به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان دهلران یکی از شهرستانهای مهم استان ایلام محسوب می شود، شهرستانی که به خاطر شرایط اقتصادی، تاریخی وفرهنگی به عنوان شهرستانی ویژه می توان نام برد چرا که آثار تاریخی وفرهنگی آن به 10 هزار سال پیش بر می گرد.
شهرستانی که جاذبه های طبعی وتاریخی آن هنوز بکر و دست نخورده مانده اند و در سال گردشگران فراوانی برای دیدن مناطق مختلف این شهرستان مرزی سفر می کنند از این رو با رئیس میراث فرهنگی شهرستان دهلران گفتگویی داشته ایم.
قدمت شهرستان
فرج فاضلی در گفتگو با مهر گفت: دشت دهلران به ویژه منطقه ای که بین رودخانه های دویرج و میمه قرار گرفته دارای اهمیت ویژه ای در مطالعات باستان شناسی پیش از تاریخی ایران است.
وی اظهار داشت: به استناد کاوشهای باستان شناسی که قبل از انقلاب اسلامی در شش تپه پیش از تاریخی علی کش، موسیان، چغاسفید، خزینه، سبز و فرخ آباد صورت گرفته، پیشینه تاریخی در این حوزه مهم تاریخی فرهنگی به 7 هزار سال پیش از میلاد مسیح ( نه هزار سال پیش ) است.
رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان افزود: در دورانهای تاریخی یعنی حکومتهای ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی دهلران به واسطه نزدیکی به میانرودان ( بین النهرین قدیم ) و قرار گرفتن در آغوش دشت تاریخی خوزستان، بدون شک مسکونی بوده و به استناد وجود برخی آثار مهم دوران ساسانی به خصوص در بخش زرین آباد و به دلیل نزدیکی به تیسفون پایتخت امپراتوری وسیع ساسانیان، دهلران از مناطق آباد آن روزگار بوده است و در دوران اسلامی هم به دلیل وجود امامزاده های متعدد، دهلران تاریخ ساز به موجودیت خود ادامه داده است.
این کارشناس ارشد میراث فرهنگی تصریح کرد : خوشبختانه تاکنون در شهرستان دهلران 250 اثر شناسایی شده که از این تعداد 78 اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
وی عنوان کرد: این شهرستان به دلیل موقعیت جغرافیای خاص ، داشتن دو اقلیم متفاوت دشت و کوهستان، داشتن 220 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق، قرار گرفتن در مسیر عتبات عالیات، داشتن جاذبه های متعدد گردشگری است که این جاذبه ها در در چهار بخش طبیعی، تاریخی، مذهبی و دفاع مقدس قرار گرفته اند.
آثار مهم شهرستان دهلران
فاضلی اظهار داشت: چشمه قیر، چشمه های آبگرم، آبشارهای چند گانه خربزان، چپی راستی، غار هویر بیشه درازوغارهای طبیعی میمه ازجاذبه های ارزشمندو بکر شهرستان دهلران هستند.
وی اظهار داشت : تنها چشمه قیر کشور در هفت کیلومتری شمال دهلران در دامنه ارتفاعات سیاه کوه واقع شده است که این چشمه به صورت یک حوضچه طبیعی با قیر روان که سفره زیر زمینی آن 70 هکتار تخمین زده شده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی شهر ستان دهلران گفت : قبل از انقلاب انگلیسی ها به فکر بهره برداری از آن افتاده و اقدام به ساخت کمپینگ و ریل آهن برای انتقال قیر آن به خوزستان و سپس به بندر بصره عراق کرده بودند که با شروع جنگ جهانی دوم انها موفق به بهربرداری از این چشمه نشده اند و هنوز آثار ریل قطار وکمپینگ آنها در نزدیکی این چشمه موجود است.
این کارشناس ارشد باستان شناسی افزود: چشمه های آبگرم در پنج کیلومتری شمال دهلران، به صورت چند چشمه مجزا از هم که از اعماق زمین سرچشمه می گیرند و سالانه تعدادی گردشگر به خاطر خا صیت درمانی آن به به این شهرستان سفر می کنند.
غار خفاش
فاضلی عنوان کرد: غار خفاش در هشن کیلومتری شمال دهلران و یک کیلومتری چشمه های آبگرم قر ار گرفته است و دهانه ورودی آن 30 متر ارتفاع دارد که این غار سکونتگاه انسانهای نخستین بوده و برخی ابزارهای تیغه ای سنگی و سفال در دهانه آن به دست آمده است وجود تعداد زیادی خفاش وجه تسمیه آن است و تعداد خفاشهای این غار 25 تا 30 هزار تخمین زده شده است.
این کارشناس ارشد باستان شناسی گفت: آبشارهای چند گانه خربزان در دو کیلومتری روستای خربزان از توابع بخش زرین آباد قرار گرفته است که پنج آبشار زیبا با فواصل نزدیک به هم با پوشش گیاهی منحصر به فرد ایجاد کرده است که هر ساله تعداد زیادی از گردشگران به این روستا سفر می کنند.
وی عنوان کرد: چپی راستی سراب در هفت کیلومتری شمال روستای زیبای تختان از توابع بخش سراب میمه با درختان انجیر، بلوط و گیاهان دارویی خاص قرار گرفته که به خاطر شرایط اقلیمی وآب هوایی آن درایام نوروز مکانی بسیار زیبا برای گردشگران است.
فاضلی اظهار داشت: مناظر بکر و دیدنی مناطق تیار، خان کشته میمه و حاشیه جاده میمه به ملکشاهی. و مناظر جنگلی پهله زرین آباد شهر سرسبز میمه، غار هویر بیشه درا، غارهای طبیعی میمه و ... از دیگر جاذبه های طبیعی گردشگری شهرستان دهلران هستند که هرساله در ایام نوروز گردشگران زیادی به این مناطق سفر می کنند.
جاذبه های تاریخی
کارشناس ارشد باستان شناسی گفت: تپه باستانی علی کش در چهار کیلومتری شهر تاریخی موسیان قرارگرفته است و این تپه باستانی در سال 1961 تا 1963 توسط فرانک هول باستان شناس برجسته حفاری و کاوش شده است.
فاضلی گفت: تپه علی کش از مهمترین تپه های پیش از تاریخ ایران است و طبق نظر پروفسور هول ساکنان علی کش اولین دهکده جهانی را بوجود آورده اند و موفق به اهلی کردن حیوات و کشاورزی ( کشت گندم و جو ) شده اند و این تپه نه هزار سال قدمت است.
وی افزود: قلعه شیاخ در 15 کیلومتری شهر پله و در دهانه تنگه معروف و تاریخی وویله قرار گرفته و از قسمتهای مانند بارو ، در ورودی، برجکها، اتاقهای مسکونی، کانال آبرسانی تشکی شده است و مهمترین ویژگی های این قلعه دیوارهای ضخیم و کانال آبرسانی آن است و این قلعه مربوط به دوره ساسانی است.
جاذبه های مذهبی
فاضلی گفت: وجود 10 بقعه متبرکه در شهرستان دهلران باعث شده گردشگران مذهبی زیادی از تمام نقاط کشور وارد این شهرستان شوند.
این کارشناس ارشد باستان شناسی بیان داشت: امامزاده های سید ابراهیم، سید ناصرالدین، سید فخرالدین، سید حسنی در بخش زرین آباد، امامزاده های سید اکبر تختان و سید فلک الدین گوراب در بخش سراب میمه، امامزاده های شهره امیر، ابراهیم قتال و سید اکبر در بخش مرکزی و امامزاده عباس در بخش موسیان، مهمترین بقاع متبرکه شهرستان هستند.
وی عنوان کرد: امامزاده سید ابراهیم روستای بردی – بخش زرین آباد با 750 سال قدمت و مربوط به دوره ایلخانی به عنوان نگین سبز گردشگری مذهبی شهرستان مطرح است و امامزاده های سید اکبر و سید عباس در طول 8 سال دفاع مقدس میعادگاه و سجده گاه رزمندگان اسلام بوده اند.
گردشگری دفاع مقدس
فاضلی گفت: دهلران از مناطقی بود که در طول دفاع مقدس مورد هجوم دشمن بعثی قرار گرفته است که مهترین آن یادمان شرهانی است یادمانی که به عنوان مشهد شهیدان از آن یاد می شود و یادمان عین خوش و منطقه چیلات (چلات) از مهمترین جاذبه های گردشگری دفاع مقدس شهرستان هستند.
رئیس اداره میراث فرهنگی دهلران گفت: در سال گذشته 400 هزار نفر ازامکانهای مذهبی، گردشگری، گردشگری جنگ وطبیعی شهرستان دهلران بازدید کردند.
گزارش مجتبی کاور