به گزارش خبرنگار مهر، از همان بدو ورود به دهکده، نوع معماری قدیمی و سنتی بکار رفته در ساخت نخستین دهکده هنرهای سنتی ایران در رامسر، گردشگران را مجذوب میکند و به یک قرن پیش میبرد، بازارچه سنتی، صنایع دستی برگرفته از معماری سنتی و بومی معماری گیلان و مازندران، فضای دیدنی و جذاب را پیش روی مسافران تابستانه خزر قرار میدهد.
اینجا همه چیز رنگ و بوی سنت هایی دارد که در گذر مدرنیته و شهرنشینی رنگ باخته اند و جوانانی علاقمند به سنتهای کهن مازندران و گیلان دست به دست هم داده اند تا معماری کهن و قدیمی نیاکانشان را در دهکده به تصویر کشند.
کومه ها و کلبه های چوبی، صنایع دستی، عکاسخانه دهکده، هنرکده موسیقی، کارگاه سفالگری و جاجیمبافی بخشهایی از دهکده تخصصی صنایع دستی شمال کشور در رامسر است که گردشگران را ساعتها بخود جذب می کند.
مصطفی پاکزاد مدیر اجرایی دهکده تخصصی صنایع دستی و گردشگری شمال کشور در رامسر در بازدید خبرنگار مهر از این مجموعه به پیشینه ساخت آن اشاره میکند و میگوید: با همت شهرداری، شورای شهر یک هکتار زمین در قالب طرح 20 ساله برای ساخت دهکده سنتی واگذار شد و طرحی که در این مجموعه پیاده شد، برگرفته از معماری سنتی است.
اجرای معماری 80 سال گذشته در طراحی دهکده
وی بیان داشت: در طراحی این دهکده، نمادی از معماری 80 سال گذشته مدنظر قرار گرفته است و گردشگر با ورود به آن، حال و هوای یک قرن اخیر برایش تداعی می شود.
وی پیش بینی سرمایه گذاری اجرای طرح را 42 میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: ساخت دهکده تخصصی هنرهای سنتی در سه فاز در دست اقدام است که هم اینک، فاز اول آن بیش از 35 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
پاکزاد به خانه سنتی دو طبقه ساخته شده در دهکده اشاره می کند و می گوید: این خانه که به خانه اربابی گیلان معروف و ساخت خانه اربابی مازندران نیز در قالب یک رستواران در دست ساخت است.
وی ادامه میدهد: در قسمت ساحلی دهکده نیز بنا داریم طرح سالمسازی دریا را اجرا کنیم که از ماسههای بادی و سنگهای رنگی استفاده میشود و فضای چشم نوازی ایجاد خواهد شد، همچنین ساخت پل هوایی بصورت رفت و برگشت، ساخت اسکله از دیگر بخش هایی است تا پایان فاز سوم اجرایی میشود.
وی با اظهار امیدواری از اینکه مسئولان برای رفع مشکلات سازه های داخل دریا همکاری کنند تا بتوانیم به تعهداتمان عمل کنیم، بیان داشت: یک کشتی نیز با ظرفیت 70 نفر خریداری کردیم و پس از آنکه اسکله احداث شد در دریا مستقر می شود و مسافران می توانند از آن برای گشت دریایی بهره گیرند.
الگوبرداری از معماری قدیم گیلان و مازندران
وی با عنوان اینکه در ساخت سازه ها الگوبرداری از معماری گیلان شده است یادآور شد: گل و خاک بکار رفته در ساخت کومه ها جنگلی بوده و تمام استادکاران برای ساخت کومه ها از گیلان آمده اند و سربندی و پوشش سقف کومه و کلبه ها از نوع گالی است.
پاکزاد درباره سیستم ایمنی و اطفای حریق دهکده یادآور شد: برای پیشگیری از حریق ابزار اطفای حریق را تامین کردیم و تجهیزات مورد نیاز از تهران خریداری شده است، همچنین چهار میلیون تومان وسایل امداد تهیه کردیه ایم و در تعطیلات نوروزی، پرستار نیز در دهکده مستقر بوده است.
استقرار 23 صنایع دستی در دهکده تخصصی
مدیر اجرایی نخستین دهکده تخصصی صنایع دستی شمال کشور با بیان اینکه 23 هنر دستی و سنتی در این دهکده مستقر و نمایش داده می شود، بیان داشت: سفالگری، تاکسی درمی، چرم دوزی، آهنگری، چادر شب بافی، قلاب بافی، حصیری بافی، نمد مالی و ... از جمله هنرهای سنتی است و تاکنون رشته سفاگری زیر نظر یک استاد دانشگاه راه اندازی شده است و آموزش داده می شود.
وی به کلوچه سنتی که در دهکده پخت می شود اشاره کرد و گفت: با ساخت رستوران مجموعه نیز غذاهایی که در آن سرو خواهدشد، کاملا سنتی و محلی خواهد بود و فست فود عرضه نمی شود.
در بخش دیگر بازدید با مازیار علیجانی سرمایه گذار پروژه دهکده تخصصی صنایع دستی شمال ایران همصحبت می شویم که با همراهی برادرش عمار، طراحی و ساخت مجموعه را انجام می دهد،وی می گوید: هر کس این مجموعه را می بیند و بازدید می کند، حس و حال سنتی و قدیمی به وی دست می دهد.
وی با بیان اینکه برای طراحی و ایده پردازی این مجموعه هشت سال وقت صرف شد، ادامه داد: به دلیل کمبود عرصه و موقعیت جغرافیایی برخی از ایده ها را نتوانستیم کامل اجرا کنیم.
وی بیان داشت: در اجرای این دهکده، شیوه نوینی از معماری را طراحی کنیم و درباره ایمنی، تمام سیستم آتش نشانی، نازل ها، پمپ های قوی فشار و اطفای حریق طراحی و نصب شده است.
برای ساخت دهکده تسهیلات نگرفتیم
علیجانی که بزرگترین تولیدکننده صنایع دستی کشور نیز به شمار میرود با عنوان اینکه برند تولیدات، معرف ماست، افزود: برای ساخت دهکده سنتی، تاکنون یک ریال تسهیلات نگرفتهایم و برای ساخت خانه قدیمی اربابی گیلان، پنج خانه قدیمی خریداری و تخریب کردیم تا از چوبهای آن برای ساخت خانه قدیمی جدید استفاده کنیم.
وی اظهار داشت: برای مطالعه این طرح، هشت سال وقت صرف شد و سعی کردیم المان و سازههای خانههای گیلانی را در این دهکده اجرا کنیم و ساخت خانههای اربابی مازندران نیز در برنامه وجود دارد.
سرمایه گذار دهکده تخصصی صنایع دستی شمال ایران ادامه داد: چوبهایی که برای ساخت خانه قدیمی استفاده شده بیش از 50 سال عمر دارند و در ساخت خانه قدمی از سنگ و کاهگل بهره گرفته شده است.
دهکده در سه فاز ساخته میشود
علیجانی با بیان اینکه طرح دهکده تخصصی صنایع دستی در سه فاز طراحی شده است ادامه داد: با پایان یافتن طرح بیش از 300 نفر مشغول بکار می شوند و هم اینک 37 نیروی پرسنل بیمه شده داریم و هشت تا 10 نیرو معلول نیز مشغول به کار هستند.
هنرکده ساز و موسیقی سنتی
در گشت و گذار از دهکده سنتی و تخصصی صنایع دستی شمال ایران به هنرکده موسیقی برمی خوریم که جواد زیتونی، هنرمند خوش ذوق رامسری در آن به ساخت ساز موسیقی و اجرا و آموزش آن می پردازد.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه، از هفت سالگی تاکنون در زمینه موسیقی فعالیت دارم، ادامه داد: در دهه 50 به عنوان یکی از خوش صداهای ایران در رادیو و تلویزیون قبول شدم واز سال 62 نوازندگی سنتور را شروع کردم و از سال 64 به دلیل نداشتن ساز خوب، شروع به ساخت ساز موسیقی کردم.
این هنرمند با بیان اینکه در کودکی برخی از چوبها را بصورت سنتور در می آوردم و حتی از ترمز موتور بجای سیم سنتور استفاده می کردم گفت: تهیه مواد اولیه ساز چوب سخت است و بد تهیه می شود و مسئولان سهمیه ای برای تولیدات هنری درنظر نمی گیرند و اکنون بیشتر از قاچاقچیان، چوب مورد نیاز را تهیه می کنیم و این بسیار بد است.
زیتونی با غنای موسیقی شمال اشاره می کند و می گوید: در گذشته های دور، مردم شمال برای هر مناسبتی مانند گهواره بندان، عقد کنان، کار در مزارع، شالیزار، باغات مرکبات موسیقی داشتند و نغمه سرایی می کردند و غم ها و شادی ها را بصورت نغمه زمزمه می کردند و به این دلیل هیچ نیروی نتوانست شعر و موسیقی را از مردمان شمال بگیرد.
دوری و سکوت 25 ساله هنرمند موسیقی
هنرمند موسیقی مازندران، با اشاره به اینکه 25 سال کار اجرای موسیقی نداشتن و به روی سن موسیقی نرفتم گفت: فرزندانم شاکی شدند که چرا هم نسلی های ما شما را نمی شناسند و به این ترتیب تصمیم به فعالیت در دهکده صنایع دستی گرفتم تا هنرم را برای نسل های جوان عرضه کنم.
خسرو زیتونی در پاسخ به اینکه چه خواسته ای از مسئولان دارید، گفت: تجربه 30 سالهام را برای ساخت سنتور و چگونگی نگهداری آن در قالب کتابی گردآوری کردهام که 150 صفحه دارد و متاسفانه، نتوانستم آن را به چاپ برسانم.
دوری جوانان از موسیقی ایرانی
زیتونی درباره دلیل دوری جوانان از موسیقی و سازهای ایرانی میگوید: مهمترین دلیلی که نسل جدید با سازهای موسیقی بیگانه هستند، ندیدن سازها از نزدیک است و این امر سبب شده تا امروز اکثریت جوانان به سمت گیتار کشیده شوند درحالیکه تار کاملترین ساز ایرانی است.
وی ادامه داد: متاسفانه حتی نمایشگاه ساز سنتی و همایش های موسیقی هم نداریم درحالیکه موسیقی باید بصورت زنده برای نسل ما اجرا شود و از سوی دیگر، نوعی موسیقی جدید می آید که سازهای غربی را با موسیقی و سازهای ایرانی ما تلفیق می کنند که این امر آسیب زاست.
خسرو زیتونی با عنوان اینکه، موسیقی در هر شرایطی آرامش ایجاد میکند بیان داشت: موسیقی کلاسیک در اروپا چیزی برای گفتن ندارد ولی موسیقی ایرانی مملو از احساس است و مردم براحتی می توانند با آن ارتباط برقرار کنند.
وی تصریح کرد: روی موسیقی ایرانی اندیشه شده است و اگر نسل جدید با موسیقی ما مانوس نیستند برای این است که با ادبیات ما بیگانه هستند درحالیکه دستگاههای موسیقی ارتباط ارگانیک و نزدیک با تاریخ و ادبیات ما دارند.
به گزارش مهر، دهکده تخصصی هنرهای صنایع دستی شمال ایران در کرانه دریا خزر در رامسر، در فصلهای مختلف بویژه تابستان محلی مناسب برای گردشگری و پیوند با هنر و معماری کهن ایرانی است.
این مجموعه در غربی ترین نقطه مازندران واقع شده و پذیرای گردشگران و مسافران است.
...........................................
گزارش: علیرضا نوری کجوریان
عکس: سهیلا محمدی