مهاجرت از روستاها به شهر به دلایل مختلف از جمله محرومیت، بیکاری، نبود امکانات و عقب ماندگی یکی از دغدغه های مدیریتی کشور است، اما امروز می توان یکی از روستاهای اردبیل را در سایه توسعه عمران روستایی به عنوان رکورددار مهاجرت معکوس در کشور دانست.

به گزارش خبرنگار مهردر اردبیل، جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها و ایجاد تعادل بین زندگی شهری و روستایی از جمله نکاتی است که بسیاری از دستگاه های و اعتبارات درگیر آن هستند.

بطوریکه افزایش سکونت گاه های غیر رسمی از جمله مهمترین ثمرات مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها و در ادامه ایجاد نابهنجاری در برنامه های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی است.

دولت با سرمایه گذاری هنگفت و توسعه عمران روستایی تلاش می کند که از مهاجرت روستائیان جلوگیری و کاهش دهد و تحقق این مهم هزینه های سنگینی برای دولت دارد.

 

روستای "کورعباسلو" قبل از محرومیت زدایی

با این وجود از هزار و 725 روستای اردبیل امروز یکی از روستاهای استان شاهد عمران و آبادانی است که در سایه همت جهادگونه محقق شده است. روستایی که به دلیل فریاد گوش خراش محرومیت زمانی خالی از سکنه شد و تاجایی پیش رفت که تنها 24 خانوار در روستا باقی ماندند.

در 12 کیلومتری شهرستان نیر روستایی در کنار تپه باستانی "بوینی یوغون" آرمیده که حیات امروز خود را مدیون همت و تلاش جهادگونه مردم و دولت برای رفع محرومیت است. "کورعباسلو" یا "کوراباز" از آن دست روستاهایی است که سال ها حیات خود را بدون برخورداری از راه ارتباطی به شهر گذرانده است.

بطوریکه به گفته یکی از ساکنان روستا نبود راه ارتباطی از یک سو و نبود برق، آب بهداشتی، خط تلفن و گاز موجب شد بسیاری از ساکنان به خصوص جوان ترها روستا را به قصد شهر ترک کنند.

نادر قدرت پناه به یاد دارد که در این ایام تعداد خانوار روستا به شدت کاهش یافته بود و تنها افراد پیر و مسن در روستا باقی مانده بودند.

عزم عمومی برای عمران روستای کورعباسلو

زمانی که ساکنان روستای کورعباسلو کمر همت برای رفع محرومیت این روستا بستند نه از طرح هادی روستایی خبری بود و نه سازندگی روستاها در جدول برنامه ها جایی داشت.

قدرت پناه تصریح کرد: قبل از انقلاب محرومیت در روستاها بیداد می کرد و زندگی روستایی با مشقت وصف ناشدنی همراه بود.

وی افزود: اما ساکنان روستا تصمیم به عمران و آبادانی روستا کردند و درخواست های مکرر خود را برای دریافت تسهیلات و کمک های دولتی در قالب نامه های رسمی و غیر رسمی به گوش مسئولان رساندند.

همت مردمی مقدمه ای می شود تا پس از پیروزی انقلاب و همزمان با جنگ تحمیلی مقدمات عمران روستایی این منطقه محروم فراهم شود؛ تا اگر در گوشه ای دشمن سوگند ویرانی این مرز و بوم را خورده است، در نقطه ای دیگر عزم مردمی زمینه ساز دمیدن حیات در رگ های یک روستا شود.

بطوریکه حتی در اجرای برخی طرح ها اهالی روستا با قبول بخشی از هزینه ها زمینه اجرای پروژه های عمرانی را تسهیل کردند.

شکل گیری بزرگترین مهاجرت معکوس کشور با نوای توسعه

یکی ار ساکنان روستای کورعباسلو که در راه عمران این روستا گام های قابل توجهی بر می دارد، یادآور می شود که پس از تکرار درخواست ها و اصرار روستائیان کودعباسلو جهاد سازندگی دست به کار ساخت راه و اتصال آن به شهر نیر می شود.

فرهاد ابراهیمی که با خبرنگار مهر گفتگو می کرد، افزود: برای این مهم مالیاتی به مبلغ 140 میلیون ریال جمع آوری و پس از واریز به حساب دارایی  مجوز استفاده از آن در راهسازی کوراباز اخذ شد.

وی به یاد دارد که به دلیل تاخیر در اجرای این طرح و فرارسیدن فصل سرما عملا این مبلغ که توسط ساکنان خیر جمع آوری شده بود هزینه نشد و تنها 25 میلیون ریال برای راهسازی این روستا تخصیص یافت.

با وجود تمامی این مشکلات و بی مهر های صورت گرفته ساکنان روستا عزم به آبادانی روستا را ترک نگفته و مستحکم به مانند قلعه باستانی بوینی یوغون سدهای محرومیت را یکی پس از دیگری پشت سر می گذارند.

پس از راه سازی، برق، خط تلفن، گاز و آب بهداشتی نیز یکی پس از دیگری به روستا می رسد تا جایی که مهاجران سال های گذشته تعریف و تمجید وضعیت آبادانی روستا و افزایش رفاه عمومی را می شنوند و کوله بار خود را می بندند، تا یکی از بزرگترین مهاجرت های معکوس کشور شکل بگیرد.

توسعه روستایی یعنی مهاجرت معکوس

به گفته ابراهیمی مهاجرت معکوس روستانشنیان موجب شد آبادی روستا تسریع شده و تاجایی اوج بگیرد که حتی در عمران و آبادانی تمامی روستاهای منطقه "یورتچی" سهم داشته باشد.

در حال حاضر 400 خانوار در روستای کورعباسلو که تنها 24 خانوار آن باقی مانده بود، ساکن است. روستایی که حتی در برنامه های فرهنگی و اجتماعی نیز سهم داشته و جزو معدود روستاهایی است که وب سایت فرهنگی و اجتماعی برای ارائه برنامه های فرهنگی خود دارد.

ابراهیمی معتقد است تلاش 40 ساله برای عمران روستا بی نتیجه نماند و امروز کور عباسلو در گروه روستاهای توسعه کشور یافته است.

مهاجرت از روستاها تحمیلی است

یکی دیگر از ساکنان این روستا با تاکید بر اینکه بسیاری از روستائیان ناخواسته مهاجرت می کنند، تاکید کرد: در صورتی که از روستاها محرومیت زدایی شود به دلیل بافت فرهنگی، معیشتی و اشتغال بسیاری از روستاییان تمایلی به ترک روستا ندارند.

هاشم اصلانی با بیان اینکه بسیاری از مهاجرت های روستائیان تحمیلی است، معتقد است روستای کورعباسلو الگوی رفع محرومیت از روستا است، چراکه موجب شد بسیاری از مهاجر کنندگان مجددا به روستاها بازگردند.

ضرورت مشارکت مردمی در طرح هادی روستایی

روستای "کورعباسلو" پس از توسعه

اما از جمله طرح هایی که با هدف محرومیت زدایی از روستاها در دستور کار ادارات قرار گرفته، طرح هادی روستایی است، طرحی که به عقیده مدیر کل بنیاد مسکن استان اردبیل برای اجرا نیازمند اعتبار است.

مطابق با اظهارات احمد حاج علیزاده طرح هادی روستایی تنها در 730 روستای استان اردبیل مطالعه گردیده و در 340 روستا اجرا شده است.

با این وجود تجربه روستاهایی مانند کورعباسلو نشان می دهد می توان زمینه مشارکت مردمی در طرح های دولتی را فراهم کرد و این مشارکت با ایجاد تعامل دوسویه و جلب اعتماد روستاییان و توجه به مطالبات آنها امکان پذیر خواهد بود.

بر اساس آخرین سرشماری سال ۸۵ استان اردبیل دارای یک میلیون و ۲۲۵ هزار و ۳۴۸ نفر جمعیت است که از این تعداد ۵۸٫۴ درصد ساکن مناطق شهری و ۴۱٫۶ درصد ساکن مناطق روستایی هستند، آماری که در سال های نه چندان دور کفه ترازوی آن به سمت روستاها سنگین بود.

در حال حاضر نرخ دقیق میزان مهاجرت از روستاها به شهرها مشخص نیست. موضوعی که با ایجاد حساسیت در به هم خوردن تعادل زندگی شهری و روستایی عیان شده و در صورت توجه به محرومیت زدایی از روستاها می تواند تحت کنترل قرار گیرد.

...........................

گزارش: ونوس بهنود

 

برچسب‌ها