به گزارش خبرنگار مهر، استان لرستان به رغم دارا بودن ظرفیت‌های منحصر به فرد در زمینه اراضی جنگلی و مرتعی با مخاطرات جدی مواجه است، مخاطراتی که می رود عرصه های طبیعی این دیار را به دشت‌های بدون آب و علف تبدیل کند.
وقوع آتش سوزیهای گاه و بیگاه در عرصه‌های جنگلی و مرتعی، چرای بی‌رویه دام، تعرض به عرصه های طبیعی و تغییر کاربری‌ها، خسارات خشکسالی و ریزگردها، اجرای پروژه های عمرانی غیرکارشناسی و... هر کدام زخمی را بر تن زاگرس زده‌اند تا سکته های مختلف قلب این اکوسیستم را هر روز ضعیف‌تر کند.
مهرداد بهاروندی مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان عصر پنج شنبه در گفتگو با خبرنگاران با اشاره به تقسیم بندی مناطق جنگلی کشورمان به پنج دسته اظهار داشت: بخشی مربوط به جنگلهای حاشیه دریای خزر است که به نوعی جنگلهای گردشگری محسوب می‌شوند.
وی ادامه داد: بخشی دیگر از جنگلهای کشورمان در آذربایجان و اردبیل قرار دارند که به "ارسباران" شهرت داشته و این جنگلها تحقیقاتی هستند و هر گونه برداشت از آنها ممنوع است.
بهاروندی با اشاره به جنگلهای قرار گرفته در محدوده تهران، اصفهان، مرکزی و... افزود: این جنگلها به جنگلهای ایران - توران معروف بوده و برداشت از آنها به صورت محدود انجام می‌شود.
وی با اشاره به قرارگیری جنگلهای حرا در حاشیه خلیج فارس با برداشت محدود یادآور شد: پنجمین دسته از جنگلها ایران در منطقه زاگرس قرار دارند که بخش بزرگی از جنگلهای کشور را شامل می شوند.
لرستان دومین استان زاگرس به لحاظ وسعت جنگل
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان با بیان اینکه جنگلهای زاگرس در محدوده 11 استان کشور قرار دارند، افزود: این جنگلها دارای وسعتی بالغ بر پنج میلیون و 800 هزار هکتار بوده که یک میلیون و 218 هزار و 390 هکتار از این جنگلها در استان لرستان قرار دارد.
بهاروندی با اشاره به وجود 885 هزار هکتار مرتع در لرستان بیان داشت: استان لرستان به لحاظ وسعت جنگلها بعد از استان فارس در زاگرس در رتبه دوم و در میان استانهای مختلف کشور نیز در جایگاه سوم قرار دارد.
وی با بیان اینکه عمده اراضی جنگلی و مرتعی لرستان در بخش میانی استان قرار دارند افزود: خرم آباد و دوره چگنی با 32 درصد جنگلها، الیگودرز با 23 درصد، پلدختر با 20 درصد، کوهدشت و رومشکان با 12 درصد به ترتیب بیشترین سهم را از جنگلهای لرستان در اختیار دارند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان با بیان اینکه بیشترین اراضی مرتعی لرستان نیز در شهرستان الیگودرز قرار دارد تصریح کرد: این در حالیست که این جنگلها و مراتع را عوامل طبیعی و انسانی مختلفی تهدید می کند.
خسارت خشکسالی و ریزگردها به جنگلهای لرستان
بهاروندی خشکسالی را یکی از عوامل خسارت بار در عرصه های جنگلی و مرتعی استان دانست و بیان داشت: با توجه به اینکه کشور ایران روی کمربند خشک جهانی قرار دارد و هر چند سال یکبار با خشکسالی شدید مواجه می شود این موضوع تاثیر منفی روی عرصه های طبیعی استان داشته است.
وی به مخاطرات پدیده ریزگردهای عربی برای عرصه های جنگلی لرستان اشاره کرد و یادآور شد: 90 درصد این گرد و غبار منشا خارجی دارد و از عراق، سوریه و عربستان وارد کشورمان می‌شود که این پدیده طی سالهای اخیر موجب مشکل جدی برای جنگلهای لرستان شده است.
بهاروند با بیان اینکه ذرات گرد و غبار وارده به لرستان شامل ذرات رسی و سیلتی هستند افزود: این ذرات روی برگ درختان نشسته و جلوی فتوسنتر درختان را می گیرند.
وی با بیان اینکه خسارت ریزگردهای عربی در درختان پهن برگ بیشتر است عنوان کرد: در این زمینه درختان بلوط بیشترین خسارات را از پدیده گرد و غبار دیده اند.
وقوع 55 درصد آتش سوزی ها در زاگرس
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان وجود آفات و امراض را از دیگر عوامل تهدیده کننده جنگلهای لرستان برشمرد و افزود: همچنین در میان عوامل انسانی آتش سوزی ها هر ساله بخشی از جنگلهای لرستان را نابود می کند.
بهاروند به پراکنش آتش سوزی جنگلها در کشورمان اشاره کرد و بیان داشت: 55 درصد آتش سوزی ها در زاگرس، 12 درصد در جنگلهای شمال و 32 درصد در سایر مناطق کشور رخ می دهد که در این میان استانهای لرستان و کردستان در زاگرس شاهد بیشترین خسارات آتش سوزی ها هستند.
90 درصد آتش سوزی جنگلهای لرستان توسط عامل انسانی رخ می‌دهد
وی با بیان اینکه 90 درصد آتش‌سوزی‌ها در لرستان توسط عامل انسانی به وقوع پیوسته است ادامه داد: سه دلیل اختلاف کشاورزان و دامداران، بی‌احتیاطی گردشگران و آتش زدن "پس چر" مزارع از عوامل آتش سوزی‌ها در سطح جنگلها و مراتع استان است.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان تغییر کاربری مراتع و جنگلها را از دیگر عوامل تخریب این سرمایه‌های طبیعی برشمرد و بیان داشت: در حال حاضر 200 هزار هکتار از عرصه های جنگلی و مرتعی استان توسط افراد مختلف تصرف شده است.
بهاروند با بیان اینکه این میزان عرصه طبیعی با مزارع کشاورزی تداخل پیدا کرده است افزود: در این راستا با همکاری اداره کل ثبت اسناد به دنبال تفکیک و رفع تصرف از این اراضی و تعیین محدوده عرصه های طبیعی استان هستیم.
اجرای پروژه های عمرانی از عوامل تخریب جنگلهای لرستان
وی اجرای پروژه های عمرانی بدون پشتوانه کارشناسی را از دیگر عوامل تخریب جنگلها و مراتع لرستان برشمرد و گفت: منابع طبیعی مانع توسعه نیست بلکه ما با رعایت الزامات قانونی در کنار توسعه لرستان ایستاده ایم.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان با اشاره به اجرای پروژه‌های عمرانی و خطوط انتقال نفت و گاز عنوان کرد: در صورتیکه منابع طبیعی در جریان اجرای این پروژه ها قرار بگیرد ضمن تعیین بهترین مسیر با کمترین خسارت برای عبور پروژه نسبت به برآورد خسارات و انجام فرآیند قانونی اقدام خواهیم کرد.
بهاروند با بیان اینکه ما نمی گوییم پروژه های عمرانی در استان اجرا نشود ادامه داد: انتظار داریم طرح ها ابتدا به منابع طبیعی داده شود تا پس از برآورد خسارت و انتخاب بهترین مسیر برای اجرا شاهد کمترین خسارت به منابع طبیعی باشیم.
وی با بیان اینکه ادارات و شرکت های فعال در این زمینه متاسفانه این الزمات قانونی را رعایت نمی کنند یادآور شد: ما در زمینه پرداخت خسارات نیز مساعدت لازم را خواهیم داشت که با پرداخت بخشی از خسارات طی امسال مابقی در اعتبارات سال آینده لحاظ شود.
کوچ زودهنگام بلای جان منابع طبیعی لرستان
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان قطع درختان برای مصارف سوخت را از دیگر عوامل تهدید کننده منابع طبیعی استان برشمرد و گفت: باید نیازمندی ساکنان جوامع محلی حاشیه جنگلها و مراتع استان رفع شود و اعتباری برای گازرسانی به این مناطق و یا انتقال سوختهای فسیلی اختصاص یابد که این امر در گرو همکاری دستگاههای دیگر است.
بهاروند عبور دا‌م‌ها را از دیگر عواملی دانست که موجب خسارات جدی به جنگلها و مراتع استان شده است و بیان داشت: در حال حاضر علاوه بر 4.5 میلیون واحد دامی مجاز در استان دو میلیون راس دام مازاد نیز در لرستان وجود دارد.
وی ادامه داد: این در حالیست که یک میلیون راس دام عشایر کوچ رو نیز که هر ساله زودتر از موعد نسبت به کوچ اقدام می‌کنند موجب خسارت به مراتع و جنگلهای استان شده اند.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان با بیان اینکه امسال با استانداران استانهای همجوار مکاتباتی برای رفع این مشکل صورت گرفت افزود: با این حال نتوانستیم با استان خوزستان مشکل را حل کنیم و دام های عشایر زودتر به استان لرستان ورود پیدا کرده و خسارات جدی را به بار آوردند.
بهاروند با بیان اینکه 69 درصد مراتع استان لرستان فقیر است افزود: این امر موجب شده است که چرای بی رویه دام در مراتع استان آسیب جدی به این عرصه های طبیعی وارد کند.