به گزارش خبرنگار مهر، این صنعت که در اقتصاد کشور به ویژه گیلان می تواند نقش برجسته ای ایفا کند در سالیان اخیر با افت و خیز، فراز و نشیب های زیادی مواجه بوده است.
دولت در تلاش است با حمایت های همه جانبه، به این صنعت شغل افزا و درآمدزا جان دوباره ای ببخشد کاری که بیش از همه به تلاش مضاعف کشاورزان گیلانی نیاز دارد.
پیله های سفید تر ابریشم، پیله های که تار و پودش به فرهنگ و تاریخ گیلان گره خورده است، سابقه طولانی در این خطه دارد و همچنین در کنار برنجکاری و چایکاری سومین فعالیت مهم کشاورزی در استان به شمار می رود.
گیلان از مستعدترین استان های کشور برای نوغانداری به شمار می رود
یک نوغاندار از فومن در این خصوص به مهر می گوید: گیلان از مستعدترین استان های کشور برای نوغانداری و پرورش کرم ابریشم به شمار می رود اما مشکلات و کاستی های متعدد موجود در این زمینه موجب شده تا این استان نتواند به جایگاه واقعی خود در این صنعت برسد.
مهدی محمدی افزود: در سال های اخیر واردات پارچه های ابریشمی چینی و فروش این تولیدات با قیمت های کمتر، عدم تولید پیله ابریشم با تمامی ظرفیت در توتستان ها، تغییر کاربری باغات توت و غیره موجب شده است تا میزان پیله ترم ابریشم در استان روز به روزکاهش یابد.
وی اظهارداشت: کشاورزان به دلیل نداشتن صرفه اقتصادی این حرفه بیشتر باغات توت خود را تغییر کاربری داده و دیگر تمایل به ادامه حرفه نوغانداری ندارند.
این نوغاندار تاکید کرد: دولت باید حمایت های همه جانبه از این صنعت دیر پای در استان داشته باشد چون نوغانداری نقش مهمی در ایجاد اشتغال و درآمد کشاورزان دارد.
وی ادامه داد: با به صرفه تر شدن پرورش کرم ابریشم و حمایت های استانی و ملی می توان آینده‌ای روشن را برای این صنعت ترسیم کرد.
محمدی یادآورشد: اين فعاليت مانند ساير فعاليت هاي اقتصادي اگر از مزيت و سودآوري مناسبي برخوردار نباشد دچار مشكل و ركود شده و جاي خود را به ديگر امور درآمدزا مي دهد.
نوغانداری دیگری از لنگرود به مهر می گوید: این شهرستان از مستعدترین مناطق برای نوغانداری است، با توجه به مشکلات و کاستی های موجود در این زمینه اکنون پرورش کرم ابریشم برای نوغانداران سود چندانی ندارد.
رمضانعلی قاسم زاده افزود: ورود پارچه های ابریشمی چینی با قیمت کمتر در بازار مهمترین مشکل صنعت نوغان است.
دولت از تولید داخلی حمایت کند
وی افزود: دولت با سیاست گذاری های درست روند ورود پارچه های ابریشمی چینی را متوقف و از تولید داخلی حمایت کند.
این نوغاندار لنگرودی گفت: ورود پیله و نخ ابریشم قاچاق، کاهش تدریجی توتستان ها، هزینه های بالای تولید، کمبود صنایع فرآوری و کمبود واحدهای پژوهشی به روز و کارآمد از مهمترین مشکلات صنعت نوغانداری است.
وی افزود: با وجود اینکه پرورش کرم ابریشم می تواند نقش مهمی در اقتصاد استان داشته باشد اما متاسفانه مشکلات موجود باعث شده است تا این صنعت به جای اینکه به عنوان شغل اصلی به این مهم پرداخته شود، در استان بیشتر به عنوان شغلی جنبی تلقی شود.
وی یادآورشد: اغلب کسانی که به کار نوغانداری مشغول هستند سالخورده اند و باید راهکارهایی اندیشیده شود تا جوانان روستایی به پرورش کرم ابریشم علاقه مند شوند.
به هر ترتیب از قرن سیزدهم به بعد نوغانداری در گیلان رشد و پیشرفت کرده است از این به بعد با توجه به شرایط آب و هوایی برای کشت درخت توت به عنوان غذایی اصلی کرم ابریشم، نوغانداری در این منطقه هم توسعه پیدا کرد و هم به عنوان منطقه خاص نوغانداری انتخاب شد.
بررسی تاریخ نوغانداری در دهه های اخیر نشان می دهد این صنعت در گیلان با فراز و نشیب های همراه بوده است،اوج و شکوفایی تولید پیله و ابریشم در کشور به سال 1379 بر می گردد. بعد از این سال به دلائل مختلف همچون کاهش قیمت، بی ثباتی در خرید، نداشتن صرفه اقتصادی و غیره چراغ صنعت نوغانداری بی فروغ شده است.
یک استاد دانشگاه و محقق صنعت نوغان در این باره می گوید: گیلان بیش از 800 سال سابقه مستند در صنعت نوغان دارد و همچنین از ظرفیت بالای در پرورش کرم ابریشم برخوردار است.
اوج و شکوفایی تولید پیله و ابریشم در کشور به سال 1379 بر می گردد
سید حسین حسینی مقدم افزود: در طول اعصار گذشته به ویژه در عصر صفویه بسیار از کشورهای اروپایی در گیلان دفاتری ایجاد و ابریشم و تخم نوغان را از این استان تهیه و صادر می کردند.
وی اظهارداشت: پرورش كرم و توليد پيله ابريشم از فعاليت هاي بخش كشاورزي محسوب شده و عمليات ابريشم كشي، توليد نخ، بافت پارچه و ساير فرآورده هاي ابريشمي در حوزه صنعت قرار مي گيرند بنابراين دوام و رونق فعاليت هاي نوغانداري و توسعه صنايع ابريشم به يكديگر وابسته هستند.
یک استاد دانشگاه و محقق صنعت نوغان به مهر گفت: ابريشم از الياف طبيعي نادر بوده كه داراي خواص فيزيكي و شيميايي خاصي است.
وی افزود: اين خواص موجب استفاده از اين ماده طبيعي در صنايع نظامي، مخابراتي و پزشكي شده است.
حسینی مقدم ادامه داد: مقاومت زياد، خاصيت ارتجاعي قابل توجه، جاذب الرطوبه بودن، خاصيت رنگ پذيري زياد، هدايت الكتريكي ضعيف و مقاومت در مقابل حرارت زياد از خواصي است كه اسباب كاربرد این مهم را در بسياري از صنايع فراهم آورده است.
به هر حال اگر نوغانداری در گیلان را زیر ذره بین بگیرید در لا به لای تار و پود این صنعت قدیمی مشکلاتی دیده می شود که رفع بسیاری از این مشکلات از حیطه اختیارات استانی خارج است و نیاز به عزم ملی دارد.
رئیس مرکز توسعه نوغانداری کشور در این باره به خبرنگار مهر می گوید: کاهش تعرفه های وارداتی و افزایش واردات بدون نیاز سنجی پیله و نخ ابریشم به کشور، بحث افزایش هزینه های تولید پیله و نخ ابریشم، رکود صنعت فرش ( اصلی ترین خروجی صنعت نوغانداری)، عدم رغبت نوغانداران جوان به بخش نوغانداری، افزایش سن نوغانداران، جایگزین مشاغل اقتصادی تر در بخش کشاورزی به ویژه نوغانداری و تغییر کاربری اراضی از مهمترین چالش های صنعت نوغانداری است.
فرزام پور رمضان افزود: با توليد پيله مرغوب در مدت زمان كوتاه 40 روز، درآمدي جنبي براي روستائیان حاصل مي شود كه موجب دلگرمي آنان است.
وی اظهارداشت: هر خانواده روستايي مي تواند با پرورش صحیح چند جعبه تخم نوغان گام موثري در افزايش درآمد خود بر دارد.
پرورش كرم ابريشم آسانترين رشته در بخش كشاورزي است
رئیس مرکز توسعه نوغانداری کشور می گوید: پرورش كرم ابريشم آسانترين رشته در بخش كشاورزي است چون طول دوران بهره برداري 35 تا 40 روز است.
وی افزود: اين فعاليت و گسترش صحيح آن در مناطق مستعدكشور مي تواند به عنوان يك برنامه اساسي برای رفع پاره اي از مشكلات اقتصادي، اجتماعي و افزايش سطح اشتغال در كشور مورد استفاده قرار گيرد و علاوه بر این برای تامين نيازهاي ارزي در قالب اقتصاد بدون نفت كشور نقش عمده اي را بر عهده داشته باشد.
با وجود این چاره اندیشی برای رفع این مشکلات و نگاه واقع بینانه دولت به نقش محوری نوغانداری در اقتصاد کشاورزی گیلان و ایران مسئولان را به فکر رونق دوباره این صنعت دیرپای انداخته است.
رئیس مرکز توسعه نوغانداری کشور در این زمینه تصریح کرد: افزایش نرخ تضمینی پیله تر به عنوان یکی از اهرم های اصلی پشتیبانی صنعت نوغانداری که هر ساله بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی با شاخص های تورم، این قیمت گذاری انجام شود. خوشبختانه در چند سال اخیر همگان شاهد افزایش نرخ تضمینی مصوب دولت بوده اند.
وی اظهارداشت: همزمان با افزایش نرخ تضمینی، بحث خرید توافقی نیز به خوبی در استان مدیریت شده است.
پور رمضان اذعان داشت: تولید کنندگان اصلی نخ ابریشم به عنوان مصرف کنندگان اولیه پیله تر تولیدی در بازار حضور داشته و با نرخ بیش از نرخ تضمینی و بصورت توافقی نسبت به خرید پیله تر نوغانداران اقدام می کنند. در چند سال اخیر خرید توافقی به خوبی انجام و همچنان این بحث ادامه داد.
وی در ادامه بحث تولید و توزیع نهال توت را از دیگر اقدامات شرکت کرم ابریشم ایران دانست و یادآورشد: تثبیت 13 ساله قیمت هر جعبه تخم نوغان به میزان هفت هزار و 500 تومان، پشتیبانی در بخش ایجاد امنیت تولید از طریق استمرار بیمه پرورش کرم ابریشم و فراگیر کردن بیمه کرم ابریشم از مهمترین حرکت ها برای شکوفایی این صنعت بوده است.
به هر حال ارزش افزوده فعاليت هاي پرورش كرم ابريشم در زماني كوتاه به دست مي آيد و بازده اين فعاليت نسبت به زمان انجام آن از هر فعاليت كشاورزي و دامپروري ديگر پرسودتر است.
تثبیت 13 ساله قیمت هر جعبه تخم نوغان به میزان هفت هزار و 500 تومان
ارزش افزوده پرورش توت قابل ملاحظه بوده و بازگشت سرمايه دراين فعاليت در مقايسه با فعاليت هاي مشابه سريعتر است. در دوره زماني پرورش كرم ابريشم ساير فعاليت هاي كشاورزي محدود بوده و كشاورزان مي توانند با استفاده از امكانات محلي و نيروي انساني ارزان و بيكار فصلي، حداكثر استفاده را داشته باشند.
پرورش كرم ابريشم علاوه بر تمامي نيروهاي فعال سطح روستاها امكان بكارگيري بخش غير فعال جامعه روستايي نظير زنان، كودكان و سالخوردگاني كه توان انجام كارهاي سنگين كشاورزي را ندارند، را نيز فراهم مي سازد.
با ايجاد محل درآمد اضافي براي روستائيان، اين فعاليت مي تواند به عنوان يكي از راه هاي جلوگيري از مهاجرت آنها به شهر مورد استفاده قرار گيرد.زمان كسب درآمد از اين فعاليت زماني است كه كشاورز در انتظار توليد محصول جديد بوده و در تنگناي مالي قرار دارد و براي تامين نيازهاي مالي خود ناگزير از پيش فروشي محصولات زراعي خود است.
بدین ترتیب با توسعه فعاليت هاي توليد ابريشم، امكان توسعه صنايع بزرگ ابريشم از قبیل نخ كشي و پارچه بافي فراهم شده و با بهبود كيفيت توليد امكان صادرات فرآورده هاي ابريشمي كه داراي ارزش افزوده زيادي هستند، ایجاد خواهد شد.
صنايع واسطه اي بين توليد پيله و محصولات نهايي شامل خشك كردن پيله، پخت پيله، نخ كشي، نخ تابي، ورتايي، سفيدگري، صمغ زدايي و رنگرزي، فرصت هاي شغلي مناسبي را در زنجيره توليد و تبديل ابريشم بوجود مي آورند. توسعه فعاليت نوغانداري و توليد ابريشم به توسعه فعاليت هاي ارزشمند قالي بافي، جاجيم بافي و بافت منسوجات دستي كمك مي كند و زمينه ايجاد فعاليت هاي جديد صنعتي را فراهم مي سازد.
استاندار گيلان در گفتگو با خبرنگار مهر نیز در این زمینه با اشاره به پيشينه تاريخي ممتاز استان در پرورش كرم ابريشم گفت: صنعت نوغانداری تکمیل‌کننده بخش کشاورزی استان است.
محمد علی نجفی افزود: توسعه صنعت ابريشم هرگز به كشاورزي استان صدمه نمي زند و همه بايد به فكر توسعه این مهم باشند.
وي اظهارداشت: طبق آمار طي 12 سال گذشته توليد ابريشم به يك هشتم توليد معمول خود رسيده است و اين يعني در هر سال 11 تا 14 درصد گيلان با كاهش توليد نوغان مواجه بوده است.
استاندار گیلان با اشاره به مشكلات اين صنعت گفت: همه وظیفه دارند امید را در دل مردم زنده کنند از اينرو ظرفیت های خالی در بخش نوغانداری استان باید شناسایی و استفاده شود.
وی تاکید کرد: همگان بايد تلاش كنند پرورش كرم ابريشم در گيلان به روزهاي اوج خود بازگردد.
گیلان جزو 5 استان آخر کشور در موضوع بیکاری است
نجفی در ادامه با بیان اینکه گیلان جزو پنج استان آخر کشور در موضوع بیکاری است، افزود: سال های گذشته اشتغال در بخش کشاورزی از دست رفته و این موضوع زیبنده استان نیست.
بدون شک توليد ابريشم و صنايع ابريشمي ايران با بيش از دو هزار و 600 سال سابقه تاريخي، از فعاليت هاي روستايي ارزنده اي است كه با وجود نوسانات بسيار، همواره ادامه يافته است. جايگاه ويژه اين فعاليت در ايران با توجه به قدمت تاريخي، به تامين نيازهاي صنايع مستظرف دستي و پارچه هاي منقش و زيبا و همچنين به مصرف ابريشم در صنعت فرشبافي ايران مربوط مي شود.
قالي ابريشمي ايران كه از شهرت و اعتبار جهاني فراواني برخوردار است در حال حاضر بيش از 90 درصد مصرف ابريشم كشور را به خود اختصاص داده است. ارزش افزوده فراوان حاصل از تبديل صنعتي ابريشم به فرآورده هاي ابريشمي، امكان افزايش ظرفيت هاي صنعتي كشور در اين زمينه را نويد مي دهد.
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی در این خصوص به مهر می گوید: با همکاری و همیاری تمامی ارگان های مرتبط می تواند صنعت نوغانداری را توسعه، گسترش و به شکوفایی واقعی رساند.
مهرداد لاهوتی افزود: بیش از 90 درصد انواع نخ ابریشمی به مصرف تولید قالی ابریشمی می رسد.
وی ضمن تاکید بر گسترش کارگاه های کوچک و خانگی تولید محصولات ابریشمی گفت: مراکز علمی، دانشگاهی، پارک های فناوری، مراکز فن بازار و رشد باید در خصوص کاربری های جدید از خروجی های بخش کشاورزی و صنعتی نوغانداری در مصارف دارویی، پزشکی و بهداشتی و غیره کوشا باشند.
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی می گوید: صنعت نوغانداری ضمن گستردگی و برخوردار از ابعاد گوناگون تخصصی در بر گیرنده بخش های کشاورزی، صنعتی و تجاری و خدمات است.
وی در ادامه از تغییر کاربری چهار هزار هکتار از باغات توت استان خبر داد و افزود: نوغانداری از مشاغل مهم و اشتغالزایی گیلان است.
تغییر کاربری 4 هزار هکتار از باغات توت گیلان
لاهوتی اذعان داشت: به دلیل عدم اقتصادی بودن وضعیت کشاورزی تغییر کاربری اراضی مستعد و مرغوب گیلان روز به روز در استان افزایش پیدا می کند.
به گزارش خبرنگار مهر، در حال حاضر 30 هزار نوغاندار گیلانی حریر برگ های سبز توت را به نخ های سفید ابریشمی تبدیل می کنندحالا که دولت مصصم است تا با حمایت از نوغانداران جان دوباره ای به این صنعت شغل افزا و درآمدزا ببخشد نوغانداران باید کمر همت خودشان را سفت ببندند تا نوغان و نوغانداری به جایگاه پیشین خود برگردد.