به گزارش خبرنگار مهر، عادت غلط تجمل گرایی به حدی در این منطقه شدت یافته که حتی گرانی کالاهای لوکس و افت سطح رفاه اقتصادی نیز نتوانسته مردم را از خرید این گروه از کالاها بازدارد.
تاجایی که بسیاری از شهروندان اردبیلی در رقابت تنگاتنگ تجمل گرایی به تب خرید کالاهایی که صرفا به عنوان دکوراسیون منزل طرح می شود گرفتار شده اند.
این در حالی است که اقتصاد امروز ایران کنترل مصرف و صرفه جویی و در مجموع اقتصاد مقاومتی را می طلبد، تا به جای خرید تولیدات گران قیمت و لوکس کشورهای دیگر بتوان در سایه صرفه جویی تولید داخل را رونق داد.
هر چند مسئولان استانی در برهه های زمانی مختلف دوری از تجمل گرایی را بارها توصیه کرده اند، اما امروز اردبیل یکی از استان های پیشتاز در مصرف است. مصرف کالاهایی که بود و نبود آن در سلامت زندگی افراد تاثیری ندارد.
کشش قابل توجه اردبیل به کالاهای لوکس
یک فروشنده لوازم لوکس در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه بازار اردبیل مملو از اجناس تجملاتی لوکس با قیمت های چند میلیون تومانی است، گفت: کشش این گروه از کالاها در اردبیل بالاتر از سایر مناطق است.
علی بهرامی با یادآوری فروش مقطعی اجناس ساده تر تصریح کرد: خانم ها در اردبیل بر خلاف سایر شهرها بیشتر به ظاهر کالا و شیک بودن آن اهمیت می دهند.
وی با بیان اینکه اغلب کالاهای لوکس در قیمت های بالا به فروش می رسد، اضافه کرد: با این وجود این قیمت ها مانع از خرید نمی شود.
عدم تناسب درآمد با مصرف
اما سوال اینجاست که آیا سطح درآمد در اردبیل خرید کالاهایی از این دست را ایجاب می کند؟ هر چند رقم قطعی از سطح متوسط درآمد در اردبیل تاکنون ارائه نشده اما با نگاهی به وضعیت درآمد، عموم مردم اغلب اظهار می کنند که نسبت به خرید بسیاری از این کالاها عاجزند.
تا جایی که این عجز به یکی از دلایل اختلافات زوجین تبدیل شده و پدیده چشم و هم چشمی را به مانند زخمی بر تن خانواده کم درآمد وارد کرده است.
یک شهروند اردبیلی با اظهاراتی که تصورات غلط شهروندان این استان را نشان می دهد، می گوید: اگر من نخرم یکی دیگر می خرد و در مراسمات و مهمانی ها نداشتن اسباب و وسایل مناسب سرشکستگی می آورد.
کریستالی که بین خانواده اختلاف می اندازد
نسیم محمدی به اجناسی که ماهانه طرح و شکلشان در بازار عوض می شود، اشاره می کند و تاکید دارد که با این تغییرات سریع نمی توان کالاهای تزئینی را به مدت طولانی استفاده کرد.
هر چند تغییرات مکرر بازار به دلیل کشش خرید ایجاد می شود، اما این شهروند معتقد است همین تجمل گرایی موجب شده رفت و آمد ها بین اقدام، فامیل و دوستان و همسایه کمتر شود.
به گفته محمدی اوج این تغییر در رفت و آمد ها در مناسباتی مانند عید نوروز به وضوح دیده می شود.
آفت کالاهای وارداتی به جان تولید
در عین حال نباید از این مهم غافل شد که اغلب کالاهای لوکس در بازار اردبیل وارداتی است. بطوریکه محصولاتی از کشورهای آلمان، فرانسه، چک، ترکیه و هندوستان در بازار موج می زند.
و در این میان رقابت فشرده بانوان اردبیلی برای جلوه گری اسباب منزل سود سرشاری را به جیب کشورهایی که سبک زندگی شان موجب غبطه است سرریز می کند.
تبعات واردات کالا به همین جا ختم نمی شود و امروز با کاهش رونق تولید و صرف سرمایه های مردم در مصرف گرایی نیمی از واحدهای تولیدی شهرکهای صنعتی اردبیل راکد و مابقی نیز فعالیتی کمتر از ظرفیت واقعی خود دارند.
بی توجهی به صنایع دستی بومی
گرایش به کالاهای غیر خودی تا حدی در این منطقه رشد داشته که تولیدات بومی دستی به حاشیه رانده شده است.
تا جایی که خرید 30 نوع صنایع دستی که در 50 هزار کارگاه شهری و روستایی اردبیل تولید می شود مغفول مانده و اردبیلی ها به جای شال خلخال و گلیم عنبران به کالاهای گران قیمت سایر کشورها علاقه نشان می دهند.
این مهم نه تنها تولید صنایع دستی را منزوی کرده است بلکه سرمایه شهروند اردبیلی را به جیب فروشنده غیر بومی انتقال داده و از استان خارج می کند.
سرمایه های بانوان اردبیلی جمع آوری می شود
آفت هزینه کرد نامناسب اقتصاد خانواده به حدی شدت یافته است که مدیر کل امور بانوان و خانواده استانداری اردبیل طرح جمع آوری سرمایه های بانوان استان را روی میز کار قرار داد.
ماریا موسوی تصریح کرد: قرار است در قالب این طرح سرمایه های راکد از جمله پول و طلا به سمت چرخه تولید هدایت شود.
وی افزود: اجرای این طرح می تواند نقش اقتصادی زنان در استان را پر رنگ تر کرده و در ادامه زمینه ای برای اشتغال زایی نیز فراهم کند.
موسوی معتقد است این طرح موج تجمل گرایی را سد کرده و می تواند تا حدودی نقش منفعل زنان در تولید را تعدیل کند.
سبک زندگی نیازمند تغییر است
هر چند به عقیده کارشناسان اجرای این طرح نگاهی تک بعدی به پدیده مصرف گرایی است و امروز نیز با پس انداز خانگی در اقوام و فامیل اجرا می شود اما در صورت فرهنگ سازی مناسب می تواند هدایت مناسبی در اقتصاد خانواده ها به دنبال داشته باشد.
در عین حال مدیر کل تبلیغات اسلامی استان اردبیل معتقد است نمی توان باور مصرف گرایی را بدون فرهنگ سازی مناسب تغییر داد.
حجت الاسلام مهدی ستوده با تاکید به اینکه اسلام شیوه های مناسب زیست فردی و اجتماعی را ارائه کرده است اضافه کرد: با نگاهی به زندگی امامان و پیامبران می توان سادگی و در عین حال قناعت را مشاهده کرد.
وی خواستار فرهنگ سازی مناسب در خصوص معرفی سیره ائمه در جامعه شد و افزود: جامعه شیعی با فرهنگ مصرف گرایی هم خوانی ندارد.
بی توجهی به اولویت بندی سبک های زندگی
در عین حال نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اردبیل در سال های اخیر به صورت مداوم به اولویت بندی سبک های زندگی تاکید داشته است.
حجت الاسلام سید حسن عاملی که در سال های اخیر انتخاب و رتبه بندی 20 اولویت در سبک زندگی را از دستگاههای اجرایی استان خواسته بود، تاکید دارد: در حال حاضر رواج تجمل گرایی و عادت به فرهنگ مصرف گرایی در جامعه به شدت رشد یافته است.
وی با بیان اینکه این ضد فرهنگ به یکی از موانع ازدواج آسان و پایدار تبدیل شده است، اضافه کرد: به دلیل رشد مصرف گرایی بسیاری از جوانان علاقه ای به تشکیل زندگی نداشته و از ازدواج هراسانند.
عاملی تاکید کرد: مقابله با این ضد فرهنگ بر عهده دستگاههای اجرایی به خصوص حوزه های آموزشی است تا بتوانند با ارائه برنامه درست فرهنگهای مخرب را از بین ببرند.
امام جمعه اردبیل متذکر شد: دستگاهها با ارائه شیوه های تغییر در سبکهای زندگی می توانند در الگوهای رفتار اجتماعی شهروندان تاثیر گذار باشند.
این مسئول دوری از تجمل گرایی را زمینه ساده زیستی و قناعت عنوان کرد و افزود: قناعت از آموزه های اساسی دین اسلام به منظور حفظ جامعه از آفات مصرف بی رویه است.
در سال های گذشته ضد فرهنگ تجمل گرایی نه تنها کاهش نیافته بلکه روز به روز رشد بیشتری نیز داشته است، چرا که هم اکنون بخش عمده ای از تجمل گرایی خواسته و ناخواسته از طریق رسانه ملی و با پخش فیلم ها و سریال های متوالی در حال فرهنگ سازی است.
در این میان دستگاه های فرهنگی استان غافل از رتبه بندی هایی که به صورت ویژه به آن تاکید می شود در برحی مواقع حتی از توجه به موضوع مصرف غافلند. غفلتی که نه تنها در اقتصاد استان بلکه در تعاملات اجتماعی و اخلاقی آن نیز تاثیر منفی داشته است.
.............................
گزارش: ونوس بهنود