به گزارش خبرنگار مهر در کرمان، گستره وسیع استان کرمان و پناهگاههای حیات وحش و دشتهای وسیع این استان زیستگاه بسیاری از گونه های در حال انقراض ایران است هر چند طی ماههای اخیر مشاهده برخی از گونه های در معرض انقراض از جمله خرس سیاه آسیایی، گربه پالاس، پلنگ آسیایی، یوزپلنگ و گوره خر آسیایی در کرمان امیدواریهای زیادی را در دل دوستداران حیات وحش زنده کرده بود و گمان می کردند دشتهای گسترده کرمان به مکانی امن برای زندگی حیوانات در معرض انقراض تبدیل شده است اما خبری تاسف بار تمام امیدوارها را دچار شوک و یاس کرد.
در کمال ناباوری عده ای در شهرستان بافت یک جفت نر و ماده از بی نظیرترین حیوانات در معرض انقراض طبیعت جهان را سربریده و در کنار جاده رها کردند.
طبق اعلام محیط زیست استان کرمان یک جفت " رودک عسل خوار" در یکی از روستاهای شهرستان بافت در حالی در کنار جاده رها شده که توسط افراد ناشناس ذبح شده بودند.
رودک عسل خوار با نام علمی Mellivora apexsis از خانواده سمورها محسوب می شود که طی سالهای اخیر جمعیت این حیوان که یکی از سر سخت ترین جانوران طبیعت است رو به کاهش گذاشته است.
مهمترین عامل در معرض انقراض قرار گرفتن این حیوان خشکسالی و کمبود خوراک، کشتار توسط کشاورزان و شکارچیانی است.
کشاورزان به دلیل علاقه این حیوان به عسل و میوه های مزارع رودک را شکار می کنند و شکارچیان نیز به پوست این جانور علاقه دارند.
نکته قابل توجه اینکه این حیوان در راس هرم زیستی حیوانات قرار دارد هر چند "رودک عسل خوار" از جثه کوچک برخوردار است اما در کتاب گینس این حیوان به عنوان نترس ترین جانور شناخته شده است.
بارها دیده شده است " رودک عسل خوار" در مبارزه با حیوانات بسیار بزرگتر از جمله خرس و پلنگ پیروز میدان بوده است و غذای اصلی حیوان نیز مار به شمار می رود و گفته می شود این جانور به سادگی می تواند مارهای 1.5 متری را از پای در آورد و در عرض چند دقیقه آنها را ببلعد.
سرسختترین حیوان طبیعت اسیر جهل شکارچیان شد/ حادثه دلخراش رودکها
با این وجود جهل و نادانی افراد غیر مسئول بلای جان یک جفت نر و ماده این حیوان در شهرستان بافت در استان کرمان شد.
مدیرکل محیط زیست استان کرمان در این زمینه می گوید: همزمان با بارش برف بی سابقه در استان در کنار نزول رحمت الهی ، متاسفانه محیط زیست استان شاهد برخی حوادث ناراحت کننده نیز بود.
عباسعلی دامنگیر گفت: از جمله کمبود آذوقه برای پرندگان و حیوانات تحت حفاظت و پیشروی آنها به سمت مناطق مسکونی جهت پیدا کردن خوراک، در این میان بعضی از افراد با زیر پا گذاشتن وجدان و بدون در نظر گرفتن خطر انقراض گونه های مختلف جانوری اقدام به شکار غیر قانونی پرندگان و حیوانات کردند.
وی افزود: یکی از این حوادث را می توان حادثه دلخراش کشته شدن یک جفت رودک عسل خوار که از گونه های کمیاب جانوری می باشد نام برد.
مدیرکل محیط زیست استان کرمان اظهارداشت: در حوزه استحفاظی شهرستان بافت دو قلاده رودک عسل خوار نر و ماده که جفت بوده و برای پیدا کردن غذا به حوزه زندگی انسانی نزدیک شده بودند، به دست فردی ناآگاه شکار شده و وی به خیال اینکه گوشت این حیوان حلال می باشد آن ها را ذبح اسلامی نموده و کاملا سر می برد اما بعدا متوجه حرام گوشت بودن این حیوانات شده و اجساد این دو رودک عسل خوار را در کنار جاده رها می سازد.
وی گفت: کشته شدن حیوانی که از گونه های بسیار نادر و کمیاب جانوری می باشد جای بسی تاسف دارد و ای کاش قبل از اقدام به چنین عمل ناپسندی کمی به عواقب کار فکر می کردیم و با بها دادن به محیط زیست و جانوران به تنوع زیستی و چرخه حیات اهمیت می دادیم.
سربریدن این حیوان نادر در شهرستان بافت در حالی روی داده است که طی ماههای گذشته و با سرد شدن ناگهانی و بی سابقه هوا در اکثر استانهای کشور شاهد حضور حیوانات مختلف وحشی در محل های تجمع انسانها بوده ایم که دلیل عمده این حضور نیز کمبود آذوقه و آب بوده است و حیوانات به ناچار برای تهیه خوراک به محل زندگی انسانها نزدیک می شوند.
متاسفانه خبرهای ناگواری نیز در خصوص شکار حیوانات وحشی و رها سازی آنها در کنار جاده ها و رفتارهای ناهنجار اجتماعی نیز به گوش می رسد که نشان از ناآگاهی و رفتارهای نامناسب عده ای محدود در مقابل محیط زیست دارد.
حیوانات به مردم پناه آورده اند آنها را نکشید
محمد جهانشاهی، فعال محیط زیست با اشاره به بارش شدید برف در مناطق مختلف کشور و استان کرمان گفت: پس از بارش برف حیوانات و به خصوص پرندگانی که در محیط زیست و به صورت وحشی زندگی می کنند به دلیل برودت هوا و کاهش امکان تغذیه و شکار به ناچار به مکانهای پائین دست و دشتهای محل زیست خود نزدیک می شوند.
وی گفت: این مسئله در استان کرمان نیز روی داده است و یکی از نگرانی های اصلی ما شکار این پرندگان است پرندگانی که در تابستان باید با بی آبی و خشکسالی دست و پنجه نرم کنند و در زمستان با شکارچیان دست و پنجه نرم کنند.
جهانشاهی افزود: این مسئله تنها شامل پرندگان نیست و گزارشهای متعددی در خصوص نزدیک شدن حیوانات وحشی به محل زندگی انسانها نیز دریافت شده است.
وی ادامه داد: برخی افراد سود جو از این وضعیت سوء استفاده می کنند و به شکار حیوانات می پردازند آن هم در شرایط بسیار سختی که برای حیوانات به دلیل شرایط جوی ایجاد شده است.
وی صدمه زدن به محیط زیست و حیوانات را در چنین شرایطی یکی از رفتارهای ناهنجار اجتماعی و به دور از انسانیت خواهند و گفت: متاسفانه این موارد هر روز در گوشه و کنار شنیده می شود و مایه تاسف است.
جهانشاهی از مردم خواست در چنین شرایطی به حیوانات صدمه نزنند و سعی کنند یا در تغذیه حیوانات کمک کنند و به خصوص برای تغذیه پرندگان اقدام کنند و یا اینکه حداقل آسیبی به این حیوانات نرسانند.
وی حیات وحش را ثروتی دانست که در دسترس نسلهای مختلف باید قرار گیرد و در صورت ناآگاهی و جهل می توان به سادگی در شرایط سخت طبیعی زندگی یک نسل حیوان را با خطر جدی مواجه کرد.
جهانشاهی از مردم خواست در صورت شکار غیر مجاز مراتب را به دستگاههای مربوط اطلاع دهند و اجازه ندهند افراد نا آگاه به محیط زیست ضربه بزنند.
لزوم تصویب مجازاتهای سختگیرانه برای شکار حیوانات وحشی
خبر کشتن وحشیانه این حیوان توسط شکارچیان در حالی دوستداران محیط زیست را شوکه کرده است که به نظر می رسد با تصویب و اجرای قوانین سختگیرانه می توان عامل جدی در راستای حفظ حیات وحش در کشور ایجاد کرد از سوی دیگر نا آگاهی جوامع یکی دیگر از عوامل کشتار حیوانات وحشی و به خصوص حیوانات در معرض خطر است.
وجود حیوانات در معرض انقراض متعدد در استان کرمان که گاها تعداد آنها به اندازه انگشتان دست هم نمی رسد و بروز چنین رفتارهای غیر مسئولانه ای با توجه به تداوم سردی هوا این نگرانی را افزایش داده است که نسل حیوانات در روزهای باقیمانده زمستان در معرض خطر قرار گیرد.
رودک وحشی حیوانی در معرض انقراض/ رودک خطری برای انسان ندارد
نام رودک عسل خوار کمتر به گوش مردم خورده است این حیوان نادر و البته در معرض انقراض از گونه ای بسیار زیبا و کم یاب طبیعت ایران و جهان محسوب می شود که تیره های مختلفی نیز دارد.
این حیوان از جمله نترس ترین گونه های جانوری محسوب می شود که به خوبی می تواند به دلیل تواناییهایش خود را در راس هرم زیستی قرار دهد.
این حیوان در صورت خطر می تواند خود را به صورت یک گلوله در آورد و عامل خطر آفرین را با استفاده فک بسیار قدرتمندش گاز بگیرد.
بارها دیده شده که این حیوان که با وجود جثه بسیار کوچکش بسیاری از حیوانات بزرگتر را کشته است اما اصولا این حیوان هیچ خطری برای انسان ندارد و بسیاری از آفتهای کشاورزی را نیز از بین می برد.
طول بدن این حیوان 60 تا 100 سانتیمتر و دمی از 16 تا 30 سانتیمتر داردو ارتفاع بدن حیوان از 23 تا 30 سانتیمتر و وزنی معادل 14 کیلوگرم در جنس نر و 10 کیلوگرم در جنس ماده دارد.
این حیوان آرواره های بسیار قوی دارد از جمله گوشتخواران ماهر به شمار می رود.
علاوه بر مار و عسل این حیوان علاقه زیادی به خوردن کرم خاکی، حشرات، عقرب، خارپشت، خرگوش، موش، میمون و شکارهای بزرگتر از جمله لاک پشت، تمساح تا طول یک متر و غزال های جوان و انواع مارها دارد.
پارک ملی خبر و روچون بافت یکی از زیستگاههای اصلی این حیوان در ایران و جهان محسوب می شود و رودک عسل خوار در استانهای خوزستان، گرگان، یزد و سیستان و بلوچستان نیز دیده شده است.
این حیوان شب گرد است و ناخنهای بسیار بزرگ و قوی دارد، داشتن فک و دندانهای تیز، پنجه بزرگ و پوست کلفتش باعث شده این جانور علیرغم جثه کوچکش اما به عنوان یکی از جسور ترین جانوران وحشی محسوب شود.
این حیوان همچنین به دلیل اینکه می تواند در پوست خود بچرخد و به سادگی شکار نمی شود همچنین این حیوان در برخی گونه ها از غده های زیر دمش در هنگام خطر بوی بسیار تهوع آور ایجاد می کند.
....................................
گزارش: اسما محمودی