به گزارش خبرنگار مهر، شناسایی سازها و موسیقی ِ سازی میتواند به درک ارزشهای فرهنگی و ویژگیها و معیارهای زیباییشناختی یک جامعه کمکهای مورد توجهی کند. سازشناسی از مهمترین کلیدهای درک تاریخ موسیقی فرهنگهای گوناگون است. سازها میتوانند به عنوان وسایلی که نمایانگر ارتباط فرهنگی مردمان مختلف هستند، مورد مطالعه قرار بگیرند. از طرف دیگر بررسی ساختمان سازها نیز برای درک دانش فنی فرهنگهای سنتی و بدوی لازم و ضروری است.
موسیقی بوشهر نیز همچون موسیقی ملل مختلف، از تولد تا مرگ، از بزم تا رزم و از سور تا سوگ همواره در اغلب شئون فرهنگی و اجتماعی مردم این خطه حضور دارد. موسیقی بوشهر طنینانداز کار و کوشش، رنج و مشقت، دوری و درد، شادی و غم، شیرزنی و دلیرمردی، شکستها و ناکامیها و بیانگر مشخصههای خاص جغرافیایی و اقلیمی این دیار است. برای توضیح و معرفی موسیقی محلی بوشهر، نخست باید به عوامل مختلف طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، ملی و مذهبی - که در پیدایش و شکلگیری موسیقی کنونی بوشهر تاثیر زیادی گذاشته - توجه داشت.
فهرست کلی کتاب «اهل ساز: سازشناسی موسیقی بوشهر» به این ترتیب است: استان بوشهر، موسیقی بوشهر، گونههای موسیقی در بوشهر، تقسیمبندی سازها در بوشهر، سازهای بادی، سازهای پوستی، سازهای کوبهای و اسناد تاریخی موسیقی بوشهر.
طرح روی جلد کتاب نیز نقاشی «نوازندگان نی انبان، دمّام و کمانچه در بوشهر» در دوره فتحعلی شاه قاجار از کتاب perse چاپشده در سال 1841 میلادی است.
در قسمتی از این کتاب میخوانیم:
1- سازهای بادی
1-1- سازهای بادی بیزبانی
1-1-1- بوق شاخی مارپیچ
بوقهای مارپیچ رایج در بوشهر، معمولا از شاخ حیوانی افریقایی با نام «سیتاتونگا» ساخته میشود. اینگونه بوق به شکل مارپیچ و میانتهی است. میانگین طول این نوع سازها تقریبا 80 تا 100 سانتیمتر و قطر دهانه آن نیز حدود 6 تا 8 سانتیمتر است. در 20 سانتیمتر مانده به انتهای بوق که از بالا به پایین به شکل مخروطی درآمده است، سوراخی بیضیشکل به طول تقریبی 3 سانتیمتر و عرض 3/5 سانتیمتر، برای دمیدن نوازنده ایجاد کردهاند. در دور این ساز، چند نوار از جنس نقره، حافظت قسمتهای حساس بوق را به عهده دارند...
این کتاب با 132 صفحه، شمارگان 2 هزار نسخه و قیمت 10 هزار تومان به چاپ دوم رسیده است. چاپ اول این کتاب در سال 84 وارد بازار نشر شد.