به گزارش خبرنگار مهر، محمد فرازمند سفیر سابق ایران در عمان در نشست بازتاب های منطقه ای توافق ژنو که از سوی موسسه دیپلماسی ایرانی برگزار شد، گفت: شرایط مختصات منطقه خاورمیانه قبل از توافق ژنو در سال 2013 به دلیل جنگ و تراکم های تاریخی منطقه ای سرشار از جنگ، عدم توافق و عدم امید به نتیجه رسیدن بحران ها از طریق راه حل دیپلماسی بود و برای حکومت های مردم سالار و به کرسی نشستن اراده مردم در کشورهای عربی منطقه که شکل گرفته و انقلاب هایی که با شعارهای صلح آمیز ایجاد شده بود مردم سالاری وجود نداشت و این انقلاب ها یا توسط نظامیان به گروگان گرفته شد و یا دچار افراط و تفریط شد.
وی افزود: در مصر اثری از انقلاب دیده نمی شود و هیچ چشم انداز روشنی از انقلاب وجود ندارد. در سوریه کشور غرق اسلحه و افراط گرایی شده و در بحرین تنها راه حلی که به نظر کشورهای همسایه رسید این بود که نیروی نظامی به این کشور کوچک بفرستند. در یمن نیز که گفته می شد زیباترین انقلاب عربی است همه چیز به خاک کشیده شد.
فرازمند با تاکید بر اینکه در منطقه تابوت دیپلماسی آماده حمل به گورستان بود تصریح کرد: در سال 2013 دو اتفاق در ایران افتاد که روند را تغییر داد و آرزو را برای اینکه تغییرات مسالمت آمیز در منطقه ایجاد شود فراهم کرد. این دو اتفاق یکی انتخابات و دیگری توافق ژنو بود که هر دو در کشوری رخ داده بود که عبارت گزینه نظامی در مورد این کشور در بحران هسته ای بیش از هر کشور دیگری گفته شده بود.
وی بیان کرد: در سال 2013 ترمولوژی که از ایران به منطقه صادر شد اعتدال، عقلانیت و امید بود که به شدت مورد استقبال مردم منطقه قرار گرفت و علیرغم برخی مخالفت ها در یکی دو کشور منطقه ملت منطقه از حل و فصل پرونده هسته ای ایران استقبال می کردند.
سفیر سابق ایران در عمان به سفر سلطان قابوس قبل از توافق ژنو و اینکه عمان یکی از مهمترین کشورهای همسایه ایران در حل و فصل پرونده هسته ای بود اشاره کرد و گفت: عمان سرزنش های زیادی را از همسایگان خود دریافت کرد اما امید به این توافق آنقدر زیاد بود که باعث ادامه مسیر شد.
وی به سفر وزیر امور خارجه به کشورهای منطقه اشاره کرد و گفت: این سفر بسیار موفقیت آمیز بود. بعد از سال 85 کمیسیون مشترک در کویت برگزار شد. علیرغم این که غیر از کویت باقی سفرهای آقای ظریف پروتکلی است و در پاسخ به سفرهای آنها در مراسم تحلیف بود، باعث شکستن یخ روابط شد و آثار آن در اولین اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس در کویت مشهود بود.
فرازمند گفت: عباراتی که در بیانیه پایانی اجلاس شورای همکاری خلیج فارس مطرح شده بود بسیار مثبت بود، ادبیاتی که درباره توافق ژنو به کار گرفته شد بسیار دوستانه و نزدیک به ادبیات کشورهایی بود که تمایل داشتند از پرونده هسته ای ایران حمایت قاطعانه شود.
وی به بحران سوریه اشاره کرد و گفت: به سرعت پس از مذاکرات هسته ای در بحث سوریه به عنوان کشوری تلقی شدیم که پتانسیل کمک به حل و فصل سایر بحران های منطقه را دارا است. اولین آزمون برای ما سوریه بود که سربلند بیرون آمدیم. بعد از توافق ژنو یک احتمال جنگ در سوریه بر سر پرونده شیمیایی این کشور صورت گرفت که ایران نقش پررنگی در حل سیاسی این پرونده ایفا کرد و اگر دخالت مثبت و کمک ایران نبود احتمالاً برنامه این بود که در سوریه داستان لیبی تکرار شود.
سفیر سابق ایران در عمان تاکید کرد: از دیگر آثار توافق این است که بحث ایران هراسی باید کنار گذاشته شود و کشورهایی که به دنبال ایران هراسی بودند باید خود را اصلاح کنند. جان کری در این مدت دو بار به منطقه سفر کرده و دستور کار وی راضی کردن کشورها به پذیرش آثار و تبعات توافق ژنو و پذیرش نقش ایران است.
وی تاکید کرد: هیچ کس در منطقه در هیچ مصاحبه یا تحلیلی اعلام نکرد که ایران در توافق ژنو مغموم واقع شده. اتفاقاً کسانی که می گویند توافقنامه ژنو بد بود به این دلیل است که ایران را برنده توافق می دانند و این موضوع باید برای منتقدان داخلی و منطقه یک درس باشد.
فرازمند افزود: نکته دیگر این است که بعید است پس از این دیگر کسی ایران را به عنوان یک بازیگر غیرمسئول در منطقه تلقی کند، تقاضا برای بازیگری ایران در بحران های دیگر بالا است. حرف هایی که ما اکنون درباره سوریه می زنیم را کمتر کشوری در منطقه می تواند بیان کند و در پرونده سوریه اعلام کردیم که حاضریم نقش مثبتی ایفا کنیم. در مورد ترکیه در چند مورد با ترک ها توافق کردیم و شکاف سیاسی در مورد مساله سوریه را با ترکیه تا حدود زیادی پر کردیم.
وی تاکید کرد: ما خواستار حل و فصل مسالمت آمیز و تعیین سرنوشت سوریه از طریق مردم و صندوق های رای هستیم، خروج نیروهای غیرسوری از سوریه را می خواهیم که اتفاقاً کمتر کشوری در منطقه می تواند این موضوع را عنوان کند چرا که کشورهایی که به سوریه نیرو اعزام کرده بودند نمی توانند تضمین دهند بعد از حل موضوع نیروها را کنترل کنند.
سفیر سابق ایران در عمان گفت: کسی شک ندارد که ایران در حل و فصل بحران سوریه نقش دارد. از سازمان ملل تا موافقین و مخالفین سوریه بر این موضوع تاکید دارند. ما برای اجلاس ژنو 2 سوریه نیز موضع بسیار مسئولانه ای گرفتیم اگر کشور دیگری بود با این برخوردها حداقل قهر می کرد. ما علیرغم ناملایمات قهر نکردیم و گفتیم که حاضریم در اجلاس شرکت کنیم اما دعوت باید با حفظ عزت باشد. جان کری اذعان کرده که جمهوری اسلامی می تواند نقش مثبتی در اجلاس ژنو ایفا کند اما او باید درباره نحوه حضور لحنش را تغییر دهد. ما می دانیم چه مانعی باعث شده خواستار حضور ایران شود و هم این که خریداران اسلحه خود را در نظر بگیرد.
وی گفت: اگر جان کری فکر می کند ایران نقشی در حل بحران سوریه دارد باید محترمانه از ما دعوت کند و گمان می کنم چاره ای جز اینکه ملاحظات را کنار بگذارند نخواهند داشت.
فرازمند تاکید کرد: شش ماه قبل نمی توانستیم این گونه درباره نقش ایران در خاورمیانه صحبت کنیم. ما اکنون بین منافع و ارزش های خود توازن ایجاد کردیم و از معدود کشورهایی هستیم که می توانیم بگوییم دموکراسی در خاورمیانه هیچ ضرری برای ما ایجاد نمی کند.