به گزارش خبرنگار مهر، استان قزوین با داشتن بناهای تاریخی، مذهبی، امامزاده و بقاع متبرکه و صدها مسجد و حسینیه زیبا در کنار چشم اندازهای طبیعی می تواند مورد توجه مسافران نوروزی قرار گیرد.
وجود بیش از 254 امامزاده که در مناطق مختلف استان پراکنده شده شرایطی را فراهم کرده تا دوستداران اماکن مذهبی . زائران امامزاده ها هم بتوانند ساعاتی توام با معنویت را برای خود و خانواده ها رقم بزنند.
در این گزارش ضمن معرفی چند بنای مذهبی شاخص استان امیدواریم مسافران نوروزی در دور دوم تطعیلات ایام عید بتوانند با برنامه ریزی از این اماکن مقدس هم دیدن و ضمن زیارت قیور مطهر از فضایی معنوی هم در جوار معصومین برخوردار شوند.
مسجد جامع
مسجد جامع قزوین یا مسجد جامع عتیق یا مسجد جامع کبیر از بزرگترین مساجد ایران و کهن ترین مسجدجامع ایران است.
بنای نخست آن برروی آتشکده ای ازدوران ساسانیان ساخته شده است(آتشکده دربخش ایوان جنوبی بوده است.
این مسجدبه سبک چهار ایوانی است و در شهر قزوین قرار دارد و بنای آن به فرمان هارون الرشیدوبه سال ۱۹۲ هجری ساخته شده که در یورش مغولان به قزوین از آنجا که مهمترین مسجدشهربوده، بخشی از آن( ازجمله ایوان جنوبی) تخریب گشته ولی در دوره های پسین ترمیم شده است.
آثار معماری چند دوره در این بنا مشاهده میشود و قدیمیترین بخش آن متعلق به سده دوم اسلامی است که ایوانها در دوره صفوی بازسازی شده اما ایوان شرقی در دوره قاجار مرمت شده است.
ساخت مقصوره خمارتاشی در ضلع جنوبی مسجد به دستور امیر خمار تاش ابن عبداله عمادی، وزیر سلطان ملکشاه سلجوقی به سال ۵۰۰ هجری قمری انجام شد و کتیبههایی به پنج ردیف نیز نیز به خط کوفی گلدار، نسخ و ثلث در این مکان دیده میشود.
مسجدالنبی قزوین
مسجد النبی معروف به مسجد سلطانی مسجدی در شهر قزوین است. این مسجد با حدود 14 هزار مترمربع مساحت، کتیبههایی دارد که بر طبق آن فتحعلیشاه قاجار بانی مسجد ثبت شده اما شواهدی دال بر وجود مسجد در دوران صفوی نیز وجود دارد که معمار بنا را شخصی بنام استاد میرزای شیرازی دانستهاند و سال بنا را ۱۱۶۶ هجری شمسی عنوان کرده اند.
گنبد مسجد دو پوسته و صحن مسجد چهار ایوانی است و این بنا همانند مسجد جامع قزوین دارای شبستانی است که این مکان محل گردهمایی نمازگزاران در هر جمعه در قزوین برای نماز جماعت است.
مسجد سلطانی قزوین همراه با مسجد سلطانی بروجرد و مسجد سلطانی تهران از ساخته های دوران فتحعلیشاه قاجار محسوب می شود.
بنای پیغمبریه
پیغمبریه مربوط به دوره صفوی است و در قزوین، جانب شرقی خیابان پیغمبریه و جنب مدرسه و مسجد پیغمبریه در غرب بنای چهل ستون قرار دارد و تاریخ ساخت بنا به دوران صفویه برمی گردد که در ادوار بعدی بازسازی و تکمیل شده است و در سر در ورودی حیاط کتیبهای وجود دارد که تاریخ اتمام بنا 1332 ذکر شده است.
این مکان را آرامگاه چهارتن از پيامبران بنی اسرائيل به نام های :سهولی، سلام، القيا و سلوم مي دانند و به " چهار انبياء " نیز معروف میباشد که گفته مي شود آنان پيامبرانی میباشند كه مژده ميلاد مسيح را از اورشليم به سوی شرق آورده بودند و از اسناد مـوقــوفات صفويه برمی آيد كه اين مكان در پايان قرن يازدهم هجري زيارتگاهی مورد احترام بوده و باغ هــايي را بر آن وقـف كـرده اند.
در تنها سندی که از این مجموعه وجود دارد، تنها در کتیبه مدرسه پیغمبریه، بازمانده از دوره صفویه با نام "مقام شریف" از آن یاد شده است.
بنای فعلی پیغمبریه از آثار میرزا مسعود شیخ الاسلام محسوب می شود و حرم در چهار جهت دارای چهار شاه نشین است و طرح آن در داخل به صورت بیست ضلعی است.
در چهار جانب حرم چهار قوس بلند برپا شده که به کمک فیل پوش ها، طاق حرم را نگاه داشته اند. از جایی که قوس ها آغاز شده، دور تا دور حرم کتیبه ای گچ بری شده از سوره جمعه با رنگ طلایی روی زمینه لاجوردی به خط نسخ توسط مرحوم شیخ علی سکاکی نوشته شده که از جمله آثار هنری بقعه به شمار می رود، علاوه بر چهار پیامبر نامبرده، مقبره امامزاده صالح بن حسن مجتبی (ع) نیز در همین مکان می باشد.
بنای امامزاده حسین(ع)
امامزاده شاهزاده حسین فرزند علی بن موسی الرضا(ع) است که مقبرهاش در شهر قزوین واقع شدهاست.
گفته شده که شاهزاده حسین در سفر به مرو در هنگام عبور از قزوین، در این شهر درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد.
در دورهٔ حکومت صفویه برای این امامزاده که بعدها به شاهزاده حسین معروف شد، ساختمانهای متعددی بنا گردید و زیارتگاه مردم قزوین شد.
مجموعه بناهای شاهزاده حسین عبارتند از: دروازه ورودی، ساختمان گنبد دار، رواق، میانسرا، ایوان، بقعه و اتاقهایی در اطراف صحن مرکزی یا میانسرا که ورودی مجموعهٔ شاهزاده حسین، از سمت شمال، شبیه دروازههای ورودی شهر های عهد صفویه و قاجاریهاست.
این ورودی دارای طاق نما و شش مناره است که هر یک با کاشیکاریها بسیار زیبا تزیین شدهاست.
بقعه شاهزاده حسین با دو ورودی از سمت شمال و جنوب در میان صحن بزرگی قرار گرفتهاست. در اطراف صحن ایوانهایی وجود دارد که با کاشیکاری در طرحهای مختلف تزیین شدهاست.
ورودی بقعهٔ شاهزاده حسین دارای مقرنس کاری و تزیینات مختلف است که در دورهٔ قاجاریه با افزودن تالاری به آن شکل تازهای یافتهاست، در بخش غربی و شرقی بقعه، دو رواق ساخته شده که به نامهای بالا سر و پایان پا معروف و دارای گچبری و کاشیکاری است.
فضای داخل بقعه شاهزاده حسین، باکاشی خشتی هفت رنگ، بدنهٔ آن با آیینه کاری و زیر گنبد باکتیبههایی به خط ثلث در زمینهٔ لاجوردی تزیین شدهاست. قدیمی ترین و زیباترین اثر مجموعه شاهزاده حسین، در چوبی منبت کاری شدهٔ آن است که در سال ۹۶۷ هجری به مجموعه اضافه شدهاست.
طبق کتیبهای از کاشی معرق، این مجموعه در سال ۱۰۴۰ هجری به دستور زینب بیگم، دختر شاه طهماسب صفوی، بازسازی و صندوق چوبی نفیسی بر مزار آن نصب شده است.
تاریخچه ثبت
این بنا که اصالتا مربوط به دوره ایلخانی است در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ با شمارهٔ ثبت ۳۳۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
توسعه و بازسازی
در سالهای اخیر نیز مجموعهٔ شاهزاده حسین تعمیر اساسی شده و بناهایی را که به آن افزودهاند که از جملهٔ آنها بنای یادبودی است که به یاد محمد علی رجایی رئیس جمهور اسبق، ساختهاند.
در اتاقهای اطراف امامزاده نیزشهدای جنگ تحمیلی به خاک سپرده شدهاند.
گزارش: زینب کلهر