به گزارش خبرنگار مهر، مراسم جشن سه سالگی انتشار نشریه باغ، تنها نشریه کودک و نوجوان مهاجران افغان در ایران عصر روز چهارشنبه با حضور جمعی از فعالان فرهنگی ایران و افغانستان در تالار مهر حوزه هنری برگزار شد.
در ابتدای این نشست محمد صادق دهقان مدیر خانه ادبیات افغانستان در سخنانی با خوش آمدگویی به حاضران قدمت انتشار نشریات ادبی برای مخاطبان کودک و نوجوان در افغانستان را 95 سال عنوان کرد و گفت: ما امروز گرد هم آمدیم که تولد کودکی را جشن بگیریم که خودمان کمتر به یادش داریم. نسل من نسلی بود که کودکی نکرد اما تلاشمان این است که کودکان و نوجوانان ما بتوانند کودکی کنند هر چند که کودکی کردن در عالم مهاجرت طعم خوبی ندارد.
دهقان همچنین ضمن دعوت از تمامی فعالان فرهنگی افغانستان برای حضور در خانه و فعالیت در زمینه طنز و ترجمه و پژوهش گفت: خوشحالم که امروز اعلام کنم نخستین ماهنامه آنلاین ادبی کودکان ایران و افغانستان و تاجیکستان با عنوان «هزار و یک دنیا» از امروز در پایگاه اینترنتی www.1001.word.com در اختیار همه علاقه مندان است.
در ادامه این مراسم پیام محمد حسین محمدی شاعر و نویسنده افغان مقیم استکهلم قرائت شد.
محمد سرور رجایی مدیرمسئول مجله كودك و نوجوان باغ نیز در این مراسم طی سخنانی باغ را حسرت دوران کودکی خود نامید و گفت: کودکان سرزمین من نه تنها در موضوع ادبیات بلكه در ارتباط با تمامی بخش های زندگی خود حسرت های فراوانی با خود به همراه دارند. در افغانستان مسئولان فرهنگی همانطور كه كودك را بی اهمیت حساب می كنند ادبیات كودك را هم بی ارزش می دانند. در حالی كه ادبیات كودك زیرساختی برای ادبیات بزرگسال ماست.
رجایی در پاین گفت: به تمام شاعران و نویسندگان افغان التماس می كنم به ادبیات كودك توجه كنند چرا كه اگر فرزندانمان به ادبیات توجه كنند در بزرگسالی علاقه مند به ادبیات می شوند و آینده ای سزاوار برای سرزمین ما می‌سازند.
مجادله در ادبیات کودک به روایت جواد محقق
جواد محقق شاعر و روزنامه نگار نیز در این مراسم در سخنانی به موضوع شعر كودك و نوجوان ایران اشاره کرد و گفت: در عرصه شعر كودك و در ایام قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و در فعال ترین روزهای این شاخه ادبی تنها شخصیت هایی همچون عباس یمینی، پروین دولت آبادی و محمود كیانوش به طور جدی در این حوزه كار كردند. اشعار عباس یمینی به نظرم ساده و البته دارای اشكالات شعری متعددی نیز بود. آثار پروین دولت آبادی نیز با اینکه از قوت شعری و تخیل بالا برخوردار بود, به دلیل زبان كهن و سختی كه داشت به راحتی قابل ارتباط گرفتن نبود. اما محمود كیانوش آثار خوب و درستی در حیطه كودك و نوجوان سرود كه بعدها این آثار تبدیل به قائده ای برای شاعران كودك و نوجوان شد.
وی در ادامه به سیطره ادبیات ماركسیستی و چپ در بین نویسندگان و شاعران پیش از انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: به دلیل فضای دیكتاتوری و خفقانی كه در آن دوران وجود داشت برخی شاعران آثار بزرگسال خود را با عنوان كودك و نوجوان و در فضای كودكانه منتشر می كردند که به طور عمده آثاری در زمینه فکری اندیشه چپ بود.
محقق افزود: پس از پیروزی انقلاب اسلامی ادبیات كودك در ایران به صورت یك جریان جدی در كنار ادبیات بزرگسال مطرح شد و امروز به جرات می شود گفت که بیش از 50 شاعر مطرح كودك و نوجوان در کشور ما وجود دارند. البته عمده آثار كودك و نوجوان پیش از انقلاب اسلامی به بازنویسی متون كهن محدود می شده ، اما پس از انقلاب, ژانرهای ادبی متعددی همچون بازنویسی ها، داستان های كوتاه، بلند و رمان كودك و نوجوان نیز شكوفا شد.
محقق ادامه داد: نكته ای كه هنوز بین برخی دوستان محل مجادله است این است كه آیا نیازی به ادبیات كودك وجود داریم یا خیر. به نظر می رسد با وجود گسترده شدن ادبیات كودك و نوجوان به شكل امروزی هنوز هم كسانی هستند كه ادبیات كودك را در ایران جدی نمی گیرند و معتقدند بچه ها مانند قدیم باید با اشعار و ادبیات بزرگ آشنا شوند. البته در عالم واقع نمی توانیم جلوی جریان تنومند ادبیات كودك و نوجوان را بگیریم و در عین حال دیگر زمان آموزش به شیوه مكتب خانه های قدیم گذشته است.
وی افزود: من تصورم این است كه می توان از افراط و تفریط پرهیز كرد و ادبیاتی بین ادبیات كلاسیك و ادبیات كودكانه امروز شكل داد تا كودكان با خواندن آن در بزرگسالی مخاطب جدی ادبیات شوند.
آرزوی شعر خوانی برای شاعران افغان در کشورشان
اسدالله شعبانی شاعر كودك و نوجوان نیز میهمان دیگر این نشست بود که در سخنان خود با بیان اینکه شاعران كودك و نوجوان ایران دوست دارند روزی به افغانستان بیایند و برای كودكان افغان شعر بگویند، گفت: امیدوارم همه مردم دنیا به زبان انسانیت سخن بگویند. كینه ها از بین برود و شادی برای همه كودكان فراهم شود.
شعبانی افزود: تلقی من از شعر کودک این است که باید جریانی خلق شود تا از نوعی ادبیات آموزش محور به سمت نوعی ادبیات ناب بریوم. امروزه تلقی ما از ادبیات نیز نوعی آموزش دادن است در حالی که آموزش نیز می تواند از دریچه هنر عبور کند.
كمال شفیعی شاعر كودك و نوجوان نیز در این مراسم و در سخنانی با بیان این كه آرزو دارم به بچه ها كلمه هدیه كنم، گفت: كاش صلح، دوست داشتن و مهربانی كلمه بود و می توانستم به بچه ها هدیه كنم. فرقی نمی كند برای كجا باشیم، مهم این است كه انسان باشیم و صلح و آرامش داشته باشیم.