به گزارش خبرنگار مهر نشست تخصصی بایسته های نشر کتاب از منظر مقام معظم رهبری عصر امروز جمعه 12 اردیبهشت ماه با حضور محمد سرشار و نجفعلی میرزایی در حالی در سرای اهل قلم نمایشگاه بین المللی کتاب برگزار شد که این نشست میزبان نقدهای تند و تیز دو طرف در مورد سخنرانی رئیس جمهور در مراسم افتتاحیه نماشگاه کتاب شد.
در این نشست محمد سرشار با اشاره به مطالبات مقام معظم رهبری در حوزه کتاب و کتابخوانی و پیش فرض های موجود در این زمینه اظهار داشت: بحث کارکرد رسانه و رویکرد حکومت ها به رسانه در قالب مطبوعات سابقه ای دیرینه دارد براساس آخرین نظریه موجود در این زمینه که 50 سال پیش پس از یک پژوهش ملی در آمریکا مطرح شد رسانه ها صاحب نوعی مسئولیت اجتماعی شناخته شدند به این معنی که آزادی را بی قید و شرط دارا نیستند و باید برای آنها مسئولیت قائل شد. به اعتقاد من نگاه رهبران جمهوری اسلامی ایران به مسئله رسانه از این موضوع یک پله هم جلو تر بوده است.
کارکردی که امام راحل برای رسانه ها قائل بود کارکرد تربیت است حتی ایشان گفته اند که از توبه کرده و طواف در مطبوعات نباید استفاده کرد چون کار مطبوعات شأن تربیتی دارد و لذا استفاده از این افراد خطرناک است.
سرشار ادامه داد: انسان برای عبادت خلق شده تا به سعادت برسد. برای رسیدن به سعادت هم باید بصیرت داشت و مهمترین ابزار بصیرت زایی هم کتابخوانی است. این مسئله آنقدر برای اسلام مهم است که به تعبیر مقام معظم رهبری، اسلام پرچمدار کتابخوانی است. البته کارنامه اسلام در مسئله کتاب هم آشکار است ما بیش از 48 اثر مکتوب که منصوب به معصومین علیه السلام هستند داریم و جالب اینکه در تاریخ حکومت داری در ایران تنها دوره تاریخی که طی آن زمامداران ما قبل از به قدرت رسیدن مولف کتاب بودند، دوران فعلی است و زمامداران آن کسی جز امام راحل (ره) و مقام معظم رهبری نیستند.
رئیس حوزه هنری کودک و نوجوان در ادامه و در تشریح چگونگی دسته بندی اطلاعات موجود پیرامون اندیشه های رهبری انقلاب در حوزه کتاب اظهار کرد: یک مدل در این زمینه مدل زنجیره تولید کتاب است که در آن باید ببینیم رهبری در مورد هر یک از زنجیره های چرخه تولید کتاب چه توصیه ای داشتند. اما مدل دوم مدل مهندسی فرهنگی است در این مدل هرمی تعیین می شود که در راس آن نظریه پردازی و سیاست گذاری قرار دارد لایه دومش تولی گری و برنامه ریزی است وهمچنین نظارت و حمایتی که دولت انجام می دهد لایه سوم به بحث آفرینش تولید باز می گردد که مولفان هم در آن قرار می گیرند و لایه چهارم که به بحث اراده خدمات و محصولات است.
این پژوهشگر و فعال فرهنگی افزود: مقام معظم رهبری در بازدید دو سال قبل خود از نمایشگاه کتاب در هشت محور مطالباتی را مطرح کردند که حداقل توقع ما این بود که در سال بعد برخی از آنها اتفاق بیفتد. از این میان سه مسئله به صورت مستقیم از سوی ایشان دستور داده شد که شامل طراحی الگوی پیشرفت دراز مدت نمایشگاه کتاب و نیز تحقیق در فضای برنامه ریزی برای توسعه فضای کتاب خوانی و همچنین طراحی بخشی برای ارزیابی کتاب های تولید شده در هر سال کشور بود که برخی از اینها را توقع داشتیم سال گذشته در نمایشگاه کتاب در حال اجرایی شدن ببینیم که اینگونه نبود و برخی از آنها نیز برای مدتی اجرا شد و پس از آن هم متوقف شد و البته امسال دوباره به راه افتاده مانند سالن یاس.
وی همچنین موضوعاتی چون میزان استقبال از نمایشگاه و پایین بودن شمارگان کتاب پیگیری طراحی و اجرای اقتصاد مقاومتی از طریق توانمند کردن کارخانه های تولید کاغذ، ویراستاری حرفه ای، کتاب آرایی و ساماندهی ظاهر کتاب ها و نیز طراحی ویترین و کمک دولت به مسئله ترجمه کتاب و طراحی دیپلماسی در این زمینه را از دیگر مطالبات رهبری در عرصه کتاب مطرح کرد.
سرشار در بخش دیگری از سخنان خود با بیرون آوردن شناسنامه خود از جیب کتش و معرفی مشخصات خود از روی آن و نیز اعلام مشخصات تحصیلی اش به سخنرانی رئیس جمهور در افتتاحیه نمایشگاه بین المللی کتاب اشاره کرد و گفت: براساس طراحی مدلی که بنده با همکاری دکتر سید رضا صالحی امیری در زمان ریاست جناب آقای روحانی در مرکز تحقیقات استراتژی مجمع تشخیص مصلحت نظام طراحی کردم سه شأن برنامه ریزی حمایت و نظارت در مورد نوع حضور دولت در مسئله فرهنگ طرح شد. در این زمینه اگر بخواهیم به این سوال پاسخ دهیم که دولت چگونه به مطالبات اخیر رهبری در حوزه کتاب پاسخ داده است بر مبنای این مدل می توانیم آن را در سه شأن رئیس جمهور وزیر ارشاد و معاون فرهنگی بررسی کنیم که مطالعه من نشان می دهد پاسخ دولت به این مطالبات دارای دوگانگی است و یکپارچگی در سطوح سیاسی مدیریت کشور در این زمینه وجود ندارد یعنی وزیر ارشاد و رئیس جمهور مواضع خاص خود دارند و معاون فرهنگی وزیر ارشاد و مدیران سازمان های تابعه نظر دیگری.
سرشار تصریح کرد: آنچه که من دریافتم این است که مسئولان و مدیران معاون فرهنگی به دلیل آشنایی نزدیکشان با مشکلات در چارچوب قانون صحبت می کنند اما در لایه های بالاتر اظهار نظرها عمدتا سیاسی است و به همین خاطر تناقض وجود دارد.
وی در ادامه به آن بخش از سخنان رئیس جمهور در افتتاح نمایشگاه کتاب مبنی از اینکه از همه می خواهم با شناسنامه صبحت کنند و بگویند از جانب کدام گروه صحبت می کند اشاره کرد و گفت : صحبت ایشان راجع به ممیزی بیش از همه چیز خلط اولویت های در بحث کتاب است. مشکل نویسندگان ما ممیزی نیست مشکل گرانی کاغذ است.
در کشوری که هزاران تن الیاف چغندر قند آن می سوزد مسئله اول کتاب ممیزی مطرح می شود در حالی که این اشتباه است.
دو سال قبل مقام معظم رهبری دستور داد که برای مسئله کاغذ فکری شود اما هنوز می بینیم که مواد اولیه آن تامین نمی شود. دستگاه های مورد نیاز تامین نمی شود و آنچه که هست نیز به روز نمی شود حتی به فکر توسعه نشر الکترونیکی هم نیستند و به جای آن صحبت از ممیزی می کنیم. جالب اینکه نظر مقام معظم رهبری و متون اسلامی در بحث ممیزی کاملا به وضوح مطرح شده است.
وی افزود: ابعاد مسئله ممیزی کاملا مشخص است مشکل از اجرای ماست اگر اثری از نظر ارزش های اجتماعی آثار تخریبی دارد باید جلویش گرفته شود. اما آقای رئیس جمهور می فرمایند بهترین ممیزان خود مردم هستند این جملات ایشان را اگر امام راحل خوانده بود نمی بایست جلوی انتشار آیات شیطانی را هم بگیرند چون افراد جامعه خودشان می توانند استدلال کنند که چه کتابی برای آنها خوب نیست.
وی در پایان اظهار کرد: در حال حاضر بحث های سیاسی بر موضوعات سیاسی بر حوزه کتاب پیشی گرفته است امیدوارم با طراحی کارگروه بررسی اندیشه های راهبردی رهبری در موسسه خانه کتاب در آینده نزدیک بتوانیم خروجی موثری تری در زمینه نشر در کشور داشته باشیم.