به گزارش خبرگزاری مهر، تقويت پژوهشهاي مشترك با هدف ابتناء علوم انساني موجود بر انسان شناسي اسلامي و مباني نظري جمهوري اسلامي ايران، راه اندازي و نهادينه سازي كرسيهاي نظريه پردازي، نقد، مناظره و آزادانديشي در علوم انساني و معارف اسلامي، توليد دانش در قلمرو علوم انساني اسلامي، مشاركت در انتشار كتب و نشريات علمي پژوهشي و حمايت مؤثر از پروژه هاي اساسي و زيربنايي ازجمله زمينه هاي همكاري ميان پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و شوراي تخصصي تحوّل و ارتقاء علوم انساني است كه در اين تفاهم نامه به امضاي رؤساي دو مركز رسيده است.
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه يكي از پژوهشگاه هاي مستقل و زير نظر وزارت علوم، تحقيقات و فناوري ايران است. زمينه هاي پژوهشي پژوهشگاه در قالب 11 گروه پژوهشي سازماندهي شده است كه بر بازنگري و اسلامي سازي علوم انساني متمركز مي باشند. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سال 1361 با نام اوليه «دفتر همكاري حوزه و دانشگاه» و به منظور اجراي طرح مقدماتي «بازسازي علوم انساني» تأسيس شد. جامعه مدرسين حوزه علميه قم اين طرح را در پي درخواست ستاد انقلاب فرهنگي تهيه كرد و پس از تصويب ستاد، طرح به تأييد حضرت امام خميني(ره) رسيد.
در سال 1369 و در پي يك دوره فعاليت موفقيت‌آميز، «دفتر همكاري حوزه و دانشگاه» رسماً به عنوان يكي از نهادهاي همكار با «سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاه‌ها» (سمت) در آمد. در سال 1377 پس از 9 سال همكاري نزديك با سازمان سمت، به دليل توفيق قابل توجه در پژوهش و توليد كتابها و آثار علمي بايسته، با تصويب شوراي گسترش آموزش عالي با نام «پژوهشكده حوزه و دانشگاه» و به عنوان يكي از مراكز آموزش عالي پژوهشي كشور، به جمع مؤسسات زيرمجموعه وزارت علوم، تحقيقات و فناوري پيوست. در سال 1382 نيز، پس از يك دوره كوتاه و پربار ديگر از فعاليتهاي پژوهشي و توليد آثار علمي، «پژوهشكده» به «مؤسسه پژوهشي حوزه و دانشگاه» ارتقاﺀ يافت. درسال 1383 نيز به پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تبديل شد.
بيانيه ماموريت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سال 1404 در ميان كشور‌هاي اسلامي به قطب علمي در حوزه علوم انساني ـ اسلامي تبديل خواهد شد.(چشم‌انداز بيست ساله پژوهشگاه)
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مركزي است پژوهشي - آموزشي و بر اين باور است كه شناخت انسان و ارزش هاي انساني از مهم ترين مباني تمدن هاي بشري و تمدن اسلامي است. با اين باور فلسفه حيات پژوهشگاه چنين است:
«نظريه پردازي در مناسبات دين و علوم انساني وتوسعه مرزهاي علوم انساني ـ اسلامي و بومي »
پژوهشگاه با همه توان مي كوشد در آفاق جهاني، قطب علمي در حوزه علوم انساني ـ اسلامي باشد.
پژوهشگاه بيش از همگان در برابر اصحاب دانشگاه و حوزه احساس تعهد دارد و نيز از برآوردن نيازهاي مجموعه نظام و جامعه اسلامي سر بر نمي تابد.
پژوهشگاه بر آنست تا در دو دهه پيش رو، با بهره گيري از توان دانشيان حوزه و دانشگاه، بانظر داشت به معارف اهل بيت(عليهم السلام) در نظريهپردازي گام هايي بلند بردارد و تصويري درخور از خود بنماياند.
پژوهشگاه از روش ها و ابزارهاي نو در قلمرو پژوهش و فرآوري اطلاعات، بيشترين بهره را خواهد برد تاژرفاي دانش را با پهناي فناوري پيوند زند.
پژوهشگاه روح اخلاق، معنويت وتعهد را در همراهان و همدلان خود مي گسترد تا ضمن حفظ محققان و كاركنان، توان علمي و مهارتي ايشان در پرتو معرفت بالنده تر شود.
پژوهشگاه دستاوردهاي معرفتي خود را به هرگونه ممكن و مناسب، از كتاب، مقاله، خدمات پژوهشي، آموزشي و مشاوره اي و جز آن، در دسترس خواهندگان و پژوهندگان مي نهد.
اهداف پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
اولين و مهمترين هدف پژوهشگاه، پژوهش است. پژوهش محور اصلي تمام فعاليت هاي پژوهشگاه است و بقيه فعاليت ها در راستاي پژوهش ساماندهي و انجام مي پذيرند. براي اهداف پژوهشي موارد ذيل مطرح مي باشد:
نظريه پردازي در حوزه مناسبات دين و علوم انساني؛
استخراج ديدگاه هاي اسلامي در موضوعات و مسائل علوم انساني؛
بومي سازي علوم انساني با توجه به فرهنگ ايراني و اسلامي؛
نظريه پردازي و توسعه مرزهاي علوم اسلامي با رويكرد نوين؛
گره گشايي از مشكلات نظام با توجه به ديدگاه هاي اسلامي؛
دومين هدف پژوهشگاه، آموزش است. منظور از آن نيز برگزاري تحصيلات تكميلي در دوره هاي كارشناسي ارشد و دكتري تخصصي است. آموزش در خدمت پژوهش بوده و در اصطلاح «پژوهش محور» است و تحقق اهداف آموزشي، به تحقق اهداف پژوهشي كمك شايان توجهي خواهد نمود. براي اهداف آموزشي موارد ذيل مطرح است:
توسعه رشته هاي آموزشي ميان رشته اي متناسب با رسالت پژوهشگاه؛
تامين نيروي انساني مورد نياز پژوهشگاه (محققان و كادر مديريتي)؛
تربيت نيروي انساني مناسب براي ترويج و گسترش رسالت پژوهشگاه؛
سومين هدف به منظور تحقق ماموريت پژوهشگاه در ايجاد و تقويت روحيه برونگرائي در پژوهشگاه و محصولات آن است. بدين منظور اهداف فرهنگي پژوهشگاه بر ترويج، تحكيم و نهادينه سازي ديدگاه هاي اسلامي در الف) نهادهاي سياستگذاري كشور، ب) مراكز آموزشي و پرورشي و ج) نهادهاي فرهنگي، مورد نظر مي باشد.
تحول و ارتقاي علوم انساني و اسلامي شدن دانشگاه ها، موضوعي است كه حضرت امام(ره) رهبر معظم انقلاب، مجلس شوراي اسلامي، شوراي عالي انقلاب فرهنگي و بسياري از صاحبنظران و انديشمندان مورد توجه قرار داده اند.
رهبر معظم انقلاب علاوه بر تأكيدي كه در سخنراني ها بر اين موضوع داشته اند، يكي از سياستهاي كلي برنامه پنجم توسعه را به تحول و ارتقاي علوم انساني اختصاص داده اند.
مجلس شوراي اسلامي در ماده 15 فصل دوم برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران به اين مهم پرداخته است. شوراي عالي انقلاب فرهنگي نيز براي تحقق اين هدف ، طي مصوبه اي در جلسه 650 مورخ 21 مهرماه 1388 شوراي تخصصي تحول و ارتقاي علوم انساني را تأسيس كرده است.
اهداف شورای تحول علوم انسانی
1- ابتناي علوم انساني بر مباني نظري جمهوري اسلامي و انسان‌شناسي اسلامي
2- اصلاح و ارتقاي آموزش و پژوهش در علوم انساني در جهت انطباق با سياست‌ها و راهبردها و كارآمدسازي آن در شئون كشور
3- هماهنگ و هم افزا شدن نهادهاي مسئول و فعال در حوزة علوم انساني