به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «مالیه اسلامی: حقوق، اقتصاد و عمل Islamic Finance: Law, Economics, and Practice » توسط محمد الجمال نگاشته شده و به دست انتشارات معروف دانشگاه کمبریج منتشر شده است.
این کتاب مجموعه نسبتا گسترده ای از مباحث را در حوزه مطالعاتی نسبت حقوق و اقتصاد از منظر اسلام پوشش داده است. از جمله مباحث مهم مورد توجه کتاب مقوله «علم سرمایه داری بدون سود» است.
ذیل این بحث نویسنده ضمن اشاره به آیات قرآنی مخالف معاملات ربوی توضیح داده است که شناخت اندیشه و فقه اسلامی در این موضوع باید با دقت و مطالعه در مکانیزمهای اقتصادی اسلامی باشد و فارغ از درک این مکانیزم ها نمی توان شناخت مؤثری از دستورات فقهی و حقوق اسلامی در این حوزه به دست آورد.
یکی دیگر از مباحث مهم مورد توجه کتاب تعقیب وضعیت مالیه در اسلام با توجه به تطوراتی است که دانش فقه اسلامی از گذشته تا امروز از سر گذرانده است. در مسیر توضیح این مسئله نویسنده، مشخصا به مقوله عرف پرداخته است و جایگاه آنرا در فقه اسلامی بسیار جدی و تعیین کننده معرفی نموده است.
وی در ارجاعی به جایگاه عرف در ادبیات فقه معاصر اسلامی به مجله الاحکام العدلیه که در دوره خلافت عثمانی و مطابق فقه حنفی منتشر می گردید، اشاره و کوشیده است که نسبت عرف در فقه و فهم ما از قضاوتها و دستورات اقتصادی اسلام را توضیح دهد.
ازجمله دیگر مباحث مهم کتاب می توان به «نهادهای اقتصادی اسلامی» اشاره کرد. نویسنده ذیل این بحث، از جمله به موضوع کلیدی بانکداری اسلامی پرداخته است و کوشیده است ابعاد مختلف آنرا مشخص سازد.
به باور نویسنده نهادهای اقتصادی اسلامی نقشی مرکزی در نظام اقتصادی اسلام دارند. هم از این روی تعیین کارکرد و جایگاه آنها مطابق دستورات اسلام و براساس نگرشی حقوقی و فقهی از اهمیتی گسترده برخوردار است.
نویسنده در پایان کتاب خود ضمن توضیح جایگاه صنعت مالیه اسلامی در جهان معاصر برخی نکات مرکزی مورد بحث کتاب را به صورت خلاصه وار، بازگویی نموده است.
وی همچنین در پاسخ به برخی نگرشهای که سودآوری اقتصادی صنعت مالیه اسلامی را به دلیل تحریم سود بر سرمایه محدود دانسته اند، یادآور شده است که دریافت درکی دقیق از کارکرد مالیه اسلامی نمی تواند فارغ از دقت در موقعیت حقوقی و فقهی آن باشد موقعیتی که در نهایت بیانگر درکی ویژه از مقوله پیشرفت مطلوب اقتصادی و اجتماعی در اسلام است.