به گزارش خبرنگار مهر، «هفت منظر» یک مثنوی از هاتفی خرجردی است که به تقلید از «هفت پیکر» نظامی سروده شده است. این اثر دومین تقلید او از «خمسه» نظامی محسوب میشود و حدود 2 هزار و 466 بیت را شامل میشود. این منظومه را لامعی بُرسوی شاعر ترک عثمانی به زبانی ترکی و آ.لالون دو وبلون بخشی از آن را به زبان فرانسوی ترجمه کرده است.
در مقایسه با هفت پیکر نظامی، هاتفی در هفت منظر نوآوریهایی انجام داده است و به جزئیات زندگی بهرام به تفصیل نظامی نپرداخته است. هفت داستان هاتفی در برخی موارد از هفت پیکر نظامی و «هشت بهشت» امیرخسرو دهلوی تاثیر گرفتهاند. این داستانها از نظر داستانپردازی، بیشتر بر محور دزدی و راهزنی است و این بنمایه نسبت به دیگر بنمایهها، بیشتر تکرار میشود. در تمام افسانهها حتما یکی از حوادث راه قهرمان، گرفتاری در دست راهزنان است.
مثنوی هفت منظر در مجموع 22 بخش دارد. برخی از شاعران مانند قاسمی گنابادی و عبدی بیک شیرازی از شیوه مثنویسرایی هاتفی تاثیر گرفتهاند. این منظومه تا به حال چاپ نشده بود و کتاب پیش رو، نخستین چاپ انتقادی آن محسوب میشود. این کتاب به عنوان دهمین عنوان مجموعه «منظومههای عاشقانه ادب فارسی» منتشر میشود. «درآمدی بر منظومههای عاشقانه»، «سراینده»، «متن هفت منظر هاتفی خرجردی»، «نمایهها»، «واژگان، کنایات و ترکیبات»، «افراد، اقوام، مکانها و کتابها»، «فهرست آیات شریفه»، «ضربالمثلها» و «منابع» بخشهای مختلف این کتاب هستند.
هدف از انتشار مجموعه منظومه عاشقانه ادب فارسی، احیای یکی از میراثهای معنوی ایرانیان، عنوان شده است. سنت داستانپردازی و نوع خاص و مورد نظر داستانهای عاشقانه از گذشتههای دور، دلمشغولی بسیاری از هنرمندان و شاعران و نویسندگان ایرانی بوده است که به دلیل رغبت مردم به چنین داستانهایی، این نوع از ادبیات رواج گستردهای پیدا کرد.
در قسمتی از کتاب «هفت منظر» میخوانیم:
روز آدینه در منظر سفید با افسانهگویی خردهبین، شاه به خواب میرود: پادشاهی ظالم در قسطنطنیه است که فرزند ندارد. از قضا و پس از سالها همسرش آبستن میشود. موقع وضع حمل پسری مرده به دنیا میآورد و همسرش نیز از دنیا میرود. از سر غضب دستور میدهد در شهر و روستا هرچه فرزند متولد شود بکشند. خواجهای مالدار فرزندی به دنیا میآورد که از ترس شحنگان کودک و مادر را در صندوقی میگذارد و در دریا رها میکند. صندوق چهل روز در آب است تا آنکه ماهی بزرگی آن را میبلعد و به صوفیه میبرد. ماهی صید صیادی میشود و چون صیاد پهلویش را میشکافد، صندوقی و درون صندوق مادر و کودکی میبیند. از آنها مراقبت میکند.
از آن سو همسر شاه صوفیه هم پسری به دنیا میآورد و آن پسر هم میمیرد. از قضا روی از کنار ساحل عبور میکند. چشمش به فرزند خواجه میافتد و او را به فرزندی میپذیرد. بعدها پس از مرگ شاه به جای او بر تخت مینشیند. پدر که از احوال فرزند و مادر خبری ندارد، با دو فرزندش تصمیم میگیرد، به دنبال مادر و برادرشان بروند. هر یک به راهی میروند. یکی از برادران گرفتار توفان میشود و با تختهپارهای نجات مییابد و موج او رابه صوفیه میبرد. در آنجا با جوانی دوست میشود....
این کتاب با 232 صفحه مصور، شمارگان 700 نسخه و قیمت 12 هزار تومان منتشر شده است.