به گزارش خبرنگار مهر، هر ساله در زمان انتخاب رشته کنکور سراسری موضوع ظرفیت پذیرش مطرح می شود و با وجود آنکه مسئولان یادآور می شوند که تعداد داوطلبان با یک شیب ملایم در حال کاهش است و از این رو تقریبا برای تمامی داوطلبان صندلی در دانشگاه وجود دارد اما واقعیت این است که از کدام دانشگاه ها صحبت می کنند.
ارقام پذیرش دوره روزانه که تنها دوره ای است که داوطلبان در آن رایگان تحصیل می کنند نشان می دهد که تنها حدود یک هفتم بدنه اصلی ظرفیت پذیرش به این دوره اختصاص دارد و باقی باید در دوره هایی که با نام های متفاوت وجود دارند از جمله مجازی، نیمه حضوری، پردیس بین الملل، پردیس خودگردان، پیام نور و غیر انتفاعی، ادامه تحصیل دهند.
وضعیت گروه ریاضی نشان می دهد که از میان سایر گروه ها ظرفیت پذیرش بالاتری دارد اما در همین گروه هم دوره روزانه بخش کمی را به خود اختصاص داده است. در گروه ریاضی از مجموع 254 هزار و 686 نفر ظرفیت تنها 42 هزار و 794 نفر می توانند در دوره روزانه تحصیل کنند و عمده ظرفیت به موسسات آموزش عالی غیردولتی و غیر انتفاعی با 98 هزار و 866 نفر ظرفیت اختصاص دارد.
این در حالی است که رقابت اصلی میان برترین های کنکور در این گروه تنها در یکی دو رشته مهندسی مشهور آنهم در حدود پنج دانشگاه مشهور صنعتی است.
وضعیت در گروه تجربی نیز به همین منوال است و از میان 190 هزار و 140 نفر، دوره روزانه تنها 45 هزار و 17 نفر را در خود جای می دهد و بیشترین ظرفیت به پیام نور با 94 هزار و 243 نفر اختصاص دارد.
جدول ظرفیت پذیرش دانشجو بر اساس گروه آزمایشی و دوره
| گروه آزمایشی | جمع ظرفیت | روزانه | نوبت دوم (شبانه) | مجازی و بین الملل | نیمه حضوری | غیرانتفاعی | فرهنگیان | پیام نور |
| علوم ریاضی و فنی | 254.686 | 42.794 | 12.689 | 1.641 | 39 | 98.866 | 2.644 | 96.013 |
| علوم تجربی | 190.140 | 45.017 | 8.287 | 2.292 | 92 | 35.079 | 5.130 | 94.243 |
| علوم انسانی | 213.911 | 16.709 | 5.595 | 616 | 473 | 19.805 | 6.771 | 163.942 |
| هنر | 16.182 | 3.388 | 891 | - | - | 7.403 | - | 4.500 |
| زبان های خارجی | 20.778 | 2.910 | 1.081 | - | 200 | 4.930 | 507 | 11.150 |
| جمع کل ظرفیت | 695.697 | 110.818 | 28.543 | 4.595 | 804 | 166.083 | 15.052 | 369.848 |
در گروه علوم انسانی هم دوره روزانه تنها 16 هزار و 709 نفر ظرفیت دارد در حالی که مجموع ظرفیت 213 هزار و 911 نفر است و نیمی از ظرفیت گروه علوم انسانی به دانشگاه پیام نور با 163 هزار و 942 نفر ظرفیت اختصاص دارد.
این در حالی است که متقاضیان علوم انسانی نیز در رشته هایی مانند حقوق و روانشناسی رقابت فشرده ای برای چند دانشگاه برتر دارند و با ظرفیت های موجود امیدهای کمرنگی برای پذیرش در دوره روزانه وجود دارد.
وضعیت گروه های زبان و هنر نیز چندان رضایت بخش نیست و با توجه به اینکه گفته می شود شانس قبولی در گروه زبان بیش از 41 درصد و در گروه هنر بیش از 61 درصد است اما همین شانس هم در برابر دوره روزانه رنگ می بازد.
بر اساس ظرفیت اعلامی در دفترچه های کنکور در گروه هنر از ظرفیت 16 هزار و 182 نفری تنها 3 هزار و 388 نفر به دوره روزانه اختصاص دارد و قسمت عمده و نیمی از ظرفیت با بیش از 7 هزار نفر به موسسات آموزش عالی غیر دولتی و غیر انتفاعی تخصیص یافته است. همچنین در گروه زبان های خارجی نیز از میان 20 هزار و 778 نفر ظرفیت اعلامی تنها 2 هزار و 910 نفر در دوره روزانه تحصیل می کنند و نیمی از ظرفیت با 11 هزار و 150 نفر ظرفیت به دانشگاه پیام نور اختصاص دارد.
این در حالی است که دانشگاه ها به طور مداوم از کمبود بودجه می گویند و کارشناسان نیز در مقابل معتقدند که کیفیت آموزش عالی با رشد بی رویه آموزش با پرداخت شهریه و پردیس های پولی و موسسات غیر انتفاعی و پیام نور و دانشگاه آزاد صدمه دیده است و ارزش علمی چندانی برای این روش آموزشی قائل نیستند.
از سوی دیگر سیل متقاضیان برای ورود به آموزش عالی همچنان بالاتر از ظرفیت دانشگاه ها است و مسئولان امر در صدد تامین این نیاز هستند حتی به قیمت پولی کردن صندلی دانشگاه ها.
در حالی که ظرفیت رشته ای مانند پزشکی به شدت کاهش یافته است و آمار ظرفیت نشان می دهد که نسبت به سال گذشته 1500 نفر کاهش داشته است در مقابل 880 نفر در پردیس خودگردان پذیرفته می شوند. این امر با توجه به این است که تقاضا برای رشته های دکتری حرفه ای در علوم تجربی از جمله پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی بالاست. در این گروه در برابر 4 هزار و 500 نفر ظرفیت دوره روزانه این گروه بیش از 2 هزار نفر در پردیس های خودگردان پذیرفته می شوند. در واقع دانشگاه ها در برابر پذیرش 2 هزار و 882 نفر در پزشکی در دوره روزانه، 880 نفر را در پردیس خودگردان در این رشته می پذیرند .
گفته های مسئولان آموزش عالی و دانشگاه ها نشان می دهد که پردیس های خودگردان و پذیرش پولی راه حلی برای رفع مشکلات مالی دانشگاه ها است اما در این میان ظرفیت دوره های روزانه قربانی اصلی خواهد بود.
در واقع می توان گفت در حالی که رقابت اصلی در میان 110 هزار ظرفیت دوره روزانه اتفاق می افتد، برای همه متقاضیان صندلی خالی دانشگاه وجود دارد اما کیفیت صندلی ها با هم متفاوت است. این ظرفیت بسیار کم در برابر ظرفیت بالای دوره های شهریه ای مغایر با آموزش رایگان مندرج در قانون اساسی است.