به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه کاخ سلیمانیه در بین سالهای 1225 تا 1227 هجری قمری به دستور فتحعلی شاه قاجار در یکی از منزلگاههای حد فاصل تهران و چمنگاه سلطانیه زنجان در ییلاق خوش آب و هوا در میان باغ بزرگی در نزدیکی رودخانه کرج، توسط معمار برجسته قاجار، محمدحسین خان نظام الدوله اصفهانی معروف به صدر اصفهانی، طراحی و بنا شد. ساخت این بنا همزمان با تولد پسرسی و چهارم شاه به نام سلیمان میرزا بود.
بنای چند وجهی کاخ
بنای کاخ در شکل اولیه دارای ساختمانهای متعدد از جمله عمارت گلشن، عمارت درقرمز، باغ فرش آباد، باغ اول و دوم، ساختمان کلاه فرنگی و برج 5 طبقه بوده است. از این مجموعه بناها تنها عمارت کوشک آن بجای مانده است.
ساختمان اصلی کاخ با مساحت 616 متر از نخستین بناهایی است که بر روی پایه ساخته شده و دارای تزیینات ارزشمندی از دوره قاجاریه که شامل دیوار نگاره ، گچبری، مقرنس کاری، کاشی کاری، ازاره های سنگی،با حاشیه نقاشی و تزئینات چوبی است.
2 تابلوی دیواری
شاخص ترین ویژگی کاخ سلیمانیه مربوط به 2 تابلوی دیوارنگاره ازبنیانگذاران سلاطین قاجار است که به لحاظ نوع تصویر، تکنیک هنری و رنگهای خاص منحصر به فرد است.
نقاشیهای دیواری تالاراصلی در جبهه غربی، فتحعلی شاه به همراه 14 تن از پسرانش و در جبهه شرقی سر سلسله قاجار آغا محمد خان به همراه سران ایل قاجار، که توسط عبدالله خان نقاش باشی سومین نقاش دربار به تصویر کشیده شده است.
کاخ سلیمانیه در 2 اسفند سال 1327 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و در سال 89 به کاخ موزه سلیمانیه تبدیل شده است.
نقاشی دیوارهای غربی و شرقی
نقاشی های این کاخ به دستور فتحعلی شاه قاجار، در1228هجری قمری برابر با 1192 خورشیدی کشیده شده است. هنگامی که نقاش به کاخ آمد هیچ فضایی را برای نقاشی مهیا ندید، بنابراین دستور داد که فضای دیوارهای شرقی و غربی شاه نشین را بپوشانند و سپس بر روی گچ های دیوارها نقاشی ها را کشید. رنگهای به کار رفته در این نقاشی ها معدنی است. نقاشی ها با روش ایرانی کشیده شده است و رنگها روی یکدیگر نیستند درکنار هم قرار گرفته اند. اندازه نقاشی ها 6 متر و 85 سانتی متر در 2 متر و 40 سانتی متر است.
در نقاشی دیوار غربی، فتحعلی شاه سلسله قاجار به همراه پسرانش، محمدتقی میرزا، حسینعلی میرزا، محمدعلی میرزا، عباس میرزا ولیعهد، محمد ولی میرزا، علی خان، شیخعلی میرزا، حیدر قلی میرزا، حسنعلی میرزا، سلیمان میرزا، محمدقلی میرزا، محمدنقی میرزا، امام قلی میرزا حضور دارند. فتحعلی شاه برروی تخت پادشاهی نشسته و 14 تن از پسرانش کنار او هستند که مهمترین پسرانش عباس میرزا ولیعهد ، علی خان و شاهزاده محمدعلی میرزا بودند.
سلیمان میرزا در این نقاشی با لباس سفید مشخص است وی والی کرج بوده است.
نقاشی دیوار شرقی آغامحمدخان قاجاریا همان محمدشاه بنیانگذار سلسله قاجار به همراه پدرش محمد حسن قاجار، برادرانش جهانسوز شاه، جعفر قلی و مهدی خان، ولیعهد فتحعلی خان و بزرگان قاجار به نام های رضا قلی خان، عباس قلی خان، علی نقی خان، جعفر قلی خان، مرتضی قلی خان، مهدی قلی خان، مصطفی قلی جان، شاه قلی خان، محمدولی خان را نشان داده می شود. در این دیوار نقاشی ها از روی تصویر واقعی افراد کشیده شده است.
در این نقاشی فتحعلی خان ولیعهد به نشان صلح و دوستی بین «قاجار» و «زند» کلاه زندی بر سر دارد زیرا نمی خواستند کینه ای که بین این دو خاندان وجود داشت را عیان کنند.
بازدید برای عموم آزاد است
مسئول امورموزه های استان درباره بازگشایی کاخ سلیمانیه به مهر می گوید: سال 90 کاخ به صورت مقطعی باز می شد .در سال 91 درمناسبتهای مختلف مانند روزجهانی کودک ونوروز بازشد و مورد استقبال عموم قرار می گرفت .
هما رضادربندی می افزاید: از نوروز امسال مرمت کاخ تا حدی تمام شده وکاخ سلیمانیه آمادگی پذیرایی ازمیهمانان را داشت بنابراین تصمیم گرفته شد در نیمه اول سال جاری در کاخ به روی مردم باز شود.
وی با اشاره به حضور مردم به کاخ موزه سلیمانیه ادامه می دهد: تاکنون آنچنان که باید حضور مردم در کاخ پررنگ نبوده آن هم به دلیل کاستی ها درامر اطلاع رسانی بوده است زیرا مردم استان از بازگشایی کاخ باخبر نیستند. اگراطلاع رسانی دراین باره به خوبی انجام شود ما شاهد حضور بیشتری از مردم هستیم.
وی می گوید: قرار است از این موزه به عنوان موزه نقاشی های دوره قاجار استفاده شود و به عنوان کاخ موزه به مردم شناسانده شود. اما هنوز این نقاشی ها به دست ما نرسیده است.
رضا دربندی می افزاید: مرمت و بازسازی برج 5 طبقه کاخ هنوز کامل نشده است که با تامین اعتبارات انجام می شود. اکنون 3 اتاق در طبقه پایین و 3 اتاق در طبقه بالا قراردارد که بازدید کنندگان از این قسمتها دیدن می کنند.
...............
فتانه احدی