به گزارش خبرنگار مهر، بیستمین جشنواره مطبوعات، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های اطلاع‌رسانی که چند روز پیش فراخوان داد و البته چند روز بیشتر به پایان مهلت فراخوان آن باقی نمانده، بعضاً تفاوت‌های جالبی با فراخوان دوره نوزدهم و همچنین دوره‌های پیشین که در دولت قبل برگزار شد، دارد که در زیر با برشمردن برخی یکسانی‌ها، به برخی از این تفاوت‌ها هم می‌پردازیم:
بازه زمانی آثاری که در جشنواره امسال داوری می‌شوند، همان بازه زمانی است که در دوره‌های قبلی از جمله دوره نوزدهم هم بود؛ یعنی «آغاز فروردین ماه 1391 تا پایان شهریور ماه 1392».
بخش‌های اصلی دو دوره اخیر جشنواره مطبوعات تقریباً یکی است؛ با این تفاوت که سال گذشته حوزه‌های مطبوعات (شامل مطبوعات سراسری و مطبوعات محلی)، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های اطلاع‌رسانی اینترنتی هر کدام زیر عنوان «بخش» معرفی شده بودند، اما امسال کل این رسانه‌ها در دو بخش «مطبوعات، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های اطلاع‌رسانی اینترنتی (سراسری)» و «مطبوعات محلی و منطقه‌ای» دسته بندی شده‌اند.
زمینه‌ها و قالب‌های بخش «مطبوعات، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های اطلاع‌رسانی اینترنتی (سراسری)» دوره بیستم این جشنواره، عبارتند از: خبر، گزارش گزارش شامل (گزارش و گزارش تحقیقی)، عکس شامل (خبری: تک 3 قطعه، خبری: یک مجموعه 9 قطعه، غیرخبری: تک 3 قطعه، غیرخبری: مجموعه 9 قطعه)، مصاحبه و میزگرد، سرمقاله، مقاله با رویکرد نقد، تحلیل و تفسیر، تیتر، صفحه‌آرایی شامل (صفحه اول روزنامه و روی جلد مجله)، طنز شامل (تصویری (طرح و کاریکاتور) و نوشتاری)، ادبی نویسی (شعر، داستان، قطعه ادبی) و جدول و سرگرمی.
همچنین زمینه و قالب‌های آثار در بخش «مطبوعات محلی و منطقه‌ای» به جز سه مورد آخر یعنی طنز، ادبی‌نویسی و جدول و سرگرمی ـ که در این بخش وجود ندارند ـ عیناً همان موارد بخش مطبوعات سراسری است. البته در بخش توضیحات فراخوان آمده است: «آثار حوزه‌های طنز، ادبی و سرگرمی مطبوعات محلی و منطقه‌ای با آثار مطبوعات سراسری در این بخش داوری خواهند شد.»
به این ترتیب، تنها تفاوت دو جشنواره و به عبارت بهتر تفاوت جشنواره بیستم با دوره‌های قبلی آن در این مورد (زمینه‌ها و قالب‌ها)، اضافه شدن بخش «جدول و سرگرمی» به زمینه‌ها و قالب‌های دوره اخیر برمی‌گردد که این مسئله هم به دلیل نادیده گرفته شدن این موارد در عموم جشنواره‌های حوزه مطبوعات، در نوع خود جالب توجه است.
بخش‌های ویژه جشنواره بیستم مطبوعات 4 مورد است: حماسه سیاسی، حماسه اقتصادی (که آثاری در این بخش ارزیابی می‌شوند که از اول فروردین تا 30 آذر 1392 منتشر شده باشند)، شهدای مطبوعات، پیشکسوتان و پاکیزه‌نویسی زبان فارسی. این در حالی است که جشنواره مطبوعات در دوره قبل تنها یک بخش ویژه تحت همین عنوان «بخش ویژه» داشت.
البته خود همین بخش 5 محور داشت، شامل: 1ـ تبیین نقش مطبوعات و رسانه‌ها در تحکیم اقتصاد مقاومتی و محقق شدن تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی، 2ـ تبیین کارکرد رسانه‌ها با کلام صادقانه، نگاه منصفانه، نقد مشفقانه، 3ـ آسیب‌شناسی اجتماعی و فرهنگی با محوریت تأکید بر اصول اعتقادی، احکام و عبادات، ترویج ازدواج جوانان، تربیت کودکان و نونهالان و...، 4ـ ترویج و تبلیغ فرهنگ کار و کارآفرینی و تبیین جایگاه تعاونی‌ها در تحکیم بنیان‌های اقتصادی کشور و 5ـ همگرایی و اتحاد جهان اسلام برای مقابله با توطئه‌های صهیونیستی و حمایت از بیداری ملت‌های مسلمان.
به این ترتیب می‌توان گفت از نظر تعداد دوباره همان 5 بخش ویژه را داریم، اما با یک تفاوت در نامگذاری آنها. تفاوت دیگری که در گنجاندن بخشی با عنوان «پاکیزه‌نویسی زبان فارسی» در عناوین بخش‌های ویژه هم خود را نشان داده، این است که به نظر می‌رسد مسئولان جشنواره امسال تاکید زیادی بر صیانت از زبان فارسی دارند؛ چنانکه تنها سه روز بعد از راه‌اندازی سایت جشنواره که از عنوان لاتین «فستیوال» در آن استفاده شده بود، با اصلاح این عنوان به کلمه فارسی «جشنواره»، به ناچار نشانی سایت را تغییر دادند.
همچنین فرصت ارسال آثار در دوره بیستم جشنواره مطبوعات تنها 10 روز ـ از 21 تا 30 دی ماه 1392 ـ است در حالی که در دوره نوزدهم این فرصت 2 ماه ـ از 15 آبان تا 15 دی ماه 1391 ـ بود. این در حالی است که در فراخوان دوره بیستم تاکید شده است: «ساعت 12 شب سیام دی ماه 1392 پایگاه اثر نخواهد پذیرفت.»
دو تفاوت هم در مورد نحوه ارسال آثار به دو دوره اخیر جشنواره مطبوعات به چشم می‌خورد؛ اول آنکه در دوره نوزدهم کسانی که مایل به شرکت در جشنواره بودند، الزاماً باید به سایت «سمان» مراجعه و نسبت به تکمیل فرمی که در همین مورد بارگذاری شده بود، اقدام می‌کردند، اما امسال سایتی برای جشنواره طراحی شده است که پس از ورود به آن، یک نام کاربری و رمز عبور در اختیار فرد متقاضی قرار می‌گیرد و از این طریق می‌توان نسبت به ارسال الکترونیکی آثار به دبیرخانه جشنواره اقدام کرد.
تفاوت دوم اینکه ارسال آثار در دوره بیستم جشنواره مطبوعات، الکترونیکی است و دیگر نیازی به ارسال پستی آثار که موجب صرف هزینه‌های اضافی و نیز اتلاف وقت متقاضیان شرکت در جشنواره بود، نیست.
البته برای بررسی دیگر تفاوت‌ها از جمله در مورد جوایز و سطح مادی و معنوی آنها، ظاهراً باید منتظر ماند چون تا این لحظه مسئولان معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد و یا خودِ جشنواره در این باره توضیحی نداده‌اند.