خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و ادب: کتاب «انسان کامل از دیدگاه ابن عربی و امام خمینی» نوشته نرگس موحدی به تازگی توسط موسسه چاپ و نشر عروج منتشر و راهی بازار نشر شد.
در دانش عرفان، غیر از عرفان عملی که در اهداف و ادبیات مشابهت زیادی با اخلاق دارد، عرفان نظری رسالت خود را شناخت حقیقت هستی می‌داند که آن منحصر در وجود حق تعالی است و انسان مظهر و جلوه آن ذات متعالی است. بر همین اساس موضوع عرفان نظری، ذات حضرت حق و انسان کامل است. ابن عربی شخصیت عرفانی بی‌همتایی در عالم اسلام است که نظریات و آثار فراوان او محوریت منحصر به فردی داشته و دارد و تمام کسانی که بعد از او آمده‌اند، نظریات او را سرآمد این مباحث می‌دانند.
امام خمینی(ره) از حیث علم عرفان، جایگاه بالایی داشته و تعدادی از بهترین آثار و تالیفاتش به این علم اختصاص دارد. امام خمینی(ره) در آثار عرفانی خود توجه ویژه‌ای به ابن عربی و نظریات وی داشته است. فتوحات مکیه و فصوص‌الحکم، 2 کتاب مهم از آثار ابن عربی در حوزه عرفان نظری است که شارحان بعد از او همواره به تشریح و تفسیر آن‌ها مشغول بوده‌اند.
عارفی چون امام خمینی(ره) در ورود به بحث عرفان نظری، اگرچه مبانی عام را می‌پذیرد و عوالم پنج‌گانه عرفانی را برقرار می‌داند؛ اما مصداق، عظمت و جایگاه انسان کامل را فراتر از سایر عرفا بیان می‌کند. در کتاب «انسان کامل از دیدگاه ابن عربی و امام خمینی» ابتدا انسان کامل در نظریات ابن عربی معرفی می‌شود، سپس دیدگاه‌های امام خمینی در این زمینه تبیین شده است.
این کتاب 5 بخش دارد که به ترتیب عبارت‌اند از:
کلیات، هستی‌شناسی انسان کامل، انسان کامل در نگاه ابن عربی، انسان کامل در نگاه عرفانی امام و نگاه تطبیقی به نظرات ابن عربی و امام خمینی.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
محیی‌الدین این تفاوت را با نبی دارد که جای دو خشت را در دیوار خالی می‌بیند، خشتی زرین و خشتی سیمین. که خاتم اولیاء جای آن دو خشت بوده و دیوار را کامل می‌نماید. خشت نقره تمثیل ظاهر خاتم اولیاست که از خاتم الانبیاء در شرع تبیعت می‌کند و خشت زرین تمثیل باطن اوست که معرف را بی‌واسطه از حق اخذ می‌کند.
خوارزمی در شرح خود بر فصوص‌الحکم این سخن ابن عربی را دلیل بر خاتم‌الاولیاء بودن او می‌داند و می‌گوید، از آن‌جا که ابن عربی همانند خاتم رسل تمثل حائطی را دیده است، بنابراین ابن عربی همان خاتم الاولیا است. در ادامه خاتم ولایت علی‌الاطلاق را حضرت عیسی(ع) معرفی می‌کند. که بعد از او هیچ ولیّی نمی‌آید.
در شرح فصوص پارسا به نکته ظریفی در ختم ولایت اشاره می‌شود. ایشان معتقد است، ابن عربی ولایت مقیده محمدی است و حضرت مهدی(عج) از نسل رسول‌الله و خاتم ولایت مطلقه محمدی است. ابن عربی در یک مرتبه از ولایت به مقام خاتمیت رسیده است که آن مرتبه قلب می‌باشد، اما حضرت مهدی(ع) در مرتبه‌ای بالاتر یعنی در مرتبه روح به مقام خاتمیت دست یافته است.
این کتاب 227 صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت 8 هزار تومان منتشر شده است.