به گزارش خبرگزاری مهر، تحرکات اخیر گروه تروریستی دولت اسلامی عراق و شام موسوم به داعش در مناطق مختلف عراق به ویژه در استانهای نینوی و صلاح الدین باعث به وجود آمدن حالت فوق العاده در این کشور و تشدید نا آرامیها شده است، به بطوری که این مسئله توجه همه قدرتهای منطقه ای و بین المللی را به خود معطوف کرده است.
در همین راستا دکتر " مصطفی غلامی" کارشناس امور بین الملل در گفتگو با خبرگزاری مهر تأکید کرد که دلیل اصلی شکل گیری جریان داعش تحقق منافع برخی قدرتهای منطقه ای و بین الملی است.
این کارشناس مسائل خاورمیانه اظهار داشت: قبل از بیان هر نظری باید ابعاد شکل گیری چنین جریانی را در نظر بگیریم. داعش خلق الساعه نیست که بعنوان یک شبه جریان یا طوفان حرکت کرده باشد. بلکه برآیند منافع برخی از کشورهای منطقه و حامیان خارجی گروه های بحران ساز و تفکرات افراطی است
وی با اشاره به دلایل اصلی آغاز حملات اخیر داعش در مقطع زمانی کنونی اظهار داشت: حرکت داعش در این مقطع باعنایت به شرایط سوریه وانتخابات ریاست جمهوری قابل بررسی است در واقع با انتخاباتی که در سوریه صورت گرفت داعش به گونه ای به نیابت از کشورهای منطقه ای وفرامنطقه ای که طی 2 سال گذشته تلاش کردند معادلات قدرت رادر سوریه به نفع خود تغییردهند این حرکت رادر عراق شروع کرد یعنی هم خشم گروههای تروریستی را برانگیخت وهم باید با چنین حرکتی عکس العمل خود را به انتخاب مردم سوریه نشان می دادند
از سوی دیگر عراق در شرایط بعد از انتخابات پارلمانی اخیر نیاز به آرامش برای سروسامان دادن به مسائل اصلی مانند اقتصاد وامنیت دارد یکی از دلایل این تحرکات اخیر داعش را هم باید در پیروزی اکثریت در انتخابات در این کشور دانست.
طبق اظهارات وی داعش خود مولود القاعده است که اساس تفکر آن را تشکیل می دهد و این گروه اکنون باتغییر تاکتیک در پی فتح اقلیمی در عراق وبخشی از سوریه است .در منطقه قطعا مورد حمایت جریانهای تند رو مانند سلفی ها ودر عراق هم که تردیدی نباید کرد که بازماندگان رژیم سابق و ناراضیان از شکل گیری قدرت اکثریت در پشت این جریان قراردارند.
غلامی در پاسخ به این سؤال خبر نگار مهر که دلیل اینکه داعش بارها وابستگی خود به القاعده را انکار کرده چیست گفت: پاسخ این سؤال از دوجهت قابل بررسی است اولا مبنای تفکر آنها است. زمانی کسانی مانند الزرقاوی رهبری اینها را در عراق برعهده داشت بعد هم البغدادی هدایت داعش را برعهده گرفت. بنابراین اساس تفکر آنها مهم است ولی نباید غافل شد که همواره گروههای افراطی برای پیش برد اهداف طرفهای اصلی به تغییرتاکتیک متوسل می شوند. در واقع بخشی از این رویکرد را باید در تغییرتاکتیک در نظر گرفت.در ثانی مهم تر از همه این مسائل اقلیمی اندیشیدن گروهای تکفیری است که امروز همه این گروهها برای اقناع کسانی که قصد حمایت و جذبشان را دارند به داشتن اقلیم یا سرزمین موعود نیاز دارند لذا می توان نتیجه گرفت که اگرچه می خواهند نشان دهند که مستقل هستند ولی بنیان فکری انها تردیدی را باقی نمی گذارد که اینها در این شرایط به تغییرتاکتیک نیاز داشته ولذا سعی می کنند خود را متفاوت از القاعده نشان دهند.
وی با اشاره به ابعاد خطرات ناشی از تحرکات داعش در عراق تصریح کرد: نخست وزیرعراق قبل از انتخابات پارلمانی همواره هشدارهای لازم را درمورد اهداف بی ثبات سازی برخی از کشورهای همسو با این گروهها مطرح می کرد لذا این خطر از قبل هم احساس می شد ولی همزمانی این حرکت با انتخابات در سوریه و تثبیت قدرت اکثریت در عراق در تحریک وتدارک داعش بسیار حائز اهمیت است و نشان می دهد که اضلاعی که ذکر شد اکنون احساس می کنند که در اهداف خود دچار شکست شده و باید با رویکرد جدیدی به شکل داعش در عراق وارد عمل شوند. هدف اصلی این عوامل در واقع استمرار بحران وبی ثبات سازی کشورهای سوریه وعراق می باشد که به صورت مستقل سعی دارند جایگاه منطقه ای خود را همانند گذشته حفظ نمایند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه افزود: بعد از اشغال عراق توسط ایالات متحده در سال 2003 منطقه خاورمیانه علاوه بر مشکل فلسطین با بحرانهای جدیدی متاثر از همان بحران مواجه شد که در مجموع به زیان کشورهای منطقه رقم خورد چنانکه مشکل فلسطین با شهرک سازیها پیچیده تر شد و بساری از منابع که باید درخدمت توسعه کشورهای حامیان گروههای افراطی مانند القاعده قرارمی گرفت صرف نابودی میراثهای بشری در سوریه و جنگ افروزی در عراق علیه دولت ومردم عراق شد. با خروج آمریکایی ها از عراق پیش بینی این بود که کشورهای منطقه همسوتر برای شکل گیری عراق جدید عمل کنند با این وجود منافع برخی از آنها باعث عملکردی متضاد با این رویکرد شد چنانکه در سوریه جبهه جدیدی افتتاح کردند که باعث تحمیل جنگ داخلی و بکارگیری تروریستها و مشکلات برای دولت ومردم سوریه شدند. لذا ادامه جریان سازی به شکل داعش بالتبع در همین راستا خواهد بود وعلاوه بر تحت تاثیر قراردادن کشورهای منطقه اکنون برای اتحادیه اروپا هم زنگ خطر را بصدا دراورده است چون گسترش تفکرات افراطی همانند داعش کلیت منطقه خاورمیانه ودر نتیجه مدیترانه که یک ضلع امنیت و منافع اتحادیه اروپا است را تهدید خواهد کرد.
وی همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص سطح ایفای نقش آمریکا در مقابله با تحرکات داعش در عراق با توجه به اظهارات اخیر مقامات آمریکایی اظهار داشت: آمریکا ئیها که با اشغال عراق و در توجیه رویکرد غلط جمهوریخواهان اعلام کرده بودند که هدفشان توسعه دموکراسی در منطقه است و با خطای راهبردی که در حمایت از گروههای تروریستی در بحران سازی در سوریه داشتندٰ اکنون ادعایشان در مورد ترویج دموکراسی کاملا مورد سوال افکار عمومی داخلی وخارجی قرارگرفته است ولذا از این بابت هم که شده است سعی دارند موضعی را اتخاذ کنند که هم وسیله ای برای اقناع افکار عمومی باشد وهم اینکه کشورهای همسوی خودکه در پشت چنین جریانی قراردارند را خیلی ناراضی نکند. به هرحال تبدیل عراق به سوریه ولو بخاطر ادعاهای قبلی هم که شده به نفع آمریکا نیست.
غلامی در پایان اعلام کرد استفاده از ظرفیتهای منطقه ای وبین المللی برای یافتن راه حل و جلوگیری از چنین جریانی در منطقه که به نفع همه کشورهای منطقه و کشورهای بی طرف و صلح جوی فرامنطقه ای است می تواند رویکرد مناسبی برای ایران باشد.