به گزارش خبرنگار مهر، "باید از همه ظرفیتها و فرصت های خوب در زمینه گردشگری برای رونق اقتصادی و اشتغال زایی استفاده کرد. دولت يازدهم در چارچوب برنامه 20 ساله كشور و سند چشم‌انداز كه ورود 20ميليون گردشگر خارجي را تا سال 1404 هدف‌گذاري کرده، به صنعت گردشگري و واگذاري امور به بخش خصوصي توجه جدي دارد و اين صنعت جز محورهاي اصلي برنامه‌هاي دولت خواهد بود. همچنین با ورود 10 ميليون گردشگر ورودي بيش از 4 ميليون فرصت شغلي ايجاد شده كه توجه به اين صنعت باعث رفع مشكل بيكاري خواهد شد."
این جملات بخشی از سخنان رئیس جمهور است که در همایشها، برنامه ها و مناظره های انتخاباتی خود به عنوان برگ برنده اش در تبیین برنامه های توسعه اقتصادی کشور عنوان کرد و وعده داد که با توسعه صنعت گردشگری می توان بسیاری از مشکلات اقتصادی را رفع کرد. اما مسعود سلطانی فر که با حکم روحانی بیش از 140 روز است ریاست سازمان میراث فرهنگی را بر عهده گرفته، هنوز برنامه ای برای صنعت گردشگری اعلام نکرده است و تنها به آماری اکتفا کرده که منشا آن مشخص نیست.
رئیس سازمان میراث فرهنگی در مدتی که به این سازمان آمده است، در سخنرانی هایش اعلام کرده که " ظرفیت پذیرش همه تورهای اروپایی برای اقامت در هتلهای ایران تا سال 2014 پر شده و اکنون برای سال 2015 ثبت‌نام می‌کنند. "
از سوی دیگر در برخی از محافل نیز گزارشی تهیه و اعلام کرده که "رشد ورود گردشگر به ایران سه برابر شده و یا میزان ورود گردشگران اروپایی 200 درصد رشد داشته است." این سخنان اگرچه تا کنون از سوی معاون گردشگری کشور بیان نشده ولی به تازگی معاون سرمایه گذاری که علاقه ای به توضیح عملکرد خود به رسانه ها ندارد، صحبت های رئیس سازمان میراث فرهنگی را تکرار کرده و گفته که "گردشگران خارجی ایران بنا به اعلام وزارت خارجه ایران ،18هزار نفر بوده اند که نسبت به سال گذشته 3 برابرشده است."
آمار گردشگران از کجا آمد؟
حسن روحانی نیز در بازدیدش از ساختمان میراث فرهنگی گفت " حضور گردشگران خارجی در دو ماهه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته سه برابر شده و این حرکت مثبتی است." اما معلوم نیست مبدا این آمارها چیست، از حدس و گمان های رئیس سازمان میراث فرهنگی که حضور پر رنگ گردشگران را در شهرهای مهم کشور دیده و یا پایگاه آمارگیری این سازمان که هیچ وقت تشکیل نشد؟
در اینکه حضور گردشگران در شهرهای شیراز، اصفهان و یزد و بناهای مهم میراثی ایران بیشتر از قبل قابل رویت است شکی نیست اما تا کنون سازمان میراث فرهنگی آماری از میزان حضور گردشگران در ایران را به صورت شفاف ارائه نداده و اعلام نکرده که آمار سه برابری رشد گردشگران ورودی چگونه جمع آوری شده است. در این میان، معاون گردشگری کشور تنها آمار موثقی ارائه کرده مربوط به سال 92 است. مرتضی رحمانی موحد بهمن ماه سال گذشته در گفتگو با خبرنگار مهر از ورود چهار میلیون و 126 هزار گردشگر خارجی در ده ماهه اول سال 92 به کشور خبر داد و گفت: این آمار نشان می دهد که میزان ورود گردشگران خارجی به کشور نسبت به مدت مشابه، 21 درصد رشد داشته است.
منتها رحمانی موحد گفت که به این آمار، تعداد ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز اضافه شده است.
کسی پاسخگوی ابهامات نیست
رحمانی موحد و بسیاری دیگر از کارشناسان گردشگری و حتی رئیس سازمان میراث فرهنگی همیشه در صحبت هایشان به نحوه آمارگیری از گردشگران خارجی که سالهای گذشته انجام می شد انتقاد داشتند و اعلام می کردند که دیگر به دنبال اغراق در آمارها نیستند. اما اکنون که چند ماهی از آمدنشان به این سازمان نگذشته که بازهم آمارهای مبهم آنها رویه سالهای گذشته را تداعی می کند.
در این باره، دفتر برنامه ریزی در معاونت گردشگری تشکیل شده تا کارهای آماری این سازمان را بر عهده بگیرد. مدیریت آن را نیز محمدرضا پوینده، رئیس کمیته گردشگری ستاد انتخابات روحانی برعهده گرفت اما وی پاسخگوی خبرنگار مهر نیست و اعلام هر نکته ای را به روابط عمومی ارجاع می دهد. درست همان رفتاری که مدیران سابق گردشگری در این سازمان برای رهایی از پاسخ دادن به افکار عمومی داشتند!
چرا گردشگران به ایران آمدند؟
معاون گردشگری نیز که تاکنون در این باره توضیحی به خبرنگار مهر نداده است. آرش نورآقایی، عضو هیات مدیره انجمن صنفی راهنمایان گردشگری که سالهاست راهنمای گردشگران خارجی است به خبرنگار مهر می گوید: برای من هم جالب بود بدانم چرا تعداد گردشگران به ایران زیاد شده است به همین علت از هر گروهی که می دیدیم و یا راهنمایی می کردیم این سوال را می پرسیدیم و آنها هم اعلام می کردند که علت اتفاقات اخیر در کشورهای همسایه است و چون بازار سفر به اوکراین، سوریه و ... را از دست داده اند به ایران می آیند. البته ابراهيم پور فرج رئيس جامعه تخصصي تورگردانان ايران روند افزایش ورود گردشگر به ایران را بعد از انتخابات رياست جمهوري حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد اعلام کرد و گفت که این آمار بر مبناي رزرو هتل ها در ۳ ماه نخست سال ۹۳ برآورد شده است.
در این میان مسعود سلطانی فر نیز اعلام کرده که مذاکرات ایران در 1+5 و دولت یازدهم باعث افزایش ورود گردشگران خارجی در کشور شده است. این اظهار نظر رئیس سازمان میراث فرهنگی درحالی است که هیچ مرجعی در کشور از گردشگران نظرخواهی نمی کند تا آمار واقعی گردشگران ایران محاسبه شود چه برسد به اینکه علت ورود گردشگران به ایران را نیز بتوان ارزیابی کرد.
همه هتلها پر نیست
اگرچه سلطانی فر از روند رو به رشد سفر گردشگران خارجی به ایران اظهار خرسندی می کند اما در سفرش به سمنان نیز گفته که " در حال حاضر ظرفیت هتل های چهار و پنج ستاره ایران تکمیل شده و ثبت نام در تورهای اروپایی به ایران نیز پر شده است" به این ترتیب نمی توان پذیرای گردشگران خارجی در سال 2014 بود و تورهای گردشگری به ناچار برای 2015 اتاق رزرو می کنند درحالی که رئیس جامعه هتلداران ایران این موضوع را تکذیب کرد و به خبرنگار مهر گفت: فقط هتلهای 4 و 5 ستاره شهرهای شیراز، اصفهان و یزد هستند که در سال 2014 پر شده اند و ما در هیچ شهر دیگری مشکل کمبود اتاق نداریم.
البته جمشید حمزه زاده روند ورود گردشگران خارجی به ایران را امیدوارکننده دانست و گفت که حضور گردشگران در شهرهای پر مسافر بسیار مشهود است ولی جامعه هتلداران کشور آمار کلی از اشغال اتاق هتلها را ندارد و معاونت گردشگری می تواند این آمار را از اتحادیه های هر استان دریافت کند.
اردشیر اروجی از کارشناسان برنامه ریز در حوزه گردشگری و میراث فرهنگی از نداشتن پایگاه آماری گردشگران در ایران انتقاد می کند و معتقد است که تا این پایگاه آماری وجود نداشته باشد نمی توان از وضعیت گردشگری در ایران اطلاعی کسب کرد و برنامه ای داشت. چرا که همه امور بستگی به این دارد که بدانیم چه تعداد گردشگری از کجا و چرا به ایران آمده اند و اساسا مبدا آمارگیری سازمان میراث فرهنگی کجاست. گردشگران خارجی به هر علتی که باشد به ایران آمده اند و روند ورود آنها نیز قابل رویت است اما شاید بهتر بود که سازمان میراث فرهنگی به جای ارائه آمار مبهم، برنامه های خود را برای پذیرایی از این گردشگران اعلام می کرد و همانطور که نحوه آمارگیری مدیران سابق را مورد نقد قرار می دادند، راهی برای دریافت آمار و نظرات درست و واقعی از گردشگران پیدا می کردند.