به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری امیر مسعود شهرام نیا مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران با هدف تشریح آخرین بازنگری‌ها در نحوه برگزاری نمایشگاه‌های استانی کتاب و همچنین اعلام جزئیات حضور ایران در چندین نمایشگاه بین المللی کتاب، صبح امروز شنبه 18 مرداد در محل این موسسه در تهران برگزار شد.
شهرام نیا در بخش دوم این کنفرانس مطبوعاتی که به موضوع حضور ایران در چندین نمایشگاه بین المللی کتاب اختصاص داشت، ابتدا با اشاره به ماهیت و اهداف برگزاری نمایشگاه‌های بین المللی کتاب در سراسر جهان گفت: نمایشگاه‌های کتاب در حال حاضر در بسیاری از کشورها، به مهمترین رویداد فرهنگی آنها تبدیل شده است. حضور در نمایشگاه‌های خارجی هم برای ما فرصت خوبی است برای اینکه بتوانیم با آنها ارتباط بگیریم؛ ابتدا با هدف صدور ارزش‌های فرهنگی و دوم برای بهره مندی از فرصت‌های اقتصادی که در این نمایشگاه‌ها به وجود می‌آید.
وی با بیان اینکه موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی طی سال‌های گذشته متولی حضور ایران در نمایشگاه‌های بین المللی کتاب در دنیا بوده است، از ادامه این روند توسط این موسسه در دوره جدید فعالیت آن خبر داد و گفت: برنامه ریزی برای حضور در سه دسته نمایشگاه بین المللی کتاب انجام شده است.
مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی سپس در تشریح گروه اول این سطح بندی، گفت: دسته اول نمایشگاه‌های کتاب، نمایشگاه مهم بین المللی است که جایگاه آنها در صنعت نشر ایران شناخته شده است که در راس آن نمایشگاه کتاب فرانکفورت قرار دارد. سال گذشته ما حضور خوبی را در این نمایشگاه داشتیم و امسال هم در این نمایشگاه در سطحی وسیع حضور پیدا می‌کنیم. در خصوص نمایشگاه کتاب لندن هم ما قصد حضور داریم و در حال حاضر هم در حال طی کردن مراحل مربوط به اخذ ویزا هستیم. سومین نمایشگاه، نمایشگاه کتاب بولونیا است که یک نمایشگاه تخصصی در حوزه کتاب کودک و نوجوان به شمار می‌رود. ما پیشتر هم در این نمایشگاه حضور داشته‌ایم و امسال هم بنای حضور در آن را داریم. نمایشگاه چهارم نمایشگاه کتاب پاریس است که اهمیت آن مشخص و آشکار است و ما برای حضور در آن هم برنامه‌ریزی کرده‌ایم.
وی افزود: دسته دوم از این نمایشگاه‌های کتاب، نمایشگاه‌هایی هستند که ما به دلیل مبادلات فرهنگی در منطقه‌ای و یا مباحث مربوط به ایران فرهنگی، در آن شرکت می‌کنیم. در این خصوص می‌توان نمایشگاه‌های کتاب باکو، تفلیس، تاجیکستان، مسکو، شارجه، استانبول، دوحه، کویت، مسقط و ابوظبی را برشمرد که برنامه ریزی برای حضور در همه این نمایشگاه‌ها انجام شده است.
شهرام نیا اضافه کرد: گروه سوم نمایشگاه‌های یادشده هم نمایشگاه‌هایی هستند که ایران فقط به جهت تبادلات و توافقنامه‌هایی که با نمایشگاه کتاب تهران دارند، در آنها شرکت می‌کند. در این خصوص ما بنا داریم در نمایشگاه‌های کتاب پکن، تونس، الجزایر، بیروت و قاهره و دهلی نو شرکت کنیم.
وی با بیان این که حضور در قالب نمایشگاه‌های کتاب اخیر برای ایران قطعی شده است، در خصوص حضور ایران در نمایشگاه کتاب قاهره با اشاره به مشکلات موجود در خصوص اخذ ویزا از پیگیری نمایندگان دو نمایشگاه کتاب تهران و نمایشگاه کتاب قاهره برای حل این مشکلات و فراهم شدن امکان حضور ایران در این نمایشگاه خبر داد.
مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی همچنین در توضیح سطح حضور ایران در معتبرترین نمایشگاه بین المللی کتاب در نمایشگاه کتاب فرانفکورت با اشاره به سابقه حضور در این نمایشگاه گفت: ما در نمایشگاه امسال کتاب فرانکفورت یک غرفه 200 متری در سالن بزرگسال و همچنین یک غرفه 40 متری در بخش کودک و نوجوان داریم. بنا داریم با برطرف کردن نواقص حضور ایران در این نمایشگاه در سال گذشته نسبت به تقویت این حضور اقدام کنیم.
شهرام‌نیا ادامه داد: در این خصوص شورای سیاستگذاری حضور ایران در نمایشگاه‌های خارجی کتاب در موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی تشکیل شده و ما خوشبختانه شاهد حمایت‌های خوبی هم از سوی شخص وزیر ارشاد و هم از طرف سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و وزارت امور خارجه بوده ایم. از این جهت که به رایزنی‌های فرهنگی اعلام شده است که با هماهنگی موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت حضور پیدا کنند.
وی از واگذاری امور محتوایی غرفه‌های ایران در نمایشگاه کتاب فرانکفورت به صنف مربوطه خبر داد و گفت: امور محتوایی غرفه بزرگسال به اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران سپرده شده است که در این راستا کارگروهی در این اتحادیه تشکیل شده است. در خصوص غرفه کودک هم سه تشکل انجمن نویسندگان کتاب کودک و نوجوان، انجمن تصویرگران کودک و انجمن فرهنگی ناشران کتاب و نوجوان مسئولیت اداره غرفه را بر عهده گرفتند.
به گفته شهرام نیا غرفه بخش بزرگسالان ایران در نمایشگاه فرانکفورت به سه بخش تقسیم شده است؛ بخش اول مربوط به کانترهایی است که مستقیماً در اختیار ناشران متقاضی قرار می‌گیرد و تا کنون حدود 15 ناشر اعلام آمادگی کرده اند و قراردادهایشان با موسسه منعقد شده است. بخش دیگر مربوط به ناشرانی است که نمی‌خواهند به صورت مستقل در این نمایشگاه شرکت کنند. در این بخش همان طور که گفته شد اتحادیه ناشران و کتابفروشان حدود 300 عنوان از کتابهای ایرانی را به انتخاب کمیته ای که به همین منظور تشکیل شده است عرضه خواهد کرد. بخش دیگر هم در اختیار آژانس‌های ادبی است و عقد قراردادها برای مبادله رایت‌های ناشران خارجی بر عهده این آژانس‌ها است.
مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی همچنین از حضور چند میهمان ویژه از ایران در غرفه ایران در نمایشگاه کتاب فرانکفورت از جمله یک نویسنده حوزه بزرگسال، یک نویسنده حوزه کودک، سه خبرنگار (یک خبرنگار به صورت تامین تمام هزینه‌ها و دو خبرنگار دیگر نیم بها)، یک نفر به نمایندگی هیات نظارت و ضوابط نشر و همچنین چند تصویرگر، چند ناشر و چند نویسنده، خبر داد و در خصوص نیروهای ستادی غرفه ایران هم گفت: از موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی و معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد حداکثر 4 نفر در این غرفه حضور خواهد داشت.
وی در پاسخ به سوالی در مورد علت پایین بودن میزان مبادله رایت کتابهای ناشران ایرانی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت در دوره‌های گذشته از جمله سال قبل گفت: حضور ما در نمایشگاه‌های خارجی سه سطح دارد؛ سطح اول تنها حضور برای معرفی صنعت نشر است، سطح دوم حضور با هدف ایجاد ارتباط در تعاملات فرهنگی و آشنا شدن بدنه نشر با وضعیت این صنعت در جهان است و سطح سوم حضور با هدف ارتقای سطح مبادلات اقتصادی است.
شهرام نیا تاکید کرد: غیرواقع بینانه است اگر توقع داشته باشیم بدون طی کردن دو سطح اول، به سطح سوم برسیم. واقعیت این است که ما سالها است که در سطح اول حضور توقف کرده ایم. البته باید متوجه باشیم که برای ورود به سطح اقتصادی در بازارهای جهانی کتاب باید زمینه سازی و برنامه ریزی مناسبی وجود داشته باشد. از سوی دیگر از آنجا که ما به کنوانسیون برن نپیوسته ایم مشکلات در زمینه عقد قراردادها در خصوص کپی رایت کماکان وجود دارد که من امیدوارم با توجه به تلاش‌هایی که در دولت جدید صورت گرفته است و با همراهی مجلس، زمینه پیوستن ایران به این کنوانسیون فراهم شود.
مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی همچنین آمار فروش رایت تنها 5 عنوان از کتابهای ایرانی را در نمایشگاه کتاب فرانکفورت در سال گذشته نادرست خواند و گفت: قرارداد انتقال رایت دست کم 15 عنوان کتاب در نمایشگاه قبلی مبادله شده است.
به گفته وی در نمایشگاه امسال کتاب فرانکفورت، در حوزه بزرگسال آژانس ادبی غزال در حوزه کودک و نوجوان، آژانس ادبی کیا، مسئولیت مبادله رایت کتابهای ناشران ایرانی را بر عهده دارد.
شهرام نیا از موافقت وزیر ارشاد برای تدوین آیین نامه موسوم به گرنت- که در صورت اجرایی شدن آن حمایت‌هایی از ناشران خارجی برای عرضه کتابهای ناشران ایرانی صورت می‌گیرد- خبر داد و گفت: دبیرخانه ای برای اجرایی شدن این مساله در موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی شکل گرفته است و ما در حال تهیه آیین نامه مربوطه هستیم.
وی در پایان از تلاش برای برگزاری تور بازدید از چاپخانه‌های آلمان در زمان برگزاری نمایشگاه کتاب فرانکفورت برای هیات اعزامی از ایران خبر داد و در پاسخ به سوالی در مورد احتمال حضور علی جنتی در این نمایشگاه نیز گفت: آقای وزیر برای حضور در نمایشگاه کتاب فرانکفورت آمادگی اولیه خود را اعلام کرده و این مساله در حال بررسی است و هنوز قطعی نشده است.