به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پورتال جراحان ایران، دکتر محمد شیرخدا با بیان این مطلوب که هیپوفیز هورمونی ترشح میکند که تیروئید را کنترل می کند، غده تیروئید را مسئول ترشح دو هورمون اصلی به نامهای t3 و t4 دانست و اظهار داشت: این هورمونها در سوخت و ساز بدن موثرند و همواره باید سطح ثابتی در خون داشته باشند که متابولیسم بدن در حد نرمال باقی بماند.
وی ادامه داد: اگر این هورمونها به میزان کمی ترشح شوند شرایط بیمار بر اثر پایین آمدن سوخت و ساز بدن به حدی میرسد که دچار ضعف، بیحالی و بیحوصلگی شده، توان بدنی او کم میشود، در بدنش مایع جمع میشود، پُفآلود شده و به طور کلی عملکرد دستگاههای بدن کُند میشود. برای نمونه فرد یبوست پیدا میکند و در خانمها قاعدگی ها دیر به دیر اتفاق میافتد اما اگر ترشح هورمون در اثر پُرکاری تیروئید زیاد شود علائم برعکس میشود؛ فرد تپش قلوب پیدا میکند، دچار تعریق زیاد و اضطراب میشود، ممکن است دچار اسهال شود و به طور کلی علائم پُرکاری تیروئید را پیدا کند.
بیماریهای تیروئید که منتج به جراحی میشود
شیرخدا، بخشی از اعمال جراحی تیروئید را به علت بیماریهای خوشخیم یا بدخیم تیروئید دانست و افزود: اغلب بیماریهای خوشخیمی که باعث میشوند عمل تیروئید پیش بیاید بیماریهایی در اثر پُرکاری تیروئید هستند ضمن اینکه تیروئید کمکار در مراحل بسیار نادری ممکن است منتج به عمل جراحی شود.
وی با تاکید بر اینکه اغلب بیماریهای خوش خیمی که به جراحی میرسند بیماریهای خوشخیمی هستند که تظاهر آنها پُرکاری تیروئید است اظهار داشت: این بیماریها در مراحل ابتدایی با دارو کنترل میشوند بنابراین میتوان گفت که در بیماریهای بدخیم همیشه درمان اول، جراحی است اما در بیماریهای خوش خیم ابتدا باید به درمان طبی فکر کرد و اگر درمان صورت نگرفت باید به سراغ جراحی رفت.
این فلوشیپ جراحی سرطان در دسته بیماریهای بدخیم چهار نوع سرطان تیروئید را برشمرد که منتج به عمل میشوند.
وی در همین زمینه ادامه داد: شایعترین آنها سرطان تیروئید از نوع پاپیلری است. نوع دیگر، سرطان تیروئید از نوع فولیکولر است. سرطان دیگر، از نوع سلول هِرتِل و نوع دیگر سلول مِدولری است.
شیرخدا به نوع دیگری از کانسر تیروئید اشاره کرد به نام آنا پلاستیک که سرطانی فوقالعاده وحشی است و اگر خیلی سریع تشخیص داده نشود، اغلب پیش از درمان به دلیل سیر سریعش، بیمار را از پادر میآورد.
وی اظهار داشت: در کنار بیماریهای تیروئید خوشخیم و بدخیم، دلیل دیگری هم برای جراحی تیروئید وجود دارد و آن این است که در غده تیروئید ندول ایجاد شود به این معنا که سلولهای بافت تیروئید در اثر عوامل ژنتیک و ارث و عوامل محیطی تغییر شکل داده و به یک غده تبدیل شوند؛ شکلگیری این ندول شروع تبدیل شدن به سرطان است.
شیرخدا، نوع عمل جراحی تیروئید را دو شاخه کلی دانست توتال تیروئید به این معنا که کل غده تیروئید برداشته شود.
وی گفت: میان دو لوب تیروئید که در دو طرف گردن قرار دارند شکاف کوچکی قرار گرفته که ایسم تیروئید نامیده میشود. در عمل جراحی لوبکتومی و ایسمکتومی، یک لوب غدهی تیروئید به اضافهی ایسم برداشته میشود.
شیرخدا با بیان این مطلب که اگر بیماریهای خوشخیم یا بدخیم تیروئید برای بیمار ایجاد مشکل کرده باشد، باید همه غدهی تیروئید او برداشته شود افزود: در ندولهایی که احتمال تبدیل شدن به سرطانشان بالاست، بخشی از تیروئید که ندول برای آن ایجاد مشکل کرده برداشته میشود. آزمایش اولیه برای درمان ندول این است که با استفاده از سوزن سلولهای ندول را نمونهگیری کرده و پس از مشخص شدن جنس آن تصمیم گرفته شود که لوب تیروئید که ندول در آن قرار گرفته برداشته شود یا نه و یا اینکه تیروئید اسکن شود و بر اساس آن تصمیم نهایی برای عمل جراحی تیروئید گرفته شود.
عوارض جراحی تیروئید
وی پیرامون عوارض جراحی تیروئید گفت: زمانی که تیروئید برداشته میشود غدهای در بدن که هورمون تیروئید ترشح کند وجود ندارد.
شیرخدا با تاکید بر این نکته که فردی که این عمل را انجام داده باید تا آخر عمر خود از قرص تیروئید استفاده کند اظهار داشت: زمانی که نیمی از تیروئید یا یک لوب آن برداشته میشود، نیازی به مصرف دارو نیست چرا که همان بخش، تیروئید مورد نیاز بدن را تامین خواهد کرد.
وی با بیان این مطلب که پشت دو لوب تیروئید و چسپیده به آن در هر طرف، دو غده به نام پاراتیروئید وجود دارد افزود؛ غدد پارا تیروئیدی هورمونی به نام پاراتورمون ترشح میکنند که تنظیم کلسیم خون را به عهده دارند. اگر این هورمون ترشح نشود، کلسیم جذب بدن نخواهد شد.
این فلوشیپ جراحی سرطان تاکید کرد: زمانی که غده تیروئید برداشته میشود جراح باید مراقب باشد که به این غدد آسیبی وارد نشود که در این صورت، بیمار باید تا آخر عمر از قرص کلسیم استفاده کند.
به اعتقاد شیرخدا، یکی دیگر از عوارض عمل جراحی تیروئید این است که ممکن است دو عصبی که در دو طرف حنجره است که به آنها اعصاب راجعهی حنجره گفته میشود دچار آسیب شوند.
این فوق تخصص جراحی سرطان افزود: اعصاب راجعه حنجره به تارهای صوتی عصب میدهند بنابراین زمان عمل تیروئید باید دقت داشت که به این اعصاب باریک و ظریف صدمهای وارد نشود چرا که در این صورت، بیمار در صحبت کردن دچار مشکل خواهد شد.