"مارک فیتزپاتریک" که پیش از پیوستن به موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک به مدت 26 سال در وزارت خارجه آمریکا مشغول به کار بود و مدتی نیز معاونت این وزارتخانه در امور منع اشاعه را بر عهده داشت، در این گفتگو مذاکرات در حال انجام در ژنو میان نمایندگانی از ایران، ایالات متحده و اتحادیه اروپا را نشانه ای مثبت از جدیت طرفین برای رسیدن به توافق جامع هسته ای دانست.
متن کامل مصاحبه با مارک فیتزپاتریک به شرح زیر است:
خبرگزاری مهر-گروه بین الملل: همانظور که در جریان هستید دیپلمات های ایرانی و امریکایی طی دیروز و امروز در حال مذاکره با توجه به فرصت باقی مانده تا 20 جولای برای رسیدن به توافق جامع هسته ای هستند. ارزیابی شما از انجام مذاکرات مستقیم تهران و واشنگتن در شرایط فعلی چیست؟
این حقیقت که دیپلمات های آمریکا و ایران در حال مذاکرات دو جانبه در ژنو هستند یک نشانه خوب است. این گفتگوها نشانگر جدیدت دو طرف در تلاش برای رسیدن به توافق تا مهلت 20 جولای است. برنامه مشترک کاری که در اواخر نوامبر سال گذشته میان ایران و 1+5 به امضا رسید نیز در نتیجه مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا بود. بهتر است در این مورد خوشبین باشیم که مذاکرات مستقیم این دو کشور بار دیگر به یک نتیجه مثبت منتهی شود.
آیا مشکل خاصی میان اعضای 1+5 وجود دارد که آمریکا ترجیح داده مستقیما با ایران وارد گفتگو شود؟
در آخرین دور از مذاکرات ایران و کشورهای 1+5 مشخص شد که اختلافات اصلی میان شش کشور (فرانسه، انگلیس، آمریکا، چین، روسیه و آلمان) هنوز باقی است که البته باید حل شوند. بویژه در مورد اینکه مجوزی که قرار است به ایران در خصوص غنی سازی داده شود باید در چه حد باشد.
زمانیکه این شش کشور از خواسته قبلی خود مبنی بر اینکه "ایران باید تمامی برنامه غنی سازی خود را متوقف کند" عقب نشینی کرده و پذیرفتند که برنامه غنی سازی باید بر اساس نیازهای عملی منطبق باشد، یک سازش قابل توجه را انجام دادند. همانطور که گروه 1+5 متوجه شده نیاز ایران به غنی سازی بسیار محدود است اما آنها به این درک نیز رسیده اند که فناوری غنی سازی تبدیل به نمادی از حاکمیت ملی ایرانیان شده و هرگز نباید آن را به طوری کلی از میان برداشت. ایران و آمریکا از طریق انجام مذاکرات محرمانه دوجانبه امیدوار به یافتن راه هایی برای خروج از بن بست های موجود هستند.
همزمان با مذاکرات ایران و آمریکا، روسیه، فرانسه و آلمان نیز اعلام کرده اند که در خصوص پرونده هسته ای با ایران مذاکرات مستقیم انجام می دهند، به نظر شما چرا چنین وضعیتی پیش آمده است؟ اگر موضوع هسته ای ایران به تمامی در گفتگوهای 1+5 با ایران مطرح می شود چرا اعضای 1+5 می خواهند مذاکرات دوجانبه با ایران داشته باشند؟
دلیل کشورهای دیگر برای انجام مذاکرات مستقیم و دوجانبه با ایران ممکن است برای کسب آبرو باشد. این کشورها (فرانسه، آلمان و روسیه) نمی خواهند این طور به نظر برسد که ایالات متحده تنها مذاکره کننده اصلی با ایران است.
----------------------------
گفتگو از عبدالحمید بیاتی