به گزارش خبرنگار مهر، کمیسیون سلامت شورای اسلامی سبزوار صبح چهارشنبه با حضور اعضای شورا و شهردار و سایر مسئولان دستگاههای اجرائی مرتبط برگزار شد و در این جلسه مسائل مربوط به قنوات سبزوار مطرح شد.
رئیس کمیسیون سلامت شورای اسلامی سبزوار در این جلسه با بیان اینکه عدم رسیدگی به قنوات و بلا تکلیفی آن خطرات زیادی را به دنبال دارد، گفت: زیر شهر سبزوار پر از آب قنوات است و اگر فکری برای این موضوع نشود شهر سبزوار به ویژه محدود مرکز شهر فرو خواهد ریخت و اتفاقات ناگواری رخ خواهد داد.
حسین کارگری با بیان اینکه 13 رشته قنات در شهر سبزوار وجود دارد؛ افزود: متاسفانه با وجود به فروش رساندن زمین‌های قنوات مالکان به دلیل هزینه‌های بالا اصلاح و مرمت قنوات از بهسازی خوداری می کنند و این موضوع باعث شده است که آبهای قنوات در زیر شهر متوقف و باعث نگرانی شهروندان و مسئولان شود.
عضو شورای شهر سبزوار با بیان اینکه تاکنون خرابی‌های ناشی از قنوات خسارت های زیادی به پیکر سبزوار وارد کرده است؛ گفت: متاسفانه برخی از این خسارت‌ها شامل آثار تاریخی که شناسنامه شهر سبزوار هستند هم شده است و باعث تخریب این بناهای کهن و قدیمی شده است.
خسارت‌های جانی و مالی
عضو هیات رئیسه شورای سبزوار خسارت های جانی و مالی را ثمره های دیگر قنوات برشمرد و بیان کرد: کشته شدن یک نفر و فرو رفتگی های فراوان در نقاط مختلف شهر که در برخی اوقات ضررهای فراوانی به اموال شهروندان وارد کرده است از جمله این خسارت هاست.
کارگری با تشریح تبدیل فرصت به تهدید قنوات عنوان کرد: شهرنشینی و افزایش وسعت شهری، تبدیل زمین های کشاورزی به معابر و ساختمان ها، اتصال بی رویه فاضلاب محلات فاقد الگو به قنوات باعث تخریب قنوات شده است.
رئیس کمیسیون سلامت شورای سبزوار پر کردن غیر کارشناسانه چاه ها و حفره های قنوات در حفاری های ساخت و ساز از سوی شهروندان را از دیگر عوامل تخریب و بسته شدن مسیر قنوات دانست؛ تاکید کرد: همه مدیران در ساماندهی و مرمت قنوات و حفظ جان و امنیت شهروندان مسئول هستند و باید با همکاری و حدت همه جانبه به سمت رفع مشکل گام برداریم.
قنوات مرگ خاموش سبزوار را کلید زده است
شهردار سبزوار هم که اخیرا با چند پیش شرط مسئولیت قنوات را پذیرفته است طی سخنانی گفت: در مدت 3 ماهه مسئولیت بنده به عنوان شهردار، قنوات یکی از مهمترین بخش های پیگیری بنده در مرکز استان و پایتخت بوده است.
محمد علی طالبی با اشاره به مذاکرات شفاهی با استاندار خراسان گفت: دستور رشیدیان به معاون عمرانی و در ادامه ورود کمیته فنی استانداری به معضل قنوات سبزوار نمونه ای از این پیگیری ها است.
وی با بیان اینکه بدون مشاهده شهروندان و مسئولان آب قنوات در زیر شهر سبزوار به تخریب مشغول است؛ بیان کرد: معضل قنوات سبزوار یک بحران لبه پرتگاه است که اگر برای نجات آن چاره ای اندیشیده نشود یک مرگ ساکت و خاموش در انتظار سبزوار خواهد بود.
منتخب شورای شهر با تاکید بر اینکه معضل قنوات سبزوار دیگر در بخش عمرانی قابل طبقه بندی نیست بیان کرد: این مشکل یک موضوع امنیتی است و باید در شورای تامین استان و حتی شورای عالی امنیت ملی مطرح شود تا برای آن چاره اندیشی شود.
وی با بیان اینکه تمام مدیران 4 دهه اخیر سبزوار در به وجودآمدن این معضل مقصر هستند؛ تصریح کرد: رفع این معضل به تنهایی از عهده شهرداری و تمامی دستگاه های شهرستان ساخته نیست و باید مسئولین استان این موضوع را در سطح ملی مطرح کنند تا شاهد اتفاقات ناگوار در این شهر نباشیم.
طالبی، ادامه بی تفاوتی مسئولین به قنوات منجر به مرگ ویران کننده سبزوار خواهد شد گفت: احداث قنوات در گذشته هوش بسیار بالای اجداد و نیاکان ما در سبزوار را می رساند اما تخریب و عدم مرمت و ساماندهی قنوات باعث شده ما در بیهوشی محض بسر بریم.
شهردار سبزوار با تشریح میزان آب قنوات مسدود شده و آب های جاری موجود در زیر شهر سبزوار بیان کرد: بجز آب های فراوان در هر ثانیه حدود 900 لیتر آب شرب از 3 سفره کلوت، کسکن و بفره به حدود 3 هزار هکتار حوزه شهری سبزوار تزریق می شود که با احتساب 30 درصد تبخیر این میزان و میانگین 400 لیتر تحویل آبدهی به تصفیه خانه فاضلاب حدود 200 لیتر به آب های سرگردان زیر شهر افزوده می شود.
قنوات مالک مشخصی ندارند
وی همچنین به فرسودگی شبکه آب شرب شهر سبزوار اشاره کرد و گفت: شبکه آب سبزوار شامل لوله های چدنی دهه 40، لوله های گالوانیزه دهه 60 و لوله های آذبست دهه 70 است که این نشان دهنده پرت بسیار میزان آب و افزایش آب زیر شهر است.
این مسئول تغییرات الگوی آب و هوا و بارش های تند را باعث تخریب و فرسایش قنوات برشمرد و اضافه کرد: بلا صاحبی قنوات و بر عهده نگرفتن مسئولیت قنوات از سوی دستگاه های اجرائی هم علت دیگر وضعیت فعلی بحران قنوات است.
طالبی با تاکید بر اینکه تعلل بیش از این در این رابطه به هیچ عنوان ممکن نیست از مسئولان استان و نمایندگان مجلس خواست برای نجات دیار کهن سربداران با 7 هزار سال قدمت تاریخی اقدام عاجل کنند.
اطلاعات درباره قنوات واقعی نیست
رئیس مرکز تحقیقات هم در این جلسه گفت: اطلاعات موجود ما درباره قنوات واقعی نیست و احتمال دارد حدود 70 درصد درست باشد.
اسماعیل فیله کش با بیان اینکه تخریب قنوات در حال گسترش است گفت: کار از پیدا کردن مقصر گذشته است و مشخص شدن مقصران هیچ فایده ای در نجات شهر ندارد.
وی با تائید بر اینکه باید اطلاعاتمان را نسبت به موضوع قنوات را کامل و به روز کنیم بیان کرد: یکی از علت های تخریب قنوات وصل فاضلاب های خانگی بوده است بنابراین شهرداری و جهاد کشاورزی نسبت به ثبت و ضبط اظهارات و اطلاعات مغنی های قدیمی شهر در این باره اقدام کنند.
این مسئول با بیان اینکه باید مادرچاه‌ها و میل چاه های اصلی قنوات را شناسایی کنیم، گفت: در صورت تائید کارشناسان باید آب را از طریق میل و مادر چاه ها برداشت نمائیم و اجازه ندهیم این آب ها وارد سفره های آب زیر شوند.
فیله کش همچنین بر استفاده از فناوری‌های نوین در شناسائی سفره های زیر زمینی تاکید کرد و گفت: با روش ژئوالکتریک در مناطق خشک هم می‌توان سفره های آب زیر زمینی و شرایط آنها را شناسائی کرد.
وی افزود: با این روش می توان محل تجمع های آب را شناسائی کنیم سپس وارد فاز برنامه ریزی و اجرائی شویم.
رئیس مرکز تحقیقات در ادامه از جدی نگرفتن بحث آبخیزداری شهری انتقاد کرد و تصریح کرد: نباید اجازه داد آبهای سطحی بارندگی های رگباری که منجر به آب گرفتگی معابر و سیل می شود وارد سفره های آب زیر شهر شوند.
میزان سطح بالا آمدگی آب باید اندازه‌گیری شود
رئیس منابع امور آب سبزوار هم اظهار داشت: متاسفانه هیچگونه اطلاعات و آماری از میزان بالا آمدگی سطح آب شهر سبزوار وجود ندارد و باید اول سطح بالا آمدگی آب را در بازه های زمانی مشخص اندازه گیری کنیم.
وی با بیان اینکه در اطلاعات موجود قنوات هیچ گونه اطلاعاتی از میزان آب موجود در زیر شهر وجود ندارد گفت: باید چاه های ایزومتر در چندین نقطه که احتمال تجمع آب در آنجا پیش بینی می شود حفر شود تا در مدت های معین هفتگی، ماهانه و سالانه سطح بالا آمدگی آب اندازه گیری شود.
ثابتی همچنین خواستار مشخص شدن عمق مادر و میل چاه های قنوات و میزان دبی آب آنها شد و گفت: قنوات زه کشی آبهای زیر زمینی را بر عهده داشتند که باید مرمت و احیاء شوند.
وی تاکید کرد: برای شروع کار اجرائی برای رفع مشکل قنوات باید کار فنی و کارشناسی توسط مشاور متخصص انجام شود.
زمینه ورود دستگاه های استان به معضل قنوات سبزوار باید فراهم شود
معاون عمرانی فرماندار سبزوار نیز در این جلسه با بیان اینکه مطلب جدیدی در مطالعات و اظهارات مدیران دستگاه های اجرائی شهرستان در این رابطه ارائه نشده است؛ گفت: خوشبختانه با ورود شهرداری و شورای شهر در پرونده معضل قنوات شهر سبزوار باید زمینه ورود دستگاه های استان را به این موضوع فراهم کنیم.
محمد کلاته افزود: متاسفانه هیچ دستگاهی در گذشته جرات بر عهده گرفتن مسئولیت قنوات را نداشت از شهرداری و شورای شهر که به عنوان پیش قراول در این طرح ورود کردند تقدیر کرد.
وی با تاکید بر انجام کار اصولی و علمی بیان کرد: باید مراحل اجرائی معضل قنوات را قانونمند کنیم تا مدیران بعدی ما نیز کار را ادامه دهند و سلایق شخصی مدیران باعث عدم پیشرفت و توقف کار شود.
تشکیل کمیته پیگیری و شناسایی قنوات زیر شاخه کمیته بحران شهرستان سبزوار، ایجاد دبیرخانه قنوات در شورای شهر و معرفی و ابلاغ اعضاء این کمیته از سوی فرماندار و شهردار از مصوبات این کمیسیون بود.