حجت الاسلام و المسلمین محسن غرویان عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) در مورد اینکه ریشه حسادت و چشم و هم چشمی در وجود انسان به کجا بر می گردد به خبرنگار مهر گفت:در طبیعت هر انسان یک حرصی نسبت به تکاثر و افزون طلبی به طور غریزی وجود دارد و در قرآن هم به آن اشاره شده است الهکم التکاثر . این میل در انسان یک وسیله آزمایش است که انسان از ناحیه خداوند توسط این میل آزمایش می شود.
این نویسنده و محقق ادامه داد:اعتدال و تعادل اقتضاء می کند که انسان این میل افزون طلبی را با سایر امیال و کششها تنظیم کند. وگر نه این تکاثر و زیاده طلبی فقط در جهت مادیات قرار بگیرد باعث صفات دیگر مثل چشم و هم چشمی و حسادت و امثال اینها می شود. بنابراین حسادت یا چشم و هم چشمی ریشه در فطرت یا بهتر بگویم غریزه زیاده طلبی و تکاثر انسان دارد.
این محقق و پژوهشگر مسائل فلسفی در مورد اینکه عواقب حسادت و چشم و هم چشمی در سطح فردی، خانوادگی و اجتماعی چیست هم تصریح کرد:یکی از آثار مخرب حسادت، کینه یافتن انسان نسبت به دیگران است. یعنی آن کسی که محسود انسان واقع می شود و انسان نسبت به او حسد می برد کم کم مغضوب انسان می شود و خدای ناخواسته انسان حسود و حاسد دست به کارهای خطرناک دیگری هم می زند حتی تامرز کشتن و از میان برداشتن طرف مقابل پیش می رود. یعنی حسادت منشأ یکسری رذایل دیگری هم می شود بنابراین باید انسان حسادت را در خودش از بین ببرد ولی غبطه خوردن خوب است. در حسد انسان می خواهد طرف مقابل یعنی محسود هیچ چیز نداشته باشد و برخوردار از آن نعمت نباشد اما غبطه مثبت است. این است که اگر انسانهای دیگر مال و ثروت و مقام و موقعیت دارند او هم تلاش کند که آنها را بدست آورد.
عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) العالمیة در مورد اینکه قرآن و روایات چه نگاهی به حسادت و چشم و هم چشمی دارد هم یادآورشد: در روایات و آیات حسادت از گناهان کبیره است. شیخ انصاری در مکاسب حسادت را جزء محرمات و گناهان کبیره ذکر کرده است. باب وسیعی در روایات است که درباره مضرات حسادت بحث کرده اند.
این محقق و پژوهشگر مسائل فلسفی تصریح کرد: یک روایت معروفی است که همانطوری که آتش هیزم را می بلعد حسادت هم در انسان همه حسنات و خوبی هایش را می بلعد. یعنی اگر کسی کارهای خیر زیادی داشته باشد اما گرفتار حسادت بشود حسادتش مانند آتشی است که تمام صفات نیک و شایسته او را می بلعد و ازبین می برد و بسیار خطرناک است.
این نویسنده و محقق در مورد اینکه چرا حسادت از گناهان کبیره است هم بیان داشت: علتش این است که این حسادت پایه است مثل تنه درخت می ماند که بعداً شاخ و برگ های فراوانی از او در می آید. حسادت منشأ گناهان بسیار دیگری می شود برای مثال کسی که حسود است نسبت به آن شخص محسود غیبت می کند، تهمت می زند، دروغ می گوید، سخن چینی و نمامی می کند و هر کدام از اینها یک گناهی است.
این محقق و پژوهشگر مسائل فلسفی تصریح کرد: بنابراین حسادت مثل یک تنه درخت است که گناهان بسیاری از او ریشه می گیرد و می روید چه گناهان زبانی مثل غیبت، تهمت و توهین و دشنام و افتراء و چه گناهان یدی یعنی ممکن است حسادت موجب درگیری و قتل هم بشود. بنابراین برای اینکه این خصیصه ریشه ای است از گناهان کبیره محسوب شده است.
عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) العالمیة در مورد اینکه راهکار رهایی از حسادت چیست هم یادآورشد: یکی از بهترین راهکاری که علمای اخلاق گفته اند این است که انسان درست ضد این روحیه (حسادت) عمل کند. برای مثال وقتی کسی نسبت به رفیقش یا شخص دیگری می بیند که حسادت دارد بر عکس برود به او احترام بگذارد کفشهایش را جفت کند از او تعریف کند این کارها را بکند شیطان دست از سرش بر می دارد. یعنی اگر چنین رفتاری بکند حسادت از نفسش کنده می شود.
این استاد حوزه و دانشگاه در مورد اینکه حسادت در فضای سیاسی چه آثاری می تواند داشته باشد هم اظهارداشت: در فضای سیاسی هم فرقی نمی کند مانند دیگر فضاهاست. حسادت موجب گناهان بسیار دیگری می شود. مانند برچسب سیاسی زدن به رقیب، تهمت زدن و دروغ گفتن و افترا بستن و پاپوش درست کردن. متأسفانه در صحنه سیاست می بینیم که افراد برای همدیگر پاپوش های بدون سند و مدرک درست می کنند یا مچ گیری می کنند که می خواهند آبروی همدیگر را ببرند. اینها همه گناهان دیگری است که مترتب بر آن حسد سیاسی می شود.