یک کارشناس حوزه ادبیات کودک و نوجوان گفت: نمی‌توان با کودکی که در معرض شبکه‌های تلویزیونی مانند GEM است، تنها با زبان پند و اندرز سخن گفت بلکه باید اوج اندیشه‌مان را در قالب بیانی بریزیم و برای آنها بگوییم که آن را بفهمند.

به گزارش خبرنگار مهر، نخستین عصر شعر کودک و نوجوان با موضوع انقلاب اسلامی شب گذشته با حضور جمعی از شاعران این حوزه در تالار مهر حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در تهران برگزار شد.

در این مراسم علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری در سخنانی اظهار داشت: اگر به گذشته ادبی‌مان با بیش از 1100 سال سابقه بازگردیم می‌بینیم که شعر کودک و نوجوان چندان در گذشته ما پررنگ نبوده است اما در سرچشمه‌های شعر فارسی می‌توان اشعاری را در اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم هجری دید که کودکان راوی‌اش بودند مانند شعری که کودکان ماوراءالنهر بعد از شکست اعراب از مردمان شمال بلخ می‌خواندند.

وی ادامه داد: در ادبیات فارسی شاعران بزرگی حضور پیدا کردند که اشعار آنها و نیز حکمت‌های نهفته شده در بیانشان به ذائقه کودکان نزدیک است مانند حکمت‌های سعدی که سالها در مکتب خانه‌ها خوانده می‌شد و البته در همه آن سالها ادبیات کودک را با نصیحت کردن کودک اشتباه می‌گرفتند. به اعتقاد من درخشانترین دوره ادبیات کودک و نوجوان ما همین 40 - 50 سال اخیر است که توانسته‌ایم مرز میان شعر کودک و نوجوان و بزرگسال را مشخص کنیم.

قزوه افزود: تعداد شاعران کودک و نوجوان نسبت به شاعران بزرگسال چندان قابل طرح نیست و اگر بخواهیم تذکره شاعران انقلاب را بنویسیم با بیش از 2 - 3 هزار عنوان نام روبرو هستیم که در میان آنها تنها برخی شاعران مطرح را می‌شود دید که در کنار سرایش شعر برای بزرگسالان به سرایش شعر برای کودک و نوجوان هم علاقه نشان دادند در حالی که اینگونه شعر به عنوان یک نیاز در جامعه‌ای که نیمی از آنها را فرزندان ما تشکیل داده‌اند و همگی هم در معرض تهاجم دشمنان قرار دارند یک اصل ضروری است و می‌تواند تفکر ما را بیمه کند.

مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری در ادامه با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری در مورد ادبیات کودک و نوجوان و مطرح کردن آن به عنوان یک نیاز و کمبود گفت: متاسفانه در جلسات ادبی سالانه ما ادبیات کودک و نوجوان سهم کمی دارند امیدواریم با تخصصی تر شدن این فضا و ایجاد حوزه هنری کودک و نوجوان مقدمات یک حرکت جدی در این حوزه در این زمینه فراهم شود.

وی همچنین افزود: شعر کودک را به عنوان یک قالب دشوار و در عین حال آسان می شناسیم این شعر بیش از هر چیز به قالب دوبیتی نزدیک است یعنی دارای پشتوانه قوی، وزن کوتاه و سرایشی راحت است؛ هم آسان ترین نوع شعر است و هم سخت ترین نوعش. ما در مثنوی و قصیده و غزل قله‌های فراوانی داریم اما در این قالب به دلیل دشواری سرایش قله‌های کمی را داریم و به همین خاطر است که آزمون و خطا نیز در این قالب زیاد است.

قزوه همچنین اظهار امیدواری کرد به زودی به جای مصرف ادبیات کودک و نوجوان غربی، آثار ارزشمند بومی بیشتری در این زمینه تولید شود.

در ادامه این مراسم وحید ضیایی از صاحبنظران عرصه کودک و نوجوان در سخنانی اظهار داشت: کودکان را نباید دست کم گرفت و اعتنایمان را در جهان نباید تنها در بزرگسالان بجوییم؛ از مسیح (ع) نقل شده که انسان به ملکوت آسمان راه نمی یابد مگر آنکه کودک شود و به معصومیت ثانویه خود بازگردد.

وی افزود: هر انسانی برای رشد خود نیازمند عبور از سه مرحله است که به اصطلاح به مرحله شتر بودن، شیر بودن و کودک بودن تشبیه شده است و گفته شده هیچ فیلسوفی نمی‌تواند به مقام اعلای خود برسد الا اینکه به مقام کودکی بازگردد. برای مومن بودن و فیلسوف بودن باید کودک بود و کودک شد و نگاهمان نباید به این موضوع ساده و ابتدایی باشد.

ضیایی در پایان گفت: کودکان ما امروز در معرض رسانه‌هایی مانند شبکه‌های تلویزیونی GEM هستند. بچه های 7-8 ساله ما امروز در مورد اینگونه رسانه‌ها صحبت می‌کنند به همین خاطر است که معتقدم نمی‌شود با آنها تنها با زبان پند و اندرز صحبت کرد بلکه باید اوج اندیشه مان را در قالب بیانی بریزیم و برای آنها بگوییم تا بفهمندش.

بابک نیک طلب از دیگر شاعران حاضر در این مراسم هم در سخنان کوتاهی اظهار داشت: هنوز که هنوز است یک مجموعه مناسب برای ادبیات کودک و نوجوان وجود ندارد که کنار هم بنشینند و حرف بزنند و آثارشان را برای هم بخوانند و نقد کنند. به عبارتی دیگر جاه‌هایی هست اما در عین حال نیست.

وی همچنین گفت: هنوز یک مجموعه مناسب برای کودکان با موضوع نوحه خوانی و سینه زنی و یا زیارت کردن نداریم در حالی که کودکان در تمامی این آئین‌ها در صف اول قرار دارند.

نیک طلب افزود: ما همیشه تلاش می‌کنیم تا بچه‌ها حرفهایمان را بپذیرند یعنی آرمانها و عقیده‌مان را به زبان آنها بیان می‌کنیم در حالی که مخاطب شعر کودک و نوجوان خودش یک مسئله مستقل است  و نمی‌شود بدون توجه به او و تنها بر پایه تفکر خودمان برای او اثر ادبی تولید کنیم باید یک بار هم که شده بپذیریم که به این مسئله بیندیشیم که مخاطب ما کیست؟ چه می خواهد؟ و برای خواست او چه برنامه‌ای داریم؟