مجید گیاهچی مجری طرح این مجموعه برنامه به خبرنگار مهر گفت: در ساعت 23 روزهای شنبه تا چهارشنبه 14 تا 18 تیر به ترتیب فیلمهای «نقاشی ایرانی» بههمراه «مسجد جامع اصفهان» ساخته منوچهر طیاب (در ادامه پخش فیلمهای هفته پیشین این فیلمساز) و مستندهای «سعدی کارنو»، «فرزند اصفهان»، «ماست سیاه است» و «راز یک مجسمه» از آثار فرشاد اکتسابی از شبکه مستند پخش میشود و با حضور فیلمساز مورد نقد و بررسی قرار میگیرد.
وی افزود: برنامه «شبهای مستند» در ساعت 5:30 و 13:30 روز پس از پخش تکرار میشود.
مجری طرح این برنامه یادآور شد: فیلمهای «مجنونی از اسکاندیناوی» و «شوش» از دیگر آثار فرشاد اکتسابی نیز در روزهای شنبه و یکشنبه 21 و 22 تیر پخش خواهد شد.
گیاهچی در توضیح ویژگیهای مستندهای نام برده اظهار کرد: «نقاشی ایرانی» نگاهی متفاوت به نقاشی ایرانی و تاریخ آن دارد، اوج و فرود آن را به تصویر کشیده و تاریخ تصویرگری در ایران را از دوران کهن تا اواخر قاجار، زمانیکه نقاشی فرنگی رایج میشود، مورد توجه قرار میدهد. «مسجد جامع اصفهان» نیز مستندی قدیمی است که به ساخت و سبکهای معماری مسجد جامع اصفهان و تغییراتی که در طول سالیان دراز در آن ایجاد شده است، میپردازد و فضاهای مسجد جامع را از نظر معماری موردتوجه قرار میدهد.
وی ادامه داد: «سعدی کارنو» درباره لازار کارنو یکی از رهبران انقلاب فرانسه است که بهخاطر عشقی که به اشعار سعدی شیرازی شاعر ایرانی داشت، وصیت کرد تا نسلها بعد نام فرزندان و نوههایش سعدی باشد. بعدها نوه وی به نام سعدی کارنو در دوره حاکمیت ناصرالدینشاه قاجار رییسجمهور فرانسه شد. او نیز به سعدی شیرازی علاقهای خاص داشت و در سیاستهایش از آموزههای بوستان و گلستان سعدی تأثیر گرفت. در حال حاضر خاندان کارنو همچنان در فرانسه زندگی میکنند و نام اکثر آنها به پسوند سعدی ختم میشود. مستند سعدی کارنو در جشنواره جامجم 1392 تندیس بهترین پژوهش را دریافت کرد.
مجری طرح «شبهای مستند» متذکر شد: «فرزند اصفهان» روایتی از سرگذشت ارنست هولتسر، عکاس آلمانی است که در دوره حاکمیت ناصرالدینشاه قاجار به اصفهان آمد و برای نخستین بار در تاریخ این شهر عکسهایی را از معماری و زندگی مردمان تهیه کرد. این فیلم در جشنواره فیلم کوتاه تهران موفق به دریافت تندیس زرین بهترین کارگردانی و دیپلم افتخار بهترین پژوهش شد. همچنین «ماست سیاه است» روایتی از امیرهوشنگ مصلوب، کسی است که از طرق علمی ثابت میکند که رنگ ماست سیاه است و شما نیز با دیدن این فیلم به این باور خواهید رسید که رنگ ماست سیاه است.
گیاهچی در پایان خاطرنشان کرد: «راز یک مجسمه» روایتی است از مراحل کشف مجسمه داریوش در خرابههای باستانی کاخ آپادانا توسط باستانشناس فرانسوی ژان پرو. این مستند در جشنواره فیلم مستند ایران سینما حقیقت موفق به دریافت دیپلم افتخار بهترین کارگردانی و تندیس فیروزهای بهترین تدوین و تندیس فیروزهای بهترین پژوهش شد. همچنین در جشنواره فیلم کوتاه تهران موفق به دریافت دیپلم افتخار بهترین پژوهش در بخش بینالملل شد.