به گزارش خبرنگار مهر، يكي از زير مجموعههاي علوم اقتصادي كه به ويژه از دهه 1950 ميلادي به بعد اهميت خاصي پيدا كرد اقتصاد بخش عمومي است. اين شعبه علم اقتصاد، چون با تجزيه و تحليل فعاليتهاي اقتصادي دولتها سر و كار دارد، نوعي ارتباط و اهميت سياسي نيز پيدا كرده است.
در حال حاضر، بخش قابل توجهي از ادبيات اقتصادي در سطح نظري و مجموعهاي از توصيههاي سياستگذاري در سطح اجرايي به اقتصاد بخش عمومي مربوط است. در اين ارتباط دو محور بيشتر مورد توجه است؛ تجزيه و تحليل هزينههاي بخش عمومي، و ارزيابي درآمدهاي آن بخش.
در نظام آموزشي رشته اقتصاد، در مقطع كارشناسي، دو درس سه واحدي، تحت عنوانهاي اقتصاد بخش عمومي (1) و اقتصاد بخش عمومي (2)، ارائه ميشود. به طور معمول يكي از اين درسها به هزينههاي دولتي و درس ديگر به درآمدهاي آن ميپردازد.
به نظر ميرسد كه اگر بخش عمومي(1) به بررسي جايگاه كلي دولت در اقتصاد و تحليل هزينههاي دولتي اختصاص يابد و بخش عمومي (2) مطالعه درآمدها را بر عهده بگيرد، مناسبتر خواهد بود. بديهي است كه مدرّسان محترم ميتوانند با توجه به تجربههاي خود، روشهاي ديگري را اعمال كنند.
بيان چند نكته لازم به نظر مي رسد:
1. كتاب حاضر، پس از سالها تدريس در درسهاي اقتصاد بخش عمومي و همچنين ماليه عمومي، تدوين شده است. در نتيجه به همراه تبيين نظري آثاري از تجربهها و يافتههاي عملي نيز مورد توجه قرار گرفته است.
2. تلاش شده كه از موضوعهاي جديد در بخش عمومي مانند كاربرد نظريه بازيها، نظريه اقتصادي سياست، ديوانسالاري، تعديل اقتصادي و مانند آن استفاده شود.
اين كتاب به مباحث زير مي پردازد:
پيشگفتار چاپ سوم
پيشگفتار چاپ اول
فصل اول
كلياتي از اقتصاد بخش عمومي
1ـ1. مقدمه و قلمرو كلي
2ـ1. تحولات اقتصاد بخش عمومي
3ـ1. ديدگاههاي برخي اقتصاددانان، درباره بخش عمومي
4ـ1. ملاحظات تكميلي
فصل دوم
اقتصاد رفاه و كارآيي
1ـ2. مقدمه و قضاياي اقتصاد رفاه
2ـ2. كارآيي در مصرف و توليد
3ـ2. تابع رفاه اجتماعي و بهينه اجتماعي
فصل سوم
دولت در نظريه اقتصادي و نارسايي در بازار
1ـ3. مقدمه و مباني دولت در اقتصاد
2ـ3. نارسايي (يا شكست) بازار و وظايف دولت
3ـ3. نظريه بازيها و همكاري دولت و بخش خصوصي
فصل چهارم
تجزيه و تحليل كالاهاي عمومي
1ـ4. مقدمه و زمينههاي اوليه
2ـ4. تهيه كارآمد كالاهاي عمومي
3ـ4. بررسي الگوهاي ارائه كالاهاي عمومي
فصل پنجم
تجزيه و تحليل پيامدها و آثار جانبي
1ـ 5. مقدمه و مفهوم كلي پيامدهاي جانبي
2ـ5. تجزيه و تحليل پيامدهاي جانبي
3ـ 5. شيوههاي برخورد با پيامدهاي جانبي
4ـ5. مقايسه راه حلهاي مختلف
فصل ششم
انتخاب دستهجمعي و مسأله ديوانسالاري
1ـ6. مقدمه و زمينههاي انتخاب دسته جمعي
2ـ6. رأي اكثريت و قضية عدم امكان
3ـ6. هزينة مبادله و تصميمگيري غير بازاري
4ـ6. چارچوب و موارد نظرية اقتصادي سياست
5ـ6. ديوانسالاري
فصل هفتم
مطالب تكميلي نظريه انتخاب عمومي
1ـ7. مقدمه
2ـ7. زمينهها و روند تكاملي نظريه انتخاب عمومي
3ـ7. اقتصاد سياسي قانون اساسي، دستاورد مهم انتخاب عمومي
4ـ7. ابعاد تكميلي نظريه اقتصاد سياسي قانون اساسي
5ـ7. چند نتيجه قابل ملاحظه
فصل هشتم
نظريههاي گسترش بخش عمومي و اندازه دولت
1ـ8. مقدمه
2ـ8. الگوي اقتصاد خردي از رشد بخش عمومي
3ـ8. كارآيي بخش عمومي و خصوصي و اندازه دولت
4ـ8. مطالب تكميلي اندازه دولت
فصل نهم
نقش دولت در تثبيت اقتصادي، توزيع درآمد و مبارزه با فقر
1ـ9. مقدمه و نقش دولت در تثبيت اقتصادي
2 ـ9. مبارزه با فقر
3ـ9. نظريههاي توزيع عادلانه درآمد و ثروت
4ـ9. ملاحظاتي كلي از تثبيت و توزيع در ايران
فصل دهم
بودجه و عملكرد مالي دولتها
1ـ10. بودجه، مراحل و اصول آن
2ـ10. كسري بودجه و قاعده تصميمگيري بودجه
3ـ10. بودجهبندي در ايران (مطالعه موردي)
4ـ10. تحول بودجه و بودجهبندي
5ـ10. بودجه و عملكرد مالي دولت در ايران
فصل يازدهم
كلياتي از ماليات و يارانه
1ـ11. مقدمه، هزينهها و درآمدهاي بخش عمومي
2ـ11. كلياتي از ماليات و سوبسيد (يارانه)
3ـ11. ديگر ابعاد ماليات
4ـ11. مقايسه سيستمهاي مالياتي در كشورهاي مختلف
فصل دوازدهم
آثار و پيامدهاي ماليات و يارانه
1ـ12. اثر ماليات و يارانه بر توليد، قيمت و عرضه نيروي كار
2ـ12. انتقال و وقوع ماليات با توجه به كششها و بازارها
3ـ12. ماليات بر شركتها
4ـ12. تجربهها و ديدگاههاي مالياتي
فصل سيزدهم
مطالب تكميلي در ماليات و يارانه
1ـ13. مقدمه
2ـ13. دولت و ماليات بهينه
3ـ13. تحليل سياست يارانهها
4ـ13. توزيع درآمد، نابرابري و يارانه
فصل چهاردهم
ارزيابي طرحهاي دولتي، تأمين اجتماعي و قرضه ملي
1ـ14. طرحهاي اقتصادي دولتها در تحليل هزينه ـ فايده
2ـ14. چارچوب كلي تأمين اجتماعي
3ـ14. تحول اخير در تأمين و توسعه
4ـ14. قرضه ملي
فصل پانزدهم
تعديل اقتصادي، خصوصيسازي و ديگر موضوعهاي اقتصاد بخش عمومي
1ـ15. تعديل اقتصادي و خصوصيسازي
2ـ15. درسها و تجربههاي بيشتر از تعديل وخصوصيسازي
3ـ15. عدم تمركز، توسعه پايدار و تحول دولت رفاه
4ـ15. دولت الكترونيك و چند مطلب پاياني
قسمنامه اقتصاددانان
كتابشناسي
نمايه