فرهاد مهندس‌پور شامگاه دیشب در جشن انجمن کارگردانان خانه تئاتر تاکید کرد که دو دولت قبلی موفق شدند تئاتر را تبدیل به تجارت کنند و اینکه به این ورطه بیفتیم که به جای صاحب تئاترها شدن به فکر پول درآوردن باشیم، فاجعه‌بار است.

به گزارش خبرنگار مهر، جشن انجمن کارگردانان خانه تئاتر شامگاه 13 اردیبهشت‌ماه با حضور محمد چرمشیر نمایشنامه نویس و مدرس با سابقه تئاتر از فرهاد مهندس‌پور کارگردان مطرحی که طی سال‌های گذشته از فعالیت در زمینه اجرای تئاتر دوری گزیده، تجلیل کرد.

در این بخش بعد از پخش تصاویری از آتیلا پسیانی، محمد چرمشیر، سیامک صفری، آروند دشت‌آرای و بهناز جعفری که همگی خواستار بازگشت مهندس‌پور به عرصه کارگردانی تئاتر بودند، چرمشیر روی صحنه رفت و سخنانی را ایراد کرد.

دیگر خودمان هم پیر شده‌ایم

این نمایشنامه‌نویس خطاب به عباس جوانمرد گفت: روزی به تئاتر ایران وارد شدم که شما و دوستانتان از تئاتر ایران رفتید و جوانانی که ما بودیم بسیار به شما نیاز داشتیم. عجیب است که آن روزها نتوانستیم از شما تشکر کنیم و عجیب‌تر این است که امروز که برای تجلیل از شما آمدیم، خودمان هم پیر شدیم، خیلی پیر شدیم. 

وی با اشاره به فرهاد مهندس‌پور یادآور شد: حال از جوانی که حالا پیر شده است، تجلیل می‌کنیم. ما از تونل وحشت گذشتیم و به ما سخت گذشت. مجبور بودیم آرام آرام و به سختی از جهانی که شما گذرانده بودید، بگذریم و جهانی نو بسازیم. فرهاد مهندس‌پور از جمله کسانی بود که جهان نوی ما را ساخت. 

چرمشیر با بیان اینکه آرزو می‌کنم جوان‌های فردا روزهای سخت ما را نکشند، تأکید کرد: ما به پاسداشت جوان دیروز، مرد امروز و آدمی برخاستیم که کسی جوابگو نیست چرا عمری را که می‌شد خلاقانه در آن عمل کرد، خلاقانه عمل نشد؟ ما نخبه‌گانمان را خیلی خیلی زود قربانی و جوانمرگ کردیم. من حسرت دارم. من چیزهای زیادی از فرهاد مهندس‌پور آموختم.

این مدرس تئاتر با بیان اینکه بسیاری از شب‌ها با بغضی در گلو و چشمانی اشک‌آلود با خود می‌گویم که چرا جوان‌های امروز مانند من جوان دهه 50 بی‌پناه و تنها چیزی را تجربه می‌کنند که تجربه کردنش سخت است؟ افزود: ما می‌توانستیم راحت‌تر تجربه کنیم و خوش باشیم. فرهاد مهندس‌پور در حال حاضر یکی از بهترین معلمان این مملکت است ولی ای کاش بچه‌ها می‌توانستند روی صحنه تئاتر هم از او بیاموزند.

این هنرمند عرصه تئاتر تصریح کرد: تئاتر ما ظرفیت داشتن فرهاد مهندس‌پور را نداشت. تئاتری که در پایین‌ترین حد خود زندگی می‌کند، توان و ظرفیت پذیرش فرهاد مهندس‌پور را ندارد. 

چرمشیر در پایان سخنان خود از مهندس‌پور دعوت کرد تا به تئاتر ایران بازگردد و با جریانی که آگاهانه یا ناآگاهانه تئاتر را تنزل می‌دهد مقابله کند.

سپس فرهاد مهندس‌پور روی صحنه رفت و با اشاره به اینکه مایل نبود به این مراسم بیاید اما محمد چرمشیر او را قانع کرد تا این کار را انجام دهد، یادآور شد: چند سال اخیر حرف نزدم چون حرف زدن فایده‌ای نداشت. امسال سال فرهنگ است اما آیا فکر می‌کنید کسانی که اهل فرهنگ هستند در این باره حرف می‌زنند؟

من معلم خوبی نیستم

این مدرس با سابقه و مطرح تئاتر با بیان اینکه من معلم خوبی نیستم، گفت: من می‌توانم دلقک خوبی باشم. ما دلقک‌های خوبی هستیم. در این مملکت وقتی تعریف و تمجید می‌کنند باید ترسید زیرا برخی به دنبال این می‌گردند که بفهمند چرا از فلانی تعریف و تجمید شد و می‌پرسند مگر او چه کاری کرده است؟

این کارگردان مطرح تئاتر با اشاره به اینکه مخاطبان تئاتر ایران در پایان همه نمایش‌ها می‌ایستند و همه را به شکلی یکسان تشویق می‌کنند، تصریح کرد: تماشاگر ایرانی قدرت تشخیص ندارد همانطور که بخشی از بازیگران ما این قدرت تشخیص را ندارند. هر وقت درباره تئاتر حرف زدم برای تئاتر بوده نه منافع شخصی. گروهی از تئاتری‌ها پشت درها منتظر ایستاده‌اند و دیگرانی که قدرت تشخیص ندارند نمایش اجرا می‌کنند.

دو دولت قبلی تئاتر را به تجارت تبدیل کردند

مهندس‌پور ادامه داد: 2 دولت قبلی موفق شدند تئاتر را تبدیل به تجارت کنند. اینکه به این ورطه بیفتیم که به جای صاحب تئاترها شدن به فکر پول درآوردن باشیم، فاجعه‌بار است. روزگار تئاتر ما از این سیاه‌تر خواهد شد. پیداست که مدیریت دولتی خیلی از این موضوع خرسند است. طی 2 دولت قبلی انجمن نمایش به شکلی غیر قانونی تعطیل شد و این یعنی کسی که صاحب تئاترها و بودجه آن بود کنار رفت. 

این هنرمند با بیان اینکه مدیریت دولتی در این سال‌ها بین تئاتری‌ها و تئاتر فاصله گذاشته است، یادآور شد: مدیریت دولتی در بیانات‌شان می‌گویند که مدیریت و نظارت دولتی میانجی بین تئاتر و جامعه است که این امر آغازگر فساد است. البته اگر اتفاقی می‌افتد ما تئاتری‌ها هم باید سهم خود را نادیده نگیریم. در طول این سال‌ها نتوانستیم با هم حرف بزنیم. 

وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه کمی غریب است که کار نکردن‌اش ایجاد سؤال کرده است، گفت: برای من غریب است که چرا کار می‌کنیم. اینکه من کار نمی‌کنم دلیل خاص بودنم نیست بلکه ماجرا بر عکس است. 

نسبت به کشتار در بغداد و کابل بی‌تفاوتیم

مهندس‌پور با اشاره به گم شدن دلالت‌ها و آگاهی‌های اجتماعی برای هنرمندان تئاتر تصریح کرد: تئاتر بیرون از آگاهی‌های اجتماعی‌مان تولید می‌شود. تئاتر واقعا احمق شده است. امروز بغداد و کابل کشتارگاه آدم‌ها شده است اما ما حتی به این‌ها هم واکنش نشان نمی‌دهیم، همانطور که مسائل داخلی برای‌مان مهم نیستند.

وی با طرح این موضوع که چرا هنرمندان تئاتر مطالعه نمی‌کنند، متذکر شد: وقتی خودمان تئاتر را مطالعه نمی‌کنیم چگونه از مدیریت دولتی می‌خواهیم که تئاتر را مطالعه کند؟ 

کارگردان نمایش‌های «مکبث»، «روز رستاخیز» و «دیر راهبان» خطاب به خانه تئاتر تأکید کرد: خانه تئاتر باید 2 کار محوری را انجام دهد. اول اینکه اگر می‌خواهیم تئاتر مستقل شود باید انجمن نمایش احیا شود. باید تمام دارایی‌ها و اموال انجمن نمایش به دست هیأت رئیسه و تئاتری‌ها برگردد. باید فکری جدی برای جوانان کرد. چقدر باید جوانان ما فاسد و خسته شوند؟ تئاتر می‌تواند ما را نجات دهد، تئاتر یک پدیده زنده و اندیشمند اجتماعی است.

مهندس‌در پایان سخنان خود یادآور شد: کسانی که نگران کشور هستند باید تئاتر را از وضعیت کنونی بیرون بیاورند. ما تقدیر یکدیگر هستیم، کمی با هم حرف بزنیم، به هم افتخار و با هم زندگی کنیم.

در پایان این بخش از جشن کارگردانان خانه تئاتر با حضور اصغر فرهادی و محمد چرمشیر از فرهاد مهندس‌پور تجلیل شد.