهد ایران به تعلیق برنامه خود را نه از تاریخ 24 نوامبر(زمان امضای توافق) بلکه از زمان اجرای توافقنامه عنوان کرد و گفت: این در حالی است که هنوز در مورد مفاد اجرای سند ژنو توافق نشده است. این بدان معناست که تا تاریخ 24 ژانویه ایران 460 کیلیوگرم دیگر اورانیوم غنی شده تا سقف 5 درصد و 30 کیلو گرم دیگر اورانیوم غنی شده 20 درصدی خواهد داشت.
استاد دانشگاه هاروارد افزود: علاوه بر این موارد ایران همچنان که "علی اکبر صالحی" رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اعلام کرده در حال ادامه نصب سانتریفیوژهای جدید، استفاده از معادن اورانیوم و فعالیت در تاسیسات هسته ای خود است. فعالیت در راکتور اراک ادامه دارد. برنامه هسته ای ایران ادامه دارد.
رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی در ادامه گفت: در حالیکه تاخیر در اجرای توافقنامه موجب تغییر شرایط موجود می شود مخالفان این توافقنامه نیز فرصت جدیدی برای بیان مخالفت های خود پیدا می کنند.
هاینون در مورد راه های ممکن برای پیشرف در توافق ژنو گفت: با توجه به موضوع شفاف سازی و تائید صلح آمیز بودن برنامه هسته ایران، رسیدن به چنین توافقی کار چندان سختی نخواهد بود اقداماتی که برای شفاف سازی در توافقات سال 2003/2004 بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی وجود دارد می توانند به عنوان پایه ای مناسب برای رصد فعالیت های ایران در دوران اجرای فاز اول توافقنامه درنظر گرفته شود.
معاون پیشین آژانس در پایان تصریح کرد: با این وجود بعد از توافق ایران و کشورهای 1+5 ، آژانس و تهران هنوز نتوانسته اند به توافقی در مورد اقدامات شفاف ساز (تائید گر) برسند و این به معنای انجام مذاکرات بیشتر است. زمانیکه آژانس تائید کند ایران در حقیقت به توافقنامه عمل کرده تحریم ها لغو می شوند.
اولی هاینونن رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی و معاون امور پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی تا سال 2010 میلادی بود و اکنون در مرکز روابط و علوم بین‌المللی دانشگاه هاروارد تدریس می‌کند.
.........
مصاحبه: عبدالحمید بیاتی