خبرگزاری مهر ـ گروه دین و اندیشه: در هدیه الزائر ذکر شده، شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان از دو شب دیگر یعنی شب نوزدهم و شب بیست و یکم افضل است و از احادیث بسیار مستفاد مى‏ شود که شب قدر همین است و در این شب جمیع امور بر وفق حکمت مقدر مى‏ گردد.

اعمال شب‌های قدر بر دو نوع است: اعمالی که در هر سه شب انجام می‌ شود و به اعمال مشترک معروف است و اعمالی که مخصوص هر یک از شب‌های مبارک نوزدهم، بیست و یکم و بیست ‌و سوم است.

اعمال مشترک:

۱) غسل کردن که بهتر است مقارن غروب آفتاب غسل کرده و نماز عشا با غسل خوانده شود.

۲) خواندن ۲ رکعت نماز که در هر رکعت بعد از حمد، هفت مرتبه سوره‌ توحید را خوانده و بعد از نماز هفتاد مرتبه گفته شود: اَستَغفُرِاللهَ وَ اَتوبُ اِلَیهِ.

۳) قرآن مجید را باز کرده و در مقابل خود گذاشته و دعای اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُِکَ بِکِتابِکَ المُنزَلِ وَ ما فیهِ اسمُکَ الاَکبَرُ و اَسماۆُکَ الحُسنی وَ ما یُخافُ وَ یُرجی اَن تَجعَلَنی مِن عُتَقائِکَ مِنَ النّار را بخوانید و هر حاجت که دارد بخواهد.

۴) قرآن کریم را بر سر گرفته و مناجات اَللّهمَّ بِحَقِّ هذاالقُرآنِ وَ بِحَقِّ مَن اَرسَلتَه بِه وَ بِحَقِ کُلِّ مومنٍ مَدَحتَه ُ فیهِ وَ بِحَقِّکَ عَلَیهِم فلا اَحَدَ اَعرَفُبِ بِحَقِّکَ مِنکَ را بخوانید.

10 مرتبه بگوید: بِکَ یا الله

10مرتبه: بِمُحَمَّدٍ

10مرتبه: بِعلیٍّ

10مرتبه: بِفاطِمَةَ

10مرتبه: بِالحَسَنِ

10مرتبه: بِالحُسَین ِ

10 مرتبه: بِعلیّ بنِ الحُسین

10 مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ

10مرتبه: بِجَعفَر بنِ مُحَمَّدٍ

10مرتبه: بِموُسی بنِ جَعفَر ٍ

10مرتبه: بِعلیِّ بنِ مُوسی

10مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ

10 مرتبه: بِعَلِیِّ بنِ مُحَمَّدٍ

10مرتبه: بِالحَسَنِ بنِ عَلِیٍّ

10 مرتبه: بِالحُجَّةِ.

پس از این عمل هر حاجتی كه داری طلب کن.

۵) زیارت بارگاه امام‌حسین(ع) و خواندن زیارت آن حضرت

۶) احیا داشتن (بیدار ماندن و عبادت کردن) در این شب‌ها. در روایات بسیاری از پیامبر(ص) و معصومین(ع) نقل شده است هر کس شب قدر را احیا کند، گناهان او آمرزیده شود.

۷) فضیلت و پاداش بسیار دارد که صد رکعت نماز خوانده شود و بهتر است که در هر رکعت بعد از سوره‌ مبارک حمد، ده مرتبه سوره‌ی توحید خوانده شود.

۸) خواندن دعای زیر و طلب بخشش و رحمت از خدا برای گشایش امور مسلمین و خلق خدا: اَللّهُمَّ اِنّی اَمسَیتُ لَکَ عَبدًا داخِرًا لا اَملِکُ لِنَفسی وَ اَعتَرِفُ...



در این شب‌های مبارک، اعمال زیر نیز سفارش شده است:

۱) خواندن ۲ رکعت نماز برای سلامتی امام زمان(عج) و تعجیل در ظهور آن حضرت

۲) خواندن ۲ رکعت نماز برای شادی روح همه‌ی درگذشتگان و اسیران خاک و ۲۵ بار گفتن ذکر "اللهم اغفرلی لجمیع المومنین و المومنات و المسلمین و المسلمات"

۳) خواندن ۲ رکعت نماز تقدیم به اهل بیت پیامبر(ص) و خواندن دعای توسل

۴) خواندن ۲ رکعت نماز حضرت زهرا(س): در رکعت اول بعد از حمد صد مرتبه سوره قدر و در رکعت دوم بعد از حمد صد مرتبه سوره توحید

۵) خواندن سوره‌های مبارک دخان و قدر

از براى این شب غیر از اعمالى که با دو شب سابق شریک است چند عمل دیگر است:

اول: خواندن سوره عنکبوت و روم که امام جعفر صادق(ع) قسم یاد فرموده که خواننده این دو سوره در این شب از اهل بهشت است.

دوم: خواندن سوره حم دخان

سوم: خواندن سوره قدر هزار مرتبه

چهارم:  تکرار کند در این شب بلکه در تمام اوقات این دعا را؛ اللهم کن لولیک الحُجةِ بنِ الحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیهِ و عَلی ابائهِ فی هذهِ السّاعةِ، و فی کُلّ ساعَة وَلیّا و حافظا وقائِداً وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیناً حَتّی تُسکِنَهُ اَرضَکَ طَوعاً و تُمَتّعَهُ فیها طَویلًا.

پنجم: بخواند: اللَّهُمَّ امْدُدْ لِی فِی عُمُرِی وَ أَوْسِعْ لِی فِی رِزْقِی وَ أَصِحَّ لِی جِسْمِی وَ بَلِّغْنِی أَمَلِی وَ إِنْ کُنْتُ مِنَ الْأَشْقِیَاءِ فَامْحُنِی مِنَ الْأَشْقِیَاءِ وَ اکْتُبْنِی مِنَ السُّعَدَاءِ فَإِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتَابِکَ الْمُنْزَلِ عَلَى نَبِیِّکَ الْمُرْسَلِ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَمْحُو اللَّهُ مَا یَشَاءُ وَ یُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْکِتَابِ

ششم: بخواند: اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ فِیمَا تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِی لا یُرَدُّ وَ لا یُبَدَّلُ أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ فِی عَامِی هَذَا الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمْرِی وَ تُوَسِّعَ لِی فِی رِزْقِی.

 

هفتم: بخواند این دعا را که در اقبال است: یَا بَاطِنا فِی ظُهُورِهِ وَ یَا ظَاهِرا فِی بُطُونِهِ وَ یَا بَاطِنا لَیْسَ یَخْفَى وَ یَا ظَاهِرا لَیْسَ یُرَى یَا مَوْصُوفا لا یَبْلُغُ بِکَیْنُونَتِهِ مَوْصُوفٌ وَ لا حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ یَا غَائِبا [غَائِبُ‏] غَیْرَ مَفْقُودٍ وَ یَا شَاهِدا [شَاهِدُ] غَیْرَ مَشْهُودٍ یُطْلَبُ فَیُصَابُ وَ لا یَخْلُو [لَمْ یَخْلُ‏] مِنْهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَا بَیْنَهُمَا طُرْفَةَ [طَرْفَةَ] عَیْنٍ لا یُدْرَکُ بِکَیْفٍ [بِکَیْفَ‏] وَ لا یُؤَیَّنُ بِأَیْنٍ [بِأَیْنَ‏] وَ لا بِحَیْثٍ [بِحَیْثُ‏] أَنْتَ نُورُ النُّورِ وَ رَبُّ الْأَرْبَابِ أَحَطْتَ بِجَمِیعِ الْأُمُورِ سُبْحَانَ مَنْ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ‏ءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ هَکَذَا وَ لا هَکَذَا غَیْرُهُ پس دعا مى‏کنى به آنچه بخواهى.

هشتم: آنکه غیر از غسل اول شب، غسلى نیز در آخر شب کند و بدان که از براى غسل و احیاء این شب و زیارت امام حسین(ع) و صد رکعت نماز فضیلت بسیار و تأکید شده (شیخ در تهذیب روایت کرده از ابو بصیر از امام جعفر صادق(ع) که فرمود: در شبى که امید مى‏ رود شب قدر باشد صد رکعت نماز کن بخوان در هر رکعت قل هو الله أحد را 10 مرتبه گفت گفتم فدایت شوم اگر قوت نداشته باشم ایستاده بجا آورم فرمود نشسته بجا آور گفتم اگر قوت نداشته باشم نشسته بجا آورم فرمود بجا آور به همان حالى که به قفا خفته‏اى در فراش خود.

از دعائم الاسلام روایت است که: حضرت رسول(ص) در دهه آخر ماه رمضان رختخواب خود را جمع مى‏ کرد و کمر خود را محکم مى‏ بست براى عبادت و در شب بیست و سوم اهل خود را بیدار مى‏ کرد و آنها را که خواب ربوده بود آب به صورتشان مى‏ پاشید و حضرت فاطمه(س) نمى‏ گذاشت در این شب احدى از اهلش بخوابد و علاج مى‏ فرمود خواب آنها را به کمى طعام و مهیا مى‏ کرد آنها را براى احیاء آن شب از روز یعنى امر مى‏ فرمود که روز را خواب و استراحت کنند که شب خوابشان نبرد و احیا بدارند و مى‏ فرمود که محروم کسى است که از خیر امشب محروم بماند.

روایت شده که امام جعفر صادق(ع) سخت مریض شده بود چون شب بیست و سوم ماه رمضان شد موالى خود را امر فرمود که حرکتش دادند به مسجد بردند و آن شب را در مسجد بود تا به صبح.

علامه مجلسى فرموده که هر مقدار قرآن که ممکن باشد در این شب بخوانید و دعاهاى صحیفه کامله را بخوانید، خصوصا دعاى مکارم الاخلاق و دعاى توبه و روزهاى این شبها را نیز باید حرمت داشت و به عبادت و تلاوت و دعا به سر آورد زیرا که در احادیث معتبره وارد شده است که روز قدر در فضیلت مثل شب قدر است.