قم - خبرگزاری مهر: بیش از چهار سال از تأسیس "اورژانس اجتماعی" برای رسیدگی به فوریت‌های آسیب‌های اجتماعی می‌گذرد، ولی همچنان این مرکز که از نیازهای جامعه امروز است در میان مردم ناشناخته مانده است.

به گزارش خبرنگار مهر، چشم‌هایش را که بست، خیال می‌کرد دردهایش تمام شده. روی تخت دراز کشید و ثانیه‌ها را شمرد. 5 دقیقه نگذشت که حالت تهوع از تخت جدایش کرد. چشم‌هایش جایی را نمی‌دید و انگار اتاق دور سرش می‌چرخید. تلاش کرد در برابر حالت تهوع خودداری کند تا 20 قرص خواب‌آوری که یک جا خورده بود، تأثیرش را بگذارد. ثانیه‌ها سنگین می‌گذشت تا اینکه در نهایت صبرش را از دست داد.

صدای ناله ضعیفی که از اتاق بلند شد، مادر را به بالین الهام آورد. 30 دقیقه بعد الهام روی تخت بیمارستان، سرم به دست خوابیده بود در حالی که پرستاران معده‌اش را شست‌وشو داده بودند و خطر مرگ رفع شده بود.

کمی که حالش جا آمد صدای گریه و التماسش بیمارستان را از جا برداشت. "نمی‌خواهم به آن خانه برگردم. چرا نگذاشتید بمیرم؟ ...".

پرستاران راهی جز تزریق آرام‌بخش برای این شرایط سراغ نداشتند اما الهام باز باید پس از مرخصی از بیمارستان به خانه‌ای می‌رفت که توسط ناپدری معتادش مورد اذیت و آزار قرار بگیرد و چند ماه دیگر باز همان آش و همان کاسه.

جامعه مدنی لوازمی دارد که یکی از آن ایجاد ثبات و امنیت برای قشر ضعیف جامعه مانند زنان، معلولان، سالخوردگان و کودکان است. کسانی که در مواجهه با شرایط سخت کمتر می‌توانند در دفاع از خود موفق باشند.

نقص در پرداختن به معضلات اجتماعی و افزایش هر روزه ناهنجاری‌هایی مانند اعتیاد و طلاق در بستر جامعه بیش از هر قشر دیگر، زنان و کودکان را در معرض خشونت‌ها و آسیب‌های جسمی و روانی قرار می‌دهد. آسیب‌هایی که از راه ارتباط مستقیم زنان و کودکان با نسل‌‌های آینده، تمام جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

سازمان بهزیستی کشور از مهم‌ترین نهادهای حمایتی دولتی است که از طریق بودجه عمومی طبق آئین‌نامه اجرایی خود در قبال زنان و کودکان بی‌سرپرست و بد سرپرست و کسانی که در معرض آسیب‌های اجتماعی مانند طلاق و اعتیاد قرار دارند، وظایفی دارد.

123 آمد

با توجه به نیازهای امروز جامعه، وجود مرکزی که به فوریت‌های آسیب‌های اجتماعی رسیدگی کند، یکی از کمبودهایی بود که به شدت در سطح جامعه حس می‌شد. مرکزی که نه ویژگی‌های پلیس به عنوان یک نهاد انتظامی صرف را داشته و نه در برخورد با عوامل آسیب‌زا دست بسته باشد.

حدود 4 سال پیش بود که اورژانس اجتماعی با شماره تلفن 123 کار خود را در کلان‌شهرها آغاز کرد تا به این نیاز پاسخ دهد. مرکزی برای حمایت از خشونت دیدگان خانگی از قبیل کودک،‌ همسر، سالمند و معلول آزار دیده، افرادی که قصد خودکشی دارند یا اقدام به خودکشی کرده‌اند و خانواده آنان، دختران و پسران فراری از منزل، زنان و دختران در معرض آسیب اجتماعی یا آسیب دیده، زوجین متقاضی طلاق و افراد در معرض بحران طلاق و کودکان خیابانی.

مردم 123 را نمی‌شناسند

وجود این مرکز در استان قم نیز می‌تواند منشأ ایجاد ثبات و امنیت اجتماعی برای خانواده‌ها باشد اما ناآگاهی بخش وسیعی از جامعه نسبت به فعالیت‌ها و حتی حضور آن بخشی از ظرفیت‌ها را بی‌پاسخ گذاشته است.

به گفته مریم علیشیری معاون اجتماعی اداره‌کل بهزیستی استان، در 9 ماه سال گذشته 36 هزار و 715 مورد تماس با مرکز 123 در قم برقرار شده که از این تعداد تنها 3 هزار و 260 تماس مرتبط با وظایف آن بوده است؛ یعنی تنها 10 درصد.

او می‌گوید مردم به این دلیل که آشنایی کاملی با فعالیت‌های مرکز مداخله اجتماعی بهزیستی و اورژانس 123 ندارند، در مسایل مختلف که ارتباطی با وظیفه این مرکز ندارند، با این شماره تماس می‌گیرند.

فعالیت 4 اکیپ سیار

معاون اجتماعی اداره‌کل بهزیستی استان می‌گوید مردم اگر در موارد مربوط با این شماره تماس بگیرند، می‌توانند با کارشناسان ارشد و دکترای روانشناسی و کسانی که در امر مددکاری اجتماعی خبره بوده و در 2 مرکز مداخله تلفنی مستقر هستند، صحبت کرده و معضل خود را مطرح کند. کسانی که نیاز فوری به کمک برای مداخله بهزیستی در مورد بحران‌های فردی و اجتماعی باشند توسط 4 اکیپ خودرویی مورد حمایت واقع می‌شوند.

علیشیری می‌گوید بیشتر از 15 دقیقه فرصت لازم نیست تا این اکیپ‌ها به محل رسیده و آن شهروند را کمک کنند.

وی با اشاره به اینکه در 9 ماه سال گذشته 740 مورد مداخله توسط مرکز فوریت‌های اجتماعی صورت گرفته ابراز داشت: نتایج دخالت مرکز در موارد بحرانی رضایت بخش بوده است و اگر مردم این مرکز را بشناسند و بهتر با آن ارتباط برقرار کنند، بسیاری از بحران‌های فردی و اجتماعی با تلاش همکاران ما در این مرکز کنترل خواهد شد.

......................
زینب آخوندی