چهارمين جلسه از سلسله جلسات "اسلام ، مدرنيته و تجدد" با سخنراني مهدي نصيري در كرج برگزار شد.

مهدي نصيري استاد حوزه و دانشگاه در حاشيه اين جلسه در گفتگو با خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" در كرج اظهار داشت : كليت غرب را به هر حال نمي توان نفي كرد ؛ زيرا بدون شك در غرب ، انديشمداني بوده و هستند كه ديدگاههاي معقول و قابل قبولي داشته اند و اصلاً قبل از همه ، خود غربيها به انتقاد از مدرنيته و تجدد پرداخته اند و نهضتهاي ضد مدرن ، اكنون در غرب قويتر و گسترده تر از شرق هستند.

نصيري در ادامه گفت: حرف ما در باب تجدد و مدرنيته اين است كه اين موضوع ابتدا به عنوان يك نظام معرفتي و فلسفي از سوي انديشمنداني چون دكارت و بيكن و... پي ريزي شد و در ادامه به علوم و فنون جديد انجاميد و كليت اين تمدن كه همان مدرنيته يا مدرنيسم و تجدد است ، از لحاظ مباني ديني و اسلامي زير سئوال است و اين گونه نيست كه مشكل ما با مدرنيته تنها درحد فرهنگ و اخلاق  باشد بلكه علوم و تكنو لوژي مدرن غربي نيز مورد سئوال هستند.

وي تصريح كرد: ما غرق در تجدد هستيم و با كمي اغراق بايد بگوييم ما در عالم غربي زندگي مي كنيم ، لباس ما ،زبان ما ، نظام و تعليم و تربيت ما ، رسانه هاي ما ، معماري ما ، اقتصاد ما و سياست ما همه و همه منبعث يا متأثر از مدرنيته و تجدد هستند.

نصيري با اشاره به مبحث اضطرار در اسلام افزود : بحث اين نيست كه ما امروز بايد همه مظاهر تجدد را كنار بگذاريم بلكه برعكس ما امروز در اخذ بسياري از مظا هرمدرن مضطر و ناچاريم و بلكه در موارد بسياري  ملزم و مكلف هستيم .

نصيري يادآور شد:  به نظر من  بسياري از ريزشها در ميان نيروهاي خودي با سوابق تدين و انقلابي گري و متمايل شدن آنان به سمت ليبراليسم و تجدد ، ناشي از نگاه اشتباهي است كه ما در باب تمدن جديد غرب داريم.

وي يادآور شد : چرا ما فكر مي كنيم كه همه  پيامبران و ائمه معصومين (ع) و همه تمدنهاي پيشين عقب مانده بوده اند و بشر جديد طي اين يكي دو قرن به كمال و پيشرفت رسيده است؟ چرا مثلاً اسب سواري عقب ماندگي است و ماشين سواري پيشرفت؟ چون فضولات اسب يار زمين و طبيت است وفضولات ماشين ويرانگر طبيت و....؟

 

اين استاد دانشگاه اضافه كرد: شايد جوابي در ذهن شما بيايد كه مگر انبياء براي اين كار آمده بودند ، انبياء نيامده بودند ابزارسازي كنند بلكه اين امور بر عهده خود بشر بوده است و بشر به مرور ايام پيشرفت كرده است و به اين تمدن رسيده است ، اما بنده همين جا مي گويم و همه كساني را  كه ديدگاه مخالف دارند به بحث و گفتگو دعوت مي كنم كه يكي از مشهورات غلط حاكم بر ذهن ما اين است كه شأن انبيا ء تمدن سازي نبوده و ابزارها و شيوه هاي زندگي از حيطه رسالت انبياء خارج بوده است و نيز يكي از مشهورات غلط ديگر اين است كه تاريخ بشر سير خط پيشرفت و تكامل از جهالت و توحش و عقب ماندگي به علم و دانش و فن آوري و  ... بوده است .مصيبت بزگ فكري و فرهنگي امروز كه ما را در برابر غرب و غربزدگان منفصل كرده، اين است كه ما في الجمله مدرنيته غربي را مظهر كمال و پيشرفت مي دانيم و حداقل در كمال علوم و تكنو لوژي غربي خد شه اي نداريم .

 نصيري گفت  : بي شك مدرنيته بر رنجها و محنت بشر افزوده است و ممكن است  "آساني "را عرضه داشته اما "آسايش "را به بشر نداده است. انسان تا در بستر تمدن مدرن زندگي مي كند و مناسبات و ساختارهاي مدرن او را احاطه كرده است ،نمي تواند تمدن مطلوب و مدينه فاضله ديني را بيابد ، چون احكام و آرمانهاي ديني نمي توانند در اين مناسبات و ساختارهاي غلط و غير ديني اجرا شوند.

 

وي در پايان با برشمردن وظايف منتظران حضرت در زمان غيبت يادآور شد : وظيفه ما در دوران غيبت اول اقدام و عمل به تكاليف در حد وسع و توانايي هايمان است كه اين البته نيازمند يك زمان شناسي درست است تا مرتكب اشتباهات كمتري شويم و ديگري آماده بودن و آماده كردن جامعه براي تحقق حادثه عظيم ظهور است و البته اين نكته را هم بگويم كه ظهور به قيمت نابودي بشر نيست ، بلكه در زمان ظهور آنچه ازبين مي رود ساختارهاي مدرن و تكنولوژي ويرانگر و مخرب غرب است و حكومت واحد جهاني مهدي (عج) براي احياء بشريت و استقرار قسط و عدل مستقر مي شود.

 

گفتني است : كلاسهاي "اسلام ، مدرنيته و تجدد" آخرين چهارشنبه هر ماه در محل مؤسسه نور و معرفت كرج واقع در مصلي نماز جمعه شهرستان كرج برگزار مي شود. در اين جلسات تلقيهاي مختلف نسبت به نسبت اسلام و مدرنيته فرصت بسط مي يابند كه ديدگاه مهدي نصيري تنها يكي از ديدگاههاي گوناگون در اين زمينه است.