به گزارش خبرنگار مهر، آذربایجان غربی قطب اصلی تولید سیب در کشور به شمار می رود، حدود 60 هزار هکتار از اراضی استان زیرکشت باغ‌های سیب درختی است در این استان ارومیه، سلماس، مهاباد، نقده و اشنویه از تولید کنندگان عمده این محصول هستند که کیفیت سیب تولیدی آنها عالی است.
در این راستا به سبب توانمندی آذربایجان غربی در بخش تولید سیب از سال 89 وظیفه سیاستگذاری از ابتدا تا انتهای فرایند تولید و فروش سیب به عهده این استان گذاشته شده است مسئولیتی که تاکنون نتوانسته گره ای از چالش بازار پس از تولید را حل کند.
هر چند کارشناسان اقتصادی معتقدند که اعطای مسئولیت کارگروه سیب یکی از فرصت هایی است که در استان آذربایجان غربی ایجاد شده اما کمتر به آن توجه شده است و اگر راهکارهای مناسب برای سیب در حیطه استان و سپس در کشور نداشته باشیم، این فرصت ارزشمند از دست می رود.
با وجود گسترش باغداری و رونق تولید میوه و با اینکه اشتغال بیش از ۸۰ هزار خانوار در استان به صورت مستقیم از طریق تولید محصولات باغی تامین می‌شود، تولیدکنندگان سیب و صاحبان صنایع تبدیلی در استان به دلیل نابسامانی‌های هر ساله همچنان با مشکلات متعدد دست به گریبانند و هنوز ا قدام موثری برای رفع موانع تولید و کمک به رونق بازار و صادرات سیب صورت نگرفته است.
نبود برنامه ریزی برای حمایت از تولید، عقب ماندن در رقابت با محصول خارجی، بسته بندی نامناسب محصول، منطقی نبودن قیمت‌ها با توجه به هزینه تولید و در برخی موارد همسان نبودن کیفیت سیب داخلی با نمونه‌های خارجی دغدغه هایی است که اگر سرمازدگی را به این مشکلات اضافه کنیم سبب شده سود حاصل از تلاش و زحمت تولیدکنندگان سیب همچنان به جیب دلالان و واسطه‌ها برود یا صرفا کام تولیدکنندگان کنسانتره را شیرین کند.
150 هزارتن سیب در سردخانه های آذربایجان غربی خریدار ندارد/لزوم راه اندازی پایانه صادراتی سیب
هفته گذشته سازمان جهاد کشاورزی خبری به نقل از مدیر باغبانی جهاد کشاورزی آذربایجان غربی مبنی بر "حدود 150 هزار تن سیب در سردخانه های آذربایجان غربی خریداری ندارد" منتشر کرد که خستگی ماه ها تلاش و زحمت بر تن کشاورزان این استان را دوچندان کرد.
بر این اساس عزیز امانی با بیان اینکه باگذشت نزدیک به دو ماه از آغاز سال جاری هنوز 150 هزار تن سیب در سردخانه های استان موجود بوده و خریداری ندارد گفته است: باوجود اینکه آذربایجان غربی یکی از قطب های اصلی تولید سیب در سطح کشور به شمار می رود ، هنوز مقدار قابل توجهی از این محصول تولیدی در سردخانه ها ی استان به فروش نرفته است.
امامی با بیان اینکه باوجود پیگیری بعمل آمده هیچ گونه گشایشی در بازار داخلی و خارجی در جهت صادرات و فروش این محصول حاصل نشده است و این رکود سبب نگرانی باغداران و صاحبان میوه در سردخانه ها را شده است تاکید کرده است: کیفیت بالا و برخورداری از سورت و بسته بندی مناسب از ضروریات هر نوع کالای صادراتی است که این امر در محصولات استراتژیکی نظیر سیب تولیدی استان باید مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی آذربایجان غربی راه اندازي پايانه صادراتي سيب در استان را یکی از راه حلهای اساسی برای حل این مشکل می داند که با انجام آن پیش بینی می شود ارزش افزوده بيشتري نصیب باغداران شود و کمتر متضرر شوند.
کشاورزان یکی از عاملان به فروش نرفتن سیب موجود در سردخانه ها
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی در خصوص این مشکل به خبرنگار مهر گفت: سال گذشته ستاد تنظیم بازار نرخی حدود 2 هزار و 800 تومان تا 3 هزار تومان برای سیب تعیین کرد ولی کشاورزان با این طرز فکر که قیمت سیب رفته رفته افزایش می یابد رغبتی به فروش سیب های خود نکردند.
جعفر صادق اسکندری ادامه داد: این علت سبب شده کشاورزان و باغداران حتی سیب های درجه 2 و 3 خود را نیز در سردخانه ها به هوای اینکه قیمت سیب افزایش پیدا می کند ذخیره سازی کنند ولی به دلیل عدم افزایش قیمت سیب امروز نیز کشاورزان حاضر نیستند سیب موجود در سردخانه ها را با قیمت پایین تری به فروش برسانند به این دلیل سیب ها در سردخانه ها باقی مانده اند.
وی با بیان اینکه به طور متوسط از هر هشت کیلو سیب یک کیلو کنسانتره تولید می شود افزود: به دلیل باقی ماندن طولانی مدت سیب در سردخانه ها و از دست دادن آب سیب های سردخانه ای از هر 9 الی 10 کیلو سیب که درسردخانه است یک کیلو کنستانتره تولید می شود.
اسکندری اضافه کرد: این امر نیز موجب شده کارخانه های تولید کنسانتره نیز به دلیل بالا بودن هزینه ها سیب های سردخانه ها را با قیمت کمتری خریداری کنند و این همه این عوامل دست به دست همه داده مشکل بازار سیب استان را موجب شده است.
وی با اشاره به رایزنی با صاحبان واحدهای تولید کنسانتره یاد آور شد: همچنین در نشستی که با سازمان تعاون روستایی استان به عمل آمده مقرر شده است این مشکل بزودی برطرف شود.
اسکندری گفت: همچنین با رایزن بازرگانی در کشور ارمنستان و افغانستان و نیز کشورهایی که خواهان سیب کشورمان هستند نیز صحبت های لازم در خصوص فروش سیب به آن کشور صورت گرفته و پیش بینی می شود با مدیریت درست بتوان هر چه سریعتر این مشکل را حل کرد.
این در حالی است که نماینده مردم ارومیه اواخر سال گذشته با هشدار نسبت به عدم واردات سیب از کشورهای خارجی به ویژه ترکیه نسبت به بروز چنین مشکلی هشدار داده بود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: واردات سیب از کشور ترکیه برای تامین میوه شب عید، خسارت زیادی به کشاورزی آذربایجان غربی وارد می کند.
واردات سیب خسارت زیادی به کشاورزی آذربایجان غربی وارد می کند
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در سوم اسفند ماه سال گذشته در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت با بیان اینکه واردات سیب خسارت زیادی به کشاورزی آذربایجان غربی وارد می کند اعلام کرده بود، قیمت سیب کشور ترکیه ارزانتر از سیب آذربایجان غربی و داخلی است و اگر با کاهش عرضه سیب داخلی، قیمت آن بالاتر رود مجبور به واردات آن از کشور ترکیه برای تامین میوه شب عید خواهیم بود.
نادر قاضی پور همچنین با تاکید بر اینکه واردات میوه و به ویژه سیب با تعرفه پایین خیانت به کشاورزان است گفته بود در حال حاضر با استاندار آذربایجان غربی پیگیر جلوگیری از واردات سیب به کشور هستیم.
این هشدارهای نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی نیز چاره ساز نبود چرا که به عقیده برخی از مسئولان واردات سیب از کشورهای خارجی موجب بروز این مشکل شده است.
طمع کشاورزان در بروز مشکل بازار سیب استان بی سبب نیست
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی همچنین هفته گذشته در گفتگو با سایت خبری اروم نیوز در استان با انتقاد از تلف شدن سیب تولیدی آذربایجان غربی در سردخانه های و صنایع تبدیلی گفت: سال گذشته با تمام توان مانع از واردات سیب به کشور شدیم و برخی کشاورزان نیز بدلیل طمع از عرضه محصولات با کیفیت به بازار برای فروش آن در ایام بعد از عید به قیمتی بالاتر امتناع کردند و متاسفانه هم اکنون این محصول مشتری خود را در داخل و خارج از دست داده است.
نادر قاضی پور ادامه داد: طمع کشاورزان بی دلیل نبود و به عملکرد و نامناسب دولت در بهبود وضعیت اقتصادی جامعه و کنترل بازار مربوط می شود زیرا اگر به رسالت اصلی خود در کنترل بازار، عرضه محصول به میزان کافی و با قیمت مناسب، جلوگیری از دلال بازی در بازار سیب، بازاریابی مناسب و ایجاد امنیت از آینده فعالیت کشاورزان عمل می کرد، این قشر نیز با رضایت محصول خود را در زمان خود به فروش رسانده و برای آینده نیز با انگیزه بیشتری تلاش می کردند.
وی با اشاره به خرید سیب های با کیفیت توسط صنایع تبدیلی اضافه کرد: سیبی که قیمت آن کمتر از ۳ هزار تومان نیست، امروز به قیمت هزار تومان توسط کارخانجات خریداری می شود که با این وضع کشاورزان استان دیگر توانی برای سرپا ماندن نخواهند داشت و هم اکنون ۴۰۰ هزار تن سیب در آستانه از بین رفتن است.
این نماینده مجلس با اشاره به سرمازدگی سال جاری یادآور شد: بلای طبیعی نیز شرایط را وخیم تر از هرسال کرد و امسال دیگر حتی کارخانجات نیز سیبی برای خرید پایین تر از قیمت نخواهند داشت و باید با گوجه فرنگی کار کنند.
واردات سیب و بی تدبیری مسئولان به مشکلات بازار سیب دامن زد
اما یکی دیگر از نمایندگان مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی با ابراز گلایه از وضعیت به وجود آمده در بازار سیب استان گفت: آذربایجان غربی با تولید سالانه نزدیک به یک میلیون تن سیب معادل یک سوم کل سیب تولید شده کشور یکی از قطب های اصلی این محصول به شمار می رود و وضعیت فعلی قابل قبول نیست.
عابد فتاحی در گفتگو با خبرنگار مهر کشاورزان را تنها قربانی وضع موجود دانسته و افزود: متاسفانه همه ساله شاهد هستیم کشاورزان استان که با هزاران زحمت و خون دل محصول تولید می کنند اینگونه در سایه بی تدبیری و بی توجهی دچار مشکل می شوند.
وی ادامه داد: اگر خسارت های ناشی از سرمازدگی را هم به مشکلات کشاورزان این منطقه اضافه کنیم شاهد خواهیم بود که این قشر از جامعه دیگر توان جبران این همه خسارت را نداشته و این امر باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
فتاحی با بیان اینکه در سالهای گذشته اقلیم کردستان عراق یکی از مقاصد اصلی سیب تولیدی آذربایجان غربی بود افزود: امروز با واردات سیب از کشورهای خارجی و بی توجهی به محصولات تولیدی سبب شده است سیب تولیدی این استان بازارهای خود را از دست دهد.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی از عدم اختصاص سوبسیت به بخش کشاورزی به خصوص در آذربایجان غربی انتقاد کرد و گفت: دولت باید برای حل مشکلات این بخش چاره اندیشی کند.
در این میان باید عوامل دیگری از جمله بی توجهی به بازارهای خارجی و بازاریابی، بسته بندی نامناسب را نباید از دایره عواملی که مشکلات سیب در استان را موجب شده است خارج کرد.
با وجود اینکه آذربایجان غربی بزرگترین تولید سیب درختی کشور است ، ولی از نظر ایجاد یا تقویت صنعت سورت و بسته بندی بسیار ضعیف است به طوری که در این استان تنها دو واحد سورتینگ و بسته‌بندی در شهرستان‌های نقده و ارومیه ساخته شده است که به علت جا‌‌نیفتادن فرهنگ بسته بندی و بالا بودن بهای خدمات این واحدها، باغداران راغب به استفاده از این امکانات نیستند.
کارشناسان همچنین معتقدند سیب استان با مشکلات اساسی در زمینه کیفیت عرضه روبه رو است بطوریکه محصولات باغی آذربایجان غربی از جمله سیب، باید با بسته بندی مناسب به بازار های هدف عرضه شوند چرا که با این سامانه بسته بندی در بازار داخلی حرفی برای گفتن ندارد .
با توجه به اینکه کشورهای همسایه از جمله هند، افغانستان، عراق، ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس خواهان سیب ایرانی هستند باید فرصت صادراتی برای این محصول فراهم شده و همچون سال گذشته در فصل زمستان واردات بی موقع مرکبات وسیب را شاهد نباشیم تا شاید بخشی از این ضرور و زیان جبران شود.
گزارش سکینه اسمی