رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی و معاون پیشین این سازمان در گفتگو با مهر ضمن استقبال از توافقنامه هسته ای ژنو و آغاز اجرای آن پاسخ به چند پرسش را در ابتدای کار برای رسیدن به توافق کامل ضروری دانست.

به گزارش خبرگزاری مهر، اجرای توافقنامه هسته ای ژنو از تاریخ 20 ژانویه آغاز شده و قرار است ظرف شش ماه علاوه بر لغو شدن برخی از تحریم ها و انجام برخی اقدامات از سوی ایران، تهران و کشورهای 1+5 مذاکراتی برای رسیدن به توافق کامل جهت حل پرونده هسته ای ایران انجام بدهند.

بر اساس توافقنامه ژنو، ایران در طول این شش ماه غنی سازی اورانیوم تا سقف 20 درصد را متوقف کرده و فعالیت در راکتور اراک نیز موقتا تعطیل می شود.

برای اطلاع از چالش های پیش روی این مذاکرات و همچنین اجرای توافقنامه ژنو با "اولی هاینونن" رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به گفتگوی کوتاه نشستیم که در ادامه می آید:

اولی هاینونن رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی و معاون امور پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی تا سال 2010 میلادی بود و اکنون در مرکز روابط و علوم بین‌المللی دانشگاه هاروارد تدریس می‌کند.

- آیا توافقنامه ژنو و اجرای آن منجر به رسیدن به توافق کامل خواهد شد؟

هاینونن: من این توافق اولیه را به عنوان یک شروع خوب می دانم این گام های نخست بسیار مهم هستند.

- مهمترین موانع پیش روی ایران و کشورهای 1+5 در براشتن گام های بعدی برای رسیدن به توافق نهایی چیست؟

هاینونن: از لحاظ فنی همین که شما  یک توافق در مورد برنامه هسته ای ایران داشته باشید خود به خود چالش زا است. در واقع همین که توافقی در مورد برنامه هسته ای ایران داشته باشید چالش زاست. بطور اساسی می توان این پرسش ها را مطرح کرد: ایران بر اساس برنامه هسته ای خود چه میزان از سطح غنی سازی اورانیوم را خواهد داشت؟ کدامیک از راکتورهای تحقیقاتی ایران بهترین گزینه برای تحقیق و توسعه هستند و اینکه آیا تولید ایزوتوپ در ایران لازم است؟

فکر می کنم این نکته لازم است که در ابتدایی ترین مراحل در مورد مسئله انرژی ایران کار شود، یک کاغذ سفید که در یک روش شفاف نیازها و انتظارات ما را از آینده نشان دهد.

بعد از پاسخ به موارد بالا به شبهات مطرح در خصوص بعد نظامی موضوع پرداخته شود. البته پرداختن به این موضوع آسان نخواهد بود اما پاسخ دادن به پرسش های موجود در این رابطه برای جلب اطمینان جامعه جهانی در مورد ماهیت صلح آمیر برنامه هسته ای ایران مهم است. پرسش هایی که در گزارش می 2008 آژانس بین المللی انرژی اتمی به آنها اشاره شده بود نیز یکی از راه های رو به جلو محسوب می شود. آن گزارش تاکید می کرد که اقداماتی که در آن زمان انجام شده بود در مسیر صحیحی بود اما متاسفانه آن مسیر متوقف شد.

........

گفتگو از حمید بیاتی