به گزارش خبرنگار مهر، ماهیت و سنخ نظام بین المللی یکی از موضوعاتی است که در نظریه های روابط بین الملل مورد توجه بوده و هست. برخی معتقد هستند که منطق حاکم بر نظام بین الملل و روابط بین الملل منطق آنارشی(نظم هابزی) است. در مقابل این دیدگاه برخی نظریه پردازان با نگاهی خوشبینانه به ماهیت و سرشت انسان، نظام و روابط بین الملل و روابط میان کشورها را مبتنی بر همکاری(نظم کانتی) می دانند. برخی نیز معتقدند که منطق حاکم بر نظام بین الملل و روابط میان واحدهای سیاسی مبتنی بر رقابت(نظم لاکی) است که این رقابت الزاما منازعه آمیز نیست.
به بهانه پایان سال ایرانی خبرنگار خبرگزاری مهر گفتگویی با پروفسور "نادر انتصار" رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلابامای جنوبی آمریکا انجام داد و در این گفتگو جویای نظریات ایشان درباره مهمترین رخدادها در عرصه روابط بین الملل در سال گذشته شد.
پروفسور انتصار در پاسخ به این سوال که از نظر وی مهمترین تحولات عرصه روابط بین الملل در سال گذشته ایرانی کدام تحولات بوده اند گفت: شاید بتوان گفت مهمترین مسئله بین الملل در اواخر سال ایرانی مسئله بحران اوکراین بوده است. رخدادها و اتفاقات سخت و غیرقابل انعطافی که در این کشور در حال شکل گیری است ممکن است تاثیراتی بسیار فراتر از روابط روسیه و اوکراین داشته باشد و بطور کلی روابط روسیه با غرب و بطور خاص روابط روسیه با آمریکا را تحت تاثیر خود قرار دهد.
وی همچنین در ادامه افزود: این حوادث همچنین باعث خواهد شد تا روسیه در چند سال آینده محاسبات امنیت ملی خود را مورد بررسی مجدد و تجدید نظر قرار دهد.
انتصار از دیگر رخدادهای مهم در در عرصه روابط بین الملل در سال گذشته را فراز و نشیب ها و دگرگونی ها در آنچه که بهار عربی نامیده می شد دانسته و گفت: برگشت نظامیان به قدرت در مصر و ادامه کشتار مردم در برخی دیگر از کشورهای عربی ،"بهار عربی" را تبدیل به "زمستان عربی" کرده است.
وی همچنین با اشاره به یکی دیگر از تحولات عرصه بین الملل در سال گذشته گفت: نهایتا باید تحولات در روابط ایران و گروه موسوم به 1+5 را یکی دیگر از رخدادهای مهم دانست به ویژه اگرطرف ها بتوانند در پایان این مذاکرات به یک راه حل برد– برد دست یابند.
انتصار دستیابی به یک راهکار موفقیت آمیز در موضوع مسئله هسته ای ایران را موجب ارتقاء جایگاه منطقه ای و جهانی ایران خواند.
استاد دانشگاه آلاباما در پاسخ به این سوال که از نظر وی تحولات جهان به چه سمتی در حرکت است و آیا به سمت نظم "لاکی" یا نظم هابری" یا نظم "کانتی" در حرکت است گفت: در خصوص سوال شما درباره نظم بین المللی، من خودم را پیرو مکتب رئالیسم در عرصه روابط بین الملل می دانم.
وی در ادامه افزود: در سال 1977 هدلی بول تئورسین روابط بین الملل کتابی تحت عنوان "جامعه آنارشیک: بررسی نظم در سیاست های جهانی" منتشر کرد. کتابی که به عنوان اساس مکتب انگلیسی در روابط بین الملل شناخته می شود. بول در این کتاب یادآور می شود از آنجائیکه در جهان سلسله مراتب و قدرت قاهره و فائق وجود ندارد که بتواند اختلافات را حل و فصل کند و قانون را اعمال کند و بطور موثری در نظام بین الملل نظم به وجود آورد بنا براین جهان دارای یک نظام آنارشیک است.
انتصار در ادامه گفت: آنچه که بول چند دهه قبل اظهار داشته است هنوز هم معتبر است. به عبارتی دیگر در حال حاضر نظام جهانی هنوز هم به هوبسین نزدیکتر است.
وی تصریح کرد: من در آینده نزدیک هیچ تغییری برای نظام آنارشیک جامعه جهانی متصور نیستم.
---------------
گفتگو از پیمان یزدانی