به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه اميرچخماق يزد يكي از زيباترين و اصيل‌ترين نمادهاي گردشگري و معماري و يادگاري از دوران قرن نهم هجري قمري است و مورد استقبال ويژه گردشگران داخلي و خارجي است به نحوي كه هر گردشگري كه به شهر وارد مي شود، براي بازديد از آثار تاريخي ابتدا سراغ مجموعه اميرچخماق را مي‌گيرد.
به جز گردشگران داخلي و خارجي، خود مردم يزد نيز انس و الفتي خاص با اين مجموعه تاريخي دارند زيرا اين مجموعه شاهد بسياري از حماسه‌هاي بزرگ يزد بوده و از ابتدا با قرار گرفتن در مسير مسجد حظيره، مسجد جامع يزد، بافت تاريخي و... مركز بسياري از فعاليت ها و برنامه هاي مردم يزد بوده است.
مجموعه اميرچخماق اكنون در ميان جاذبه هاي تاريخي به نوعي مركزيت دارد و هر گردشگر و شهروندي بخواهد از مجموعه‌هاي تاريخي يزد ديدن كند، لاجرم از اميرچخماق گشت و گذار خود را آغاز مي كند.
مجموعه تاريخي محبوب يزد با مشكلات دست و پنجه نرم مي‌كند
اين مجموعه به رغم همه اهميت و محبوبيتي كه از آن برخوردار است، با مسائل كوچك و بزرگي دست و پنجه نرم مي كنند كه البته همه مسئولان امر از اين مسائل مطلع هستند اما به رغم اطلاع رساني هاي گسترده و شفاف و روشن بودن مشكلات و نيازهاي اين مجموعه، هنوز عزم جزمي براي حل و فصل مشكلات آن وجود نداشته است.
خبرگزاري مهر پيش از اين در گزارش‌هاي متعددي مشكلات اميرچخماق را يكي پس از ديگر برشمرده و در آخرين گزارش خود كه در ارديبهشت ماه منتشر شد، قول اعضاي شوراي شهر يزد در مورد اجراي طرح ساماندهي از يك ماه آينده را تشريح و تفسير كرد اما به نظر مي رسد اين يك ماه ها مدام تمديد مي شود.
پس از اينكه يك ماه از نشست خبري اعضاي شوراي شهر يزد گذشت و در آن جلسه قول اجراي طرح از يك ماه آينده داده شد، خبري از اجراي طرح نشد تا اينكه معاون عمراني استاندار يزد در جلسه اي در استانداري، قول اجراي طرح در يك ماه ديگر را داد با اين حساب طرح بايد در تيرماه آغاز مي شد اما هنوز خبري از اجراي آن نيست.
وعده هاي ساماندهي كه مدام تمديد مي‌شوند
مديركل ميراث فرهنگي استان يزد نيز به تازگي از اجراي اين طرح ظرف يك ماه آينده خبر داده است و با اين حساب، پايان تابستان امسال، مردم يزد بايد شاهد آغاز طرح ساماندهي مجموعه اميرچخماق باشند.
يكي از كارشناسان ميراث فرهنگي در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: طرح ساماندهي اميرچخماق هم‌اكنون نيز آغاز شده اما به كندي پيش مي‌رود و ساز و كار درستي براي اجراي آن وجود ندارد.
محمدرضا عسگري بيان كرد: طرح ساماندهي اميرچخماق يزد، شامل 90 پروژه اجرايي كوچك و بزرگ است كه به تدريج بايد اجرا شود و به نظر مي رسد بودجه هاي كافي براي تملك اراضي و املاك و نيروهاي متخصص براي بازسازي به اندازه كافي نيست ضمن اينكه طرح هر روز تغييراتي مي كند كه اين تغييرات اندكي مشكل ساز است.
اجراي بيش از 90 پروژه در طرح ساماندهي ميدان اميرچخماق
عضو كميسيون عمراني شوراي شهر نيز اين موضوع را چندي پيش در گفتگو با خبرنگار مهر مطرح كرده و خبر از اجراي طرح ساماندهي ميدان اميرچخماق داده بود.
محمدرضا مدرسي با تشريح طرح مورد نظر براي ساماندهي اميرچخماق خاطرنشان كرد: بيش از 90 پروژه براي ساماندهي اين طرح تعريف شده كه به تدريج اين پروژه‌ها اجرايي خواهد شد.
عضو شوراي اسلامي شهر يزد ادامه داد: تملك اراضي اطراف بنا، آرام سازي ترافيك، ساماندهي مغازه‌ها، بازسازي بدنه بنا، نورپردازي و... از جمله مواردي است كه هر يك از آنها بايد در قالب چندين پروژه به مرحله اجرا درآيد.
مدرسي با بيان اينكه به دنبال اجراي يك كار اصولي هستيم، تصريح كرد: همه پروژه را به لحاظ حجم، وسعت، هزينه و زمان نمي توانيم يكجا اجرا كنيم اما معتقديم اگر از 90 پروژه تعريف شده، 15 مورد به اجرا درآيد، بخش بسياري از مشكلات اميرچخماق برطرف مي‌شود.
طرح ساماندهي در حال اجراست اما ملموس نيست!
وي تصريح كرد: اين طرح هم اكنون نيز در حال اجراست اما سرعت آن ملموس نيست و بسياري از اقداماتي كه در حال انجام است، به نحوي نيست كه قابل مشاهده باشد.
مدرسي، توجه به زيبايي بصري بنا و تلاش براي حفظ و نگهداري از آن به بهترين نحو ممكن را اولويت اصلي در اجراي اين طرح برشمرد.
يكي از اصلي ترين مشكلاتي طرح ساماندهي اميرچخماق با آن مواجه بوده و اجراي اين طرح را سالها معطل نگه داشته است، طرح هايي است كه بدون انجام كار كارشناسي كامل ارائه شده و هر بار نيز ميراث فرهنگي، هزينه هاي قابل توجهي با طراحان پرداخت كرده اما طرح آنها در عمل قابليت اجرا نداشته است.
طراحي طرح ساماندهي اميرچخماق، نانداني براي طراحان بي‌تجربه
برخي از كارشناسان ميراث فرهنگي نيز معتقدند، طراحي طرح ساماندهي اميرچخماق در مقطعي براي عده اي به نانداني تبديل شده بود و هر كس مي آمد و طرحي ارائه مي‌داد و پولش را مي گرفت و مي رفت و چندي بعد شخص ديگري مي آمد و همان طرح را دوباره تغييرات كوچكي مي داد، پولش را مي‌گرفت و مي‌رفت و اين چرخه همچنان ادامه داشت.
ميراث فرهنگي زماني متوجه غيركاربردي بودن طرح‌ها مي‌شد كه ديگر كار از كار گذشته بود و ديگر اثري از طراح در استان نبود!
اما به تازگي ظاهرا اتفاقات خوبي براي مجموعه اميرچخماق افتاده و قرار است طرحي كامل و جامع براي آن تعريف شود كه اين طرح توسط ميراث فرهنگي بررسي و تاييد شده و به كميسيون ماده پنج رفته است.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان يزد در اين زمينه در پاسخ به سئوال مهر در مورد اجراي طرح اميرچخماق به ويژه طرح ساماندهي بازارچه آن و خارج كردن بازار از سيطره جگركي ها و عمده فروشي ها و سيگار فروشي ها، اظهار داشت: ميراث فرهنگي در استان يزد چندين طرح و پروژه بزرگ و نيمه كاره دارد كه اجراي آنها بسيار هم دشوار است كه يكي از اين طرح ها، طرح ساماندهي اميرچخماق است.
طرحهاي قبلي قابليت اجرا نداشتند
محمدمهدي شرافت ادامه داد: اين طرح ها در گذشته نيز مطرح بوده اند اما واقعيت اين است كه قابليت اجرا نداشته اند و تدابير لازم در اين طرح ها براي منابع مالي و ساير مباحث مشخص نشده بود.
وي تصريح كرد: اكنون اين طرح با در نظر گرفتن موارد بسيار و رفع مشكلات طرح هاي گذشته دوباره ارائه شده و به كميسيون ماده پنج رفته اما با وجود اينكه خودمان از پيشنهاد دهندگان طرح بوده ايم، هنوز اين طرح 100 درصد مورد نظر و موافقت ما نيست اما فعلا كامل ترين طرحي است كه در دست داريم و آن را اجرا خواهيم كرد.
شرافت خاطرنشان كرد: كف سازي مجموعه اميرچخماق، ساماندهي بازارچه، ساماندهي خيابان قيام در مقابل اميرچخماق، ساماندهي مسجد و آب انبار مجموعه و ... همه در اين طرح ديده شده است.
جاي خالي اوقاف و فرمانداري در شوراي ساماندهي اميرچماق
وي با اظهار اميدواري نسبت به اينكه اين طرح ظرف يك ماه آينده اجرايي شود، بيان كرد: براي رفع مشكلات اميرچخماق يك شورا يا ستاد تشكيل شده كه جاي خالي اوقاف و فرمانداري يزد در آن خالي است و اميدواريم با پيوستن اين دو اداره به شورا، بتوانيم مشكلات بسياري كه مرتبط با اين دو اداره است را در مسير اجراي طرح برطرف كنيم.
شرافت همچنين با اشاره به كاربري فعلي بازارچه اميرچخماق، اظهار اميدواري كرد: بتوانيم در آينده اي نزديك، استفاده نامطلوب از فضاي اميرچخماق را ساماندهي كنيم.
همه دوستداران ميراث فرهنگي اميدوارند كه اين طرح بلاخره به سرانجام برسد و اين يك ماه وعده داده شده كه همين امروز در مورد آن صحبت شده است، دوباره تمديد نشود و اميرچخماق بلاخره روياي روزهاي خوش را در واقعيت ببيند و نماد تاريخ و معماري يزد، دوباره به روزهاي رونق و زيبايي خود بازگردد.
------------------------------
گزارش: نيره شفيعي‌پور