چرا از مصائب حسینی سخن می گوئیم ولی از معارف حسینی سخن نمی گوئیم
محمد اسفندیاری، پژوهشگر، نویسنده و کتابشناس سه شنبه 3 دی ماه در نشست عاشوراپژوهی در آثار علامه محمدرضا حکیمی که به همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران برگزار شد به ارائه سخن پرداخت.
وی گفت: چرا ما از معارف حسینی سخن نمی گوئیم و همواره از مصائب حسینی سخن می گوئیم. قبل از مشروطه نگاه عاطفی به امام حسین(ع) و حادثه کربلا وجود داشت اما بعد از مشروطه نگاه سیاسی به عاشورا غالب شد. در نگاه عاطفی امام حسین(ع) قهرمان تراژدی بود اما در نگاه سیاسی، برداشت حماسی از عاشورا فهمیده می شود.
نشست هم اندیشی وقف با حضور استادان حوزه و دانشگاه برگزار شد
نشست هم اندیشی با موضوع «وقف و بانوان» با حضور بیش از 130 نفر از استادان حوزه و دانشگاه و با سخنرانی نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با حضور جمعی از بانوان فرهیخته، استادان حوزه و دانشگاه از جمله دکتر فائزه عظیم زاده اردبیلی، معاون پژوهشی دانشگاه امام صادق(ع) و مینو اصلانی، رئیس بسیج جامعه زنان پنج شنبه 5 دی ماه برگزار شد، مباحث مرتبط با وقف و بانوان و محورهای سومین همایش «نقش بانوان در توسعه فرهنگ وقف» مورد بحث و بررسی این نشست قرار گرفت.
حجت الاسلام والمسلمین محمدی، نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف، حسن ربیعی، مدیرکل حوزه ریاست، روابط عمومی و امور بین الملل، معصومه فرزانه، مشاور امور بانوان سازمان اوقاف وبرخی از استادان از جمله سخنرانان این نشست بودند.
وحدت حوزه و دانشگاه به معنای وحدت سازمانی و نظام علمی نیست
حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مدرسه علمیه امام رضا(ع) با گرامیداشت یاد و خاطره شهید آیتالله مفتح و روز وحدت حوزه و دانشگاه، اظهار داشت: وحدت حوزه و دانشگاه یکی از آرمانهای بلند امام خمینی(ره) است که برای تحقق آن تلاشهای زیادی شده و لذا امروز شاهد فضای خوب و فارغ از احساس بیگانگی در بین دو قشر روحانی و دانشجو هستیم.
این استاد حوزه علمیه، هدف از طرح موضوع وحدت حوزه و دانشگاه را در 3 اصل مبانی، معرفتی و بینش، منطق علمی و روششناسی و هدف گزینی در این دو قشر فرهیخته عنوان کرد و ادامه داد: روحانیون و دانشجویان به دلیل اینکه از اقشار فرهیخته و علمی جامعه هستند، بایستی شناخت عمیقتری نسبت به مبانی دینی داشته باشند زیرا حضور خدا روح هستی است و لذا نگاه دینی در علم ضروری به نظر میرسد.
تئوریهای علوم طبیعی و انسانی غرب مملو از توهم است/کارکرد رسانه های نوین
شهريار زرشناس در جلسه نهم دور دوم درسگفتار نقد ايدئولوژيهاي مدرن که در 8 دیماه برگزار شد گفت: تئوریهای علوم طبیعی و انسانی غرب مملو از توهم است اما به دلیل قدرت بی حد و حصر رسانهای و مالی غرب که نشأت گرفته از قدرت نظامی دولتهای غربی است. کسی نمیتواند علیه این تئوریهای عمدتا مبتنی بر تخیلات سخن بگوید.
وی تصریح کرد: کسی نمی تواند علیه تئوریهای مدرن سخن بگوید که اگر هم بگوید آن چنان مورد حملات شدید رسانهای و جنگ روانی قرار میگیرد که صدایش به جایی نرسیده و خفه شود. اصولا عالم مدرن، رسانه به شکل نوین را به این دلیل به وجود آورد که عوام را تحت کنترل و سیطره خود قرار داده تا بتواند استیلای خود را تحکیم بخشد که متاسفانه این موضوع حتی در ایران نیز رسوخ یافته است.
کنفرانس فلسفه دین معاصر/ تحلیل و صورت بندی گزاره "اگر خدا وجود نداشته باشد هر کاری مجاز است"
دومین همایش فلسفه دین معاصر دوشنبه 23 دی ماه با حضور تعدادی از اساتید داخلی و خارجی به مدت 2 روز کار خود را در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی آغاز کرد.
دکتر مسعود امید استاد فلسفه دانشگاه تبریز طی سخنانی در نشست مسئله "شرّ" این همایش به طرح و سنجش نظریه دیگری در باب تنگنای شر با عنوان نظریه بخشش اشاره کرد و گفت: تنگنای شرّ یکی از مسائل مهم در فلسفه دین معاصر است، این مسئله هنوز تازگی و نفوذ خود را در میان فلسفی اندیشان حفظ کرده است. تقریر صورت کلی این تنگنا بدین ترتیب است که در این جهان حوادثی خارج از اختیار انسان و یا در محدوده اختیار دیگر آدمیان رخ می دهد که بسیار ناخوشایند، تلخ، همراه با آزردگی و حس ناروایی است که از این حوادث با عنوان شرور طبیعی (زلزله، سیل و سایر بلایای طبیعی) و اخلاقی(جنگ و تخاصمات و دیگر بلایای عمومی و خصوصی غیر اخلاقی) نام می برند.
وی افزود: این چنین رویدادهایی هنگامی به سطح دشواری اکید می رسند که در مورد منشأ جهان و مبداء عالم و آدم، قائل به دانایی مطلق و توانایی مطلق و خیرخواهی مطلق باشیم. در مورد حل تنگنای مذکور نظریات متعدد و متنوعی با عنایت به رویکردهای مختلف ارائه شده است که در اینجا درصدد آن هستیم تا ایده یا نظریه دیگری را برای برون رفت از تنگنای مذکور مورد بررسی قرار دهیم.
دکتر رضا اکبری استاد فلسفه دانشگاه امام صادق(ع) هم در نشست علم و دین این همایش درباره «امکان بازسازی نظریات فیلسوفان مسلمان در مساله علیت خداوند و جهان از منظر تجربه دینی» سخنرانی کرد.
وی گفت: ماهیت تجربه دینی مساله ای مهم در میان مسائل مربوط به تجربه دینی است. افرادی همچون سوین برن و آلستون در میان ادراکی انگاران تجربه دینی قرار می گیرند. در مقابل می توان از افرادی همچون شلایر ماخر و گاتینگ نام برد که تجربه دینی را احساسی تلقی می کنند. شلایر ماخر ماهیت تجربه دینی را احساس تعلق به بی نهایت می داند و گاتینگ آن را احساس نیاز و درک اینکه موجودی خیرخواه به فکر انسان است و او را در سختی ها کمک می کند، تلقی کرده است.
دکتر اکبری با اشاره به آیات قرآن تصریح کرد: در آیات قرن به اینکه انسان در سختی ها به یاد موجودی میافتد که توان نجات او را دارا است، اشاره شده است. توجه به این احساس نیاز، پل ارتباط دین با اندیشه فیلسوفان و متألهانی است تجربه دینی را از این منظر تحلیل کرده اند.
در ادامه دومین کنفرانس بین المللی فلسفه دین معاصر چهارمقاله با عنوانهای "الگوی توصیفی و تبیینی دانشمندان مسلمان در کثرت گرایی در اثبات وجود خدا"، "مغالطه و تعارض درونی در صراط های مستقیم"، "سنخ شناسی اصل ظاهر و اهل باطن در نظریه وحدت متعالی ادیان" و "بررسی تطبیقی حکمت تولتک های مکزیکی با عرفان اسلامی و توجه ویژه بر مثنوی مولوی مولانا " ارائه شد.
در اولین مقاله هاشم قربانی با اشاره به گرایش به پذیرش تکثر دلائل اثبات خدا عنوان کرد: این گرایش به عنوان پدیده ای فلسفی - کلامی در آثار فیلسوفان و متکلمان با رویکرد عقلی که با توصیفات متعدد گزارش شده از مواضع تکثرگرایی اندیشمندان اسلامی است.
وی ادامه داد: در این مقاله اشاراتی اجمالی به دو امر پذیرش نحوه تکثرگرایی در حیطه دلایل اثبات خدا و الگوهای توصیف شناختی تکثر ادله پرداخت شده است.
قربانی در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به الگوهای توصیف شناختی تکثر دلایل اثبات وجود خدا یادآور شد: این الگوهای توصیف شناختی به چند نمونه تقسیم می شوند که به نمونه هایی از آنها اشاره می شود. 1- تبعیت از الگوی ساختاری 2- الگوی تاریخی که در آثار فخر رازی یافت می شود. 3- الگوی پیشینی - تحلیلی 4- الگوی درونی - دینی 5- الگوهای مورد پژوهانه مثل برهان صدیقی که تحلیل های متنوعی در آن وجود دارد 6- الگوهای اشاره ای که از الگوهای قبلی پیروی نمی کند.
وی متذکر شد: این مقاله و بررسی کثرت گرایی در اثبات وجود خدا با مراجعه به آثار فخر رازی و ملاصدرا صورت گرفته است. تبیین کارکردی فخر رازی در کتاب المطالب بیان شده است. وی در این کتاب دلایل وجود خدا را متکثر می داند و ما را به نوعی از قطع و یقین و آرامش فکری و اذعان اندیشه بر وجود خدا می رساند.
وی در پایان صحبتهایش توضیح داد: سنخ شناسی تبیین از دلایل اثبات خدا، می تواند به عنوان بخشی از برنامه کلان الگوشناسی تبیین در فلسفه دین نزد دانشمندان مسلمان مورد التفات واقع شود.
بخش پایانی ارائه مقالات در اولین روز برگزاری کنفرانس بین المللی فلسفه دین معاصر به ارائه مقالاتی با محوریت مسئله شر با عنوان های "تحلیل و صورت بندی گزاره"، "اگر خدا وجود نداشته باشد هر کاری مجاز است"، " آیا آنتونی فلو حقیقتا خداپرست شد؟"، " نقد برهان خفای الهی با تکیه بر آرای موزر" و " نوخاسته گرایی، فعل الهی و اختیار انسان" اختصاص داشت.
مهدی اخوان در ارائه اولین مقاله این بخش با اشاره به جمله مشهور داستایوفسکی در رمان مشهور "برادران کارامازوف" گفت: داستایوفسکی در جمله مشهور خود عنوان می کند: "اگر خدا وجود نداشته باشد، هر کاری مجاز است". این جمله میان اخلاق و دین ملازمه برقرار می سازد و انکار وجود خدا را به انکار اخلاق پیوند می زند. این جمله قالبی شرطی دارد و از این رو تمام دقایق و مناقشات صوری و غیر صوری ناظر به جملات شرطی در منطق ارسطویی جدید را می توان در باب آن به کار برد.
وی ادامه داد: این شرط در صورتی مراد داستایوفسکی را بیان می کند که در منطق ربط خوانش شود و رابطه میان مقدم و تالی این جمله اتفاقیه (استلزام مادی ) لحاظ نشود. در این مقاله قرار است گزاره فوق زیر ذره بین نازک اندیشی های منطقی برده شود تا دلالت های آن بیشتر آشکار شود
وی با اشاره به نقل قولی که سارتر از این جمله داستایوفسکی می کند گفت: وقتی سارتر به عنوان فردی ملحد و خداناباور این جمله داستایوفسکی را نقل می کند، معلوم می شود بر مبنای این گزاره، نقیض و عکس نقیض و گزاره های مشابه آن، استدلال های گوناگون معتبر شرطی (وضع مقدم و وضع شرطی) را می توان صورت بندی کرد. این مجال این مسئله را می گشاید که کدامیک از طرفین نزاع یعنی ملحد، خداباور اشعری و خداباور معتزلی از کدامیک از صورت ها سود می برد و با کدامیک دچار چالش می شود.
این مدرس دانشگاه متذکر شد: سارتر با اذعان به استلزام موجود در گزاره و ضمیمه کردن عدم اعتقادش به خدا بر اساس استدلال وضع مقدم، مجاز بودن هر کاری را نتیجه می گیرد. شباهت داستایوفسکی و سارتر این است که هر دو این جمله را قبول دارند ولی فرقشان این است که داستایوفسکی با رفع تالی رفع مقدم را نتیجه می گیرد ولی سارتر با وضع مقدم وضع تالی را نتیجه می گیرد.
اعلام اسامي حفاظ ممتاز قرآن
نتایج مرحله سوم هشتمین دوره اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن کریم مشخص شد و طی آن 9 نفر موفق به کسب مدرک درجه 2 حفظ قرآن کریم شدند که طبق قانون «حافظ ممتاز» نامیده میشوند.
تجلیل از 14 بانوی فعال در حوزه وقف
سومین همایش «نقش زنان در توسعه و ترویج فرهنگ وقف» که روز شنبه 14دی ماه در تالار وحدت بود. در این همایش که در روزهای پایانی هفته بزرگداشت وقف برگزار شد، حجت الاسلام والمسلمین علی محمدی سرپرست سازمان اوقاف و امور خیریه درباره نقش بانوان در ترویج فرهنگ وقف گفت: امروز در برخی از موضوعات وقفی خلأ داریم که یکی از آنها با توجه به فعالیت شبکه های مختلف ضد اسلامی، راه اندازی شبکه های دفاع از اسلام، قرآن و اهل بیت(ع) است.
دکتر حسن رحیمپور ازغدی نیز طی سخنانی در این همایش، به تبیین جایگاه زنان در عرصه اقتصادی و مالکیت و انفاق پرداخت و گفت: برخلاف تاریخی که بر زنان در شرق و غرب عالم رفته است، زن مسلمان از ابتدای آغاز اسلام علاوه بر وظایفی که به عنوان زن در برابر خانواده اش دارد، -چنانکه مرد هم دارد-یک وظیفه اجتماعی - اقتصادی نسبت به جامعه اسلامی به نحو خاص و جامعه جهانی به نحو عام دارد.
وی در تبیین تعالیم اسلام در خصوص جایگاه زن گفت: خداوند در قرآن برای مالکیت اقتصادی زن ارزش قائل شده است اما متأسفانه در جهان و در بخشی از کشور ما این نگاه محمدی و الهی به زن وجود ندارد.
در پایان این همایش از 14 بانوی واقف و تاثیرگذار در امر تبلیغ و ترویج فرهنگ وقف نیز با اهدای لوح تقدیر و پرداخت کمک هزینه سفر به عتبات عالیات تجلیل شد.
اعطای جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی به حجت الاسلام موسویان/ شبهه دادن خمس و مالیات با هم باید برطرف شود
مراسم آئین اعطای جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی برای نظریه پردازان در عرصه اقتصادی و بانکداری اسلامی به حجت الاسلام دکترسید عباس موسویان شنبه 21 دیماه با حضور وی و علی اکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ولی الله سیف رئیس بانک مرکزی، غلامرضا مصباحی مقدم رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی و جمعی از اساتید و فرهیختگان در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
رشاد در این مراسم گفت: نقطه تلاقی بین جریانهای سکولاریسم و جریان دینی در کشور سیاست یا روانشناسی یا جامعه شناسی یا دیگر رشته های علوم انسانی نبود بلکه اقتصاد بود. به جهت اینکه ایران به جهت مجاورت با شوروی سابق در معرض مارکسیسم قرار داشت و به لحاظ منزلت خاص فرهنگی و تأثیرگذار و پیشروانه ای که ایران در کشورهای اسلامی و منطقه داشت اگر می توانستند بر ایران تأثیر بگذارند و ایران را به بلوک شرق ملحق کنند گویا تمام خاورمیانه را فتح کرده بودند.
وی افزود: به همین جهت اگر علمای اسلامی ما مقابله ای با این جریان داشتند از نظر اقتصاد و علم اقتصاد بود. البته آن مقدار که نوشته شد کارگر نبود ولی خیلی تأثیرگذار بود. شهید صدر به تفاوت های نظام اقتصادی اسلام و مارکسیسم پرداخت و نوآوری کرد و دیگر روشنفکران و متفکران جهان را متوجه اندیشه ها و تفکرات خود ساخت. آن زمان در حوزه سیاست مشکل می شد نوشت زیرا رژیم حساس بود ولی گاهی در مدیریت و اخلاق مدیریت در اسلام چیزهایی نوشته می شد. ولی مطالب اقتصادی شهید صدر در حوزه علمیه قم به طلبه ها تدریس می شد. بعد از انقلاب هم گرچه مسائل سیاسی برجسته تر شد زیرا انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی با جهت گیری سیاسی بود اما واقعیت این است که هنوز اقتصاد اسلامی هویت خود را ندارد. اگر بگویند اقتصاد اسلامی را تعریف کن می گویید نه امپریالیستی و نه سوسیالیستی است اما این تعریف نیست و تعریف ایجابی و مانع و کافی ندارد.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: دکتر موسویان یکی از چهره هایی است که در حوزه علیمه و در حوزه اقتصاد و به ویژه بانکداری اسلامی پرورش یافته است. در بسیاری از موضوعات اقتصادی کار کرده اند و نظراتش گره گشای مشکلات اقتصادی ماست. جوهر طلب علم و عشق به علم در ایشان وجود دارد همه کارهای بزرگ در جهان با جوهره عشق انجام شده است و دکتر موسویان مصداق همین قضیه هستند.
هنری که انسان را به غیر از پرستش خدا دعوت می کند هنر اصیل نیست
از مجموعه برنامه های جشنواره مردمی عمار جمعه شب بیستم دی، حجت الاسلام سید محمد مهدی میرباقری درباره هنر دینی، مبانی، انتظارات در سالن شماره یک سینمای فلسطین به ایراد سخنرانی پرداخت.
حجت الاسلام سیدمحمدمهدی میرباقری در ابتدا گفت: بحثم را از کارکرد و تعریف هنر شروع می کنم و بعد به این می پردازم که آیا هنر می تواند به هنر دینی و هنر غیردینی تقسیم شود یا نه و اینکه این تقسیم بندی چه پشتوانه ای دارد.
وی افزود: هنر پیش از آنکه دانش نظری باشد و متکی به هوش و عاطفه انسان باشد متکی به احساسات انسانی است. یعنی هنرمند کسی است که احساسی درونش است و احساسی به شیرین کاری ها و جمال و جلال دارد. اگر این احساس را از انسان بگیرند، هنر خلق نمی شود. هنر از نوع اخلاق است واز دارایی های عملی انسان است. همانطور که برای بهینه کردن اخلاق نیاز به علم اخلاق داریم هنر هم به واقع اینطور است. جوهره هنر احساس است و این احساس از بیرون یا از درون به هنرمند القاء می شود و آن را دریافت می کند.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم گفت: هنری که انسان را به غیر از پرستش خدا دعوت می کند هنر اصیلی نیست. اشکال اصلی هنر دوره مدرنیته افول و غروب توحید و خداپرستی انسان است. جریان تجدد جریان دین زدایی در حیات بشر است و این تمدن تجسد مبارزه بی دریغ با خداست.
بررسی چيستي «فلسفه حقوق»
نشست هم انديشي چيستي «فلسفه حقوق» با هدف بررسي و تبيين جايگاه فلسفه حقوق و نسبت آن با حقوق و فلسفه روز یکشنبه 15 دی ماه با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمين دكتر محمود حكمت نيا معاون پژوهشي پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي برگزار شد.
تشریح برنامه های کمیته قرآن ستاد بزرگداشت دهه فجر انقلاب اسلامی
نشست خبری کمیته قرآنی ستاد بزرگداشت دهه فجر انقلاب اسلامی با حضور مهدی قره شیخلو دبیر این کمیته یکشنبه 15 دیماه، در سالن اجتماعات سازمان دارالقرآن الکریم برگزار شد.
قره شیخلو در این نشست گفت: ستاد دهه فجر که در شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، مسئولیت اجرای مراسم دهه فجر را دارد متشکل از 44 کمیته تخصصی است که یکی از این کمیتهها، کمیته قرآن است و این کمیته از شش سال پیش فعالیت خود را آغاز کرده است.
وی با تشریح بخشی از برنامه های کمیته قرآنی ستاد دهه فجر گفت: امسال با توجه به شرایط روز و حساسیتی که در صحنه داخلی و بینالمللی وجود دارد از تمامی دستگاهها میخواهیم تا در حد مقدورات خود کمک کنند که ایام پیروزی انقلاب اسلامی رنگ و نمای قرآنی به خود بگیرد.
توجه به ايام الله دهه فجر تكليف همه دستگاههاست/ فعالیت بیش از پنج هزار مؤسسه قرآنی در کشور
مهدی قره شیخلورئیس کمیته قرآن ستاد بزرگداشت دهه فجر انقلاب اسلامی در نشست این کمیته در یکشنبه 15 دیماه به تشریح بخشی از برنامه های کمیته قرآنی ستاد دهه فجر پرداخت .وی گفت: امسال با توجه به شرایط روز و حساسیتی که در صحنه داخلی و بینالمللی وجود دارد از تمامی دستگاهها میخواهیم تا در حد مقدورات خود کمک کنند که ایام پیروزی انقلاب اسلامی رنگ و نمای قرآنی به خود بگیرد.
وی اظهار کرد: ستاد دهه فجر که در شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، مسئولیت اجرای مراسم دهه فجر را دارد متشکل از 44 کمیته تخصصی است که یکی از این کمیتهها، کمیته قرآن است و این کمیته از شش سال پیش فعالیت خود را آغاز کرده است.
وی گفت: دهه فجر انقلاب اسلامی میتواند تبلورهمافزایی و تعامل دستگاههای قرآنی کشور باشد. ما در این بخش باید نشان دهیم که قرآنیها میتوانند خیلی خوب کار کرده و در فعالیتهای جمعی و گروهی حضور فعالی داشته باشند و از اعضای کمیته قرآن نیز درخواست داریم که به این موضوع یک نگاه فراسازمانی داشته باشند.
برگزاری همایش وقف و اقتصاد
دکتر محمدرضا پورابراهیمی نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در نخستین همایش ملی وقف و اقتصاد که یکشنبه 15 دی ماه در هتل ارم برگزار شد، طی سخنانی به بررسی جایگاه موقوفات در اقتصاد مقاومتی پرداخت و گفت: نگاهی که به وقف داریم در دو حوزه دینی، مذهبی و فرهنگی و دیگری در مباحث اقتصادی است. اگر رویکرد اقتصادی در وقف را احیا نکنیم شاید طی سالهای آینده، وقف در حوزه مباحث فرهنگی، دینی و اجتماعی با وضعیت مطلبوبی روبرو نشود.
وی گفت: شرایط کشور را به از لحاظ اقتصادی و تحریم، ویژه است و در کنار تهدیدات خارجی، نقاط ضعف داخلی را هم داریم که تصدی گری بیش از حد دولت بر اقتصاد کشور یکی از مهمترین موانع اجرای اصل 44 است که باید برای آن چاره ای اندیشید.
حجت الاسلام علی محمدی نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه نیز در این مراسم بر ضرورت تدوین نظام جامع تحول اقتصادی در وقف تاکید کرد و گفت: اگر با این وضع که امروز اوقاف را اداره می کنیم ادامه دهیم هیچ صرفه اقتصادی نداشته و نخواهد داشت، لذا باید یک نظام جامع تحول اقتصادی در این زمینه طراحی شود که در کنار آن بحث تحول فرهنگی نسبت به وقف نیز اتفاق بیافتد.
کتاب «هسته آتشفشانی سینما» نقد و بررسی شد
در نشست دوشنبه های کتاب اندیشه دوشنبه 16 دیماه به بررسی کتاب "هسته آتشفشانی سینما" نوشته بهروز افخمی اختصاص داشت. در این نشست مباحثی مانند تعریف هنر در ایران و تفاوت آن با دنیای غرب و تأثیرگذاری بیشتر هنر زمانی که از ناخوداگاه فاصله می گیرد عنوان شد.
کتاب "هسته آتشفشانی سینما" مجموعه مقالات و یادداشت های سینمایی بهروز افخمی است. افخمی به عنوان نویسنده کتاب و دکتر بهروز فرنو و علیرضا پورصباغ به عنوان منتقد در این برنامه حضور داشتند.
"هسته آتش فشانی سینما" نوشته بهروز افخمی هفتمین کتابی بود که در این نشستها نقد و بررسی شد. نشر "ساقی" این کتاب را نخستین بار در سال 1379 منتشر کرده است. بیشتر یاداشت های این کتاب قبل از انتشار کتاب در نشریه "سوره" به صورت پراکنده منتشر شده بود که بعدها افخمی آنها را در یک کتاب منتشر کرد.
هر فیلسوفی حکیم نیست ولی هر حکیمی فیلسوف است/ 16 بار واژه حکمت در قرآن آمده است
آیت الله سید مصطفی محقق داماد عضو فرهنگستان علوم دوشنبه 16 دی ماه در مراسم اهدای جایزه علی محمد کاردان گفت: در قرآن کریم 16 بار واژه حکمت استفاده شده است ولی باید بدانیم معانی آنها یکسان نیست، فرق حکمت و فلسفه این است که هر فیلسوفی حکیم نیست ولی هر حکیمی فیلسوف است.
همچنین دکتر رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم در این مراسم اهدای طی سخنانی گفت: نیازی نداریم به جای فکر کردن به مسائل اقتصادی به فکر این باشیم که اقتصاددانان به زبان انگلیسی مقاله هایی در این زمینه ارائه دهند در نتیجه باید به فکر توسعه علم باشیم.
دکتر محمدرضا عارف عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره رضا داوری اردکانی(برنده چهارمین دوره جایزه دکتر علی محمد کاردان) در این مراسم گفت: دغدغه این فیلسوف بزرگ این است که مسائل سیاسی روز از محدوده فرهنگستان علوم دور بماند در نتیجه دکتر داوری فیلسوفی ژرف اندیش است که همیشه دغدغه علم و فلسفه داشته است.
در پایان این مراسم لوح تندیسهای این مراسم به برگزیدگان با حضور دکتر محمدرضا عارف، دکتر بهرامی احسان، دکتر رضا داوری اردگانی، دکتر اشراقی، همسر دکتر علی محمد کاردان و.... به برگزیدگان اهدا شد که نامهای برگزیدگان به ترتیب رتبه اول مسعود کبیری از دانشگاه تهران، رتبه دوم عذرا شالباف از دانشگاه پیام نور، رتبه سوم زهره رافضی از دانشگاه علامه طباطبایی و رتبه چهار دکتر اکبر فرجی ارمکی از دانشگاه شهید بهشتی است.
دکتر رضا داوری اردکانی برنده چهارمین دوره جایزه دکتر کاردان شد
مراسم اهدای چهارمین دوره جایزه دکتر علی محمد کاردان دوشنبه 16 دی ماه در دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران برگزار شد. این مراسم با حضور جمعی از اساتید روانشناسی و تعلیم و تربیت، دکتر محمدرضا عارف و آیت الله مصطفی محقق داماد برگزار شد.
برگزاری نشست علمی "آینده پژوهی و فرهنگ"
نشست علمی "آینده پژوهی و فرهنگ (آینده فرهنگ و وظایف حوزه های علمیه)" با حضور حسین گودرزی، دکتر عبدالرحیم پدرام و حجت الاسلام والمسلمین رحیم کارگر سه شنبه 17 دی ماه از طرف اداره همکاری های علمی و پژوهشی و پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی برگزار گردید.
نشست تخصصی بررسی کتاب "علم، جامعه، اخلاق" برگزار شد
نشست تخصصی بررسی کتاب "علم، جامعه، اخلاق" یا "جستاری در ابعاد اجتماعی و اخلاقی علم" سه شنبه 17 دی ماه با حضور حسین معصومی همدانی، حسین شیخ زاده و امیراحسان کربلایی زاده در سالن کنفرانس شهر کتاب برگزار شد.
سالروز اجرای فرمان ننگین کشف حجاب
فرمان كشف حجاب به صورت رسمي در 17 دي 1314 صادر شد؛ از اين تاريخ، استفاده از چادر يا هر سرپوشي، بجز كلاه هاي اروپايي، ممنوع اعلام شد، زنان محجبه حق ورود به خيابانها يا استفاده از وسايط نقليه را نداشتند و كسبه نيز مجاز به فروش اجناس به زنان با حجاب نبودند. در اين روز، جشني از طرف علي اصغر حكمت كه خود نقش فعال و مؤثري در اين ماجرا داشت، در دانشسراي مقدماتي و درحضور رضاشاه برپا شد. در اين جشن همسر و دختران او و جمعي از همسران وزيران و وكيلان بدون حجاب شركت داشتند. تصويب و ابلاغ قانون كشف حجاب اعتراضات علما و روحانيون و مخالفتهاي گستردهي مردمي را نيز در سراسر كشور و در شهرهايي نظير قم، اصفهان و شيراز در پي داشت كه مهمترين نمونه آن قيام بزرگ مسجد گوهرشاد مشهد بود.
اگرچه با انتشار خبر قيام گوهرشاد، مقدمات اعتراض اجتماعي وسيعي فراهم شد، اما فقدان رهبري منسجم و خشونت شديد حكومت از جمله عواملي به شمار ميآيند كه نه تنها اين اعتراضات را ناكام گذاشتند بلكه رضاخان را نيز مصمم به اجراي خشونت بار كشف حجاب نمودند. با اين حال قيام گوهرشاد كه يك سال پس از بازگشت رضاخان از سفر به تركيه و مشاهدات وي در مورد بيبند و باري و بيحجابي زنان تركيه به وقوع پيوسته بود، از يكسو حكايت از تأثير بيچون و چراي رضاخان از فرهنگ غربي داشت و از سوي ديگر از تعارض اين فرهنگ با فرهنگ اسلامي جامعه ايران و عدم پذيرش موازين غير شرعي توسط مردم نيز خبر مي داد.
برگزاری نشست "علم دینی؛ امکان و عدم امکان"
نشست تخصصی علم دینی؛ امکان و عدم امکان از سلسله نشستهای قطب علمی فلسفه دین در تالار معرفت دفتر قم پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی سه شنبه 17 دیماه با حضور صاحبنظران عرصه حکمت و فلسفه در قم برگزار شد.
در این نشست علمی که با هدف بررسی و نقد علم دینی جهت بومی سازی علوم انسانی برگزار گردید، حجت الاسلام والمسلمین دکتر حمیدرضا شاکرین معاون آموزشی مؤسسه آموزش عالی حوزوی حکمت به عنوان سخنران و حجت الاسلام والمسلمین دکتر رمضان علی تبار، مدیر گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان ناقد به ایراد سخنرانی پرداختند.
پیش نشست همایش ملی حکیم طهران برگزار شد
پیش نشست همایش ملی حکیم طهران؛ نکوداشت مقام علمی مرحوم آقا علی مدرس زنوزی با موضوع جریان شناسی حوزه حکمی تهران، با حضور آیت الله سیدحسن مصطفوی، حجت الاسلام والمسلمین علی اکبر رشاد، منوچهر صدوقی سها محقق و نویسنده فلسفه و عرفان اسلامی، حجت الاسلام والمسلمین حسن معلمی، دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی و رئیس همایش ملی حکیم طهران (بزرگداشت آقاعلی مدرس زنوزی)، 18 دی ماه در حوزه علمیه امام رضا(ع) برگزار شد.
همایش ملی حکیم طهران؛ نکوداشت مقام علمی مرحوم آقا علی مدرس زنوزی از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی و با همکاری 19 مرکز علمی، فرهنگی و اجرایی کشور سال 1393 برگزار خواهد شد.
انتصاب مشاوران پژوهش و برنامه ریزی و اجرایی معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد
انتصاب مشاوران پژوهش و برنامه ریزی و اجرایی معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد خبر دیگر دین و اندیشه است. معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی حکمی "مصطفی عباسی مقدم" را به سمت مشاور در امور پژوهش و برنامه ریزی و "اصغر امیرنیا" را به سمت مشاور اجرایی معاونت قرآن و عترت منصوب کرد.
هدف از تدریس فلسفه تقویت رویکرد توحیدی در همه علوم است/ امیرکبیر پایه گذار تدریس علوم طبیعی در ایران
جلسه 153 کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، روز شنبه 21 دیماه به ریاست دکتر علی اکبر ولایتی در محل دبیرخانه این شورا برگزار شد. در ابتدای این جلسه، ادامه گزارش موسسه آموزشی حکمت و فلسفه پیرامون موضوع تدریس فلسفه مربوط به هر رشته تحصیلی تحت عنوان «فلسفه مضاف» ارائه شد.
پس از ارائه این گزارش، دکتر علی اکبر ولایتی طی سخنانی گفت: اگر تدریس علم جدید و مدرن با نگاه جهان بینی الهی توام نباشد، نتیجهای جز ترویج سکولاریسم و عرفی گرایی نخواهد داشت.
وی افزود: علوم طبیعی و انسانی مدرن ریشه در جهان بینی غیر الهی غرب مدرن دارد و به همین دلیل با نگاه توحیدی چندان سازگار نیست.
نظام جامع تحول اقتصادی در وقف تدوین گردد/ 15 درصد از دارایی های کشور وقفی است
همچنین «همایش وقف و اقتصاد» به عنوان مهمترین برنامه پایانی هفته بزرگداشت وقف در روز یکشنبه 15 دی ماه در هتل ارم برگزار شد. در این همایش حجت الاسلام والمسلمین علی محمدی نماینده ولی فقیه و سرپرست سازمان اوقاف و امور خیریه بر ضرورت تدوین نظام جامع تحول اقتصادی در وقف تاکید کرد و گفت: اگر با این وضع که امروز اوقاف را اداره می کنیم ادامه دهیم هیچ صرفه اقتصادی نداشته و نخواهد داشت، لذا باید یک نظام جامع تحول اقتصادی در این زمینه طراحی شود که در کنار آن بحث تحول فرهنگی نسبت به وقف نیز اتفاق بیافتد.
دکتر محمدرضا پورابراهیمی نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی طی سخنانی به بررسی جایگاه موقوفات در اقتصاد مقاومتی پرداخت و گفت: نگاهی که به وقف داریم در دو حوزه دینی، مذهبی و فرهنگی و دیگری در مباحث اقتصادی است. اگر رویکرد اقتصادی در وقف را احیا نکنیم شاید طی سالهای آینده، وقف در حوزه مباحث فرهنگی، دینی و اجتماعی با وضعیت مطلبوبی روبرو نشود.
وی با بیان اینکه امروز نرخ دارایی وقفی کمترین بازده را دارد، گفت: 15درصد از دارایی های ما وقفی است که اگر نرخ بازده آنها را بررسی کنیم جای تأسف دارد و این مسئله اصلا ربطی به بحث تحریم ندارد.
دیدار رئيس آكادمي علوم جهان اسلام با رئيس فرهنگستان علوم
یکی دیگر از خبرهای حوزه دین و اندیشه روزهای پایانی دی ماه 92 ، دیدار رئيس آكادمي علوم جهان اسلام با دکتر داوری اردکانی رئيس فرهنگستان علوم بود. دکتر عبدالسلام المجالی رئيس آكادمي علوم جهان اسلام كه سابقه دو دوره نخست وزيري و نیز سابقه وزارت بهداشت و وزارت آموزش كشور اردن را به عهده داشته است، با دکتر رضا داوری اردکانی رئيس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفتگو کرد.
در اين ديدار که دكتر حسن ظهور دبیر فرهنگستان و آیت الله دكتر سیدمصطفي محقق داماد رئیس گروه علوم اسلامی فرهنگستان علوم نیز حضور داشتند بر ضرورت تعامل و گفتگو پيرامون مسائل جهاني تأكيد و بر نقش آکادمیها در طرح سؤالات اساسی در نظام فکری جهانی، برای حل مشکلات موجود میان کشورها تصریح شد.
بررسی «ابعاد جامعه شناسانه و مردممدارانه پروژه نذر کتاب»/ بررسی «چالشهای پیش روی آموزش و پرورش»
گروه جامعه شناسی حوزه عمومی (مردم مدار) انجمن جامعه شناسی ایران در روز دوشنبه 30 دی ماه نشست بررسی«ابعاد جامعه شناسانه و مردم مدارانه پروژه نذر کتاب» را برگزار کرد.
همچنین به همت کارگروه جامعه شناسی آموزش و پرورش، نشست «چالشهای پیش روی آموزش و پرورش» با حضور دکتر سید یعقوب موسوی در روز دوشنبه 30 دی ماه در انجمن جامعه شناسی برگزار شد.
اخلاق در الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت بررسی شد
اولین جلسه از سلسله نشستهای اندیشه ورزی درباره مدل اسلامی - ایرانی پیشرفت با موضوع اخلاق پیشرفت دوشنبه 30 دی ماه با سخنرانی دکتر احد فرامرزقراملکی برگزار شد.
از سلسله نشستهای اندیشه ورزی درباره مدل اسلامی ـ ایرانی پیشرفت که با همكاري مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و انجمن علوم سیاسی ایران برگزار می شود، اولین نشست با توجه به ضرورت و اهمیت رویکرد میان رشته ای در مطالعات پیرامون الگوی بومی پیشرفت، با موضوع بررسی اخلاق پیشرفت در الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت در جامعه ایرانی با سخنرانی دکتر احد فرامرز قراملکی برگزار گردید.