علیاکبر تورانیان مدیر انتشارات شهرآب در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره موضوع بایستههای تبلیغ کتاب در رسانه ملی گفت: حرکتهای جدیدی در زمینه تبلیغ و معرفی کتاب در صدا و سیما انجام شده و قدمهایی در اینباره برداشته شده، اما هنوز آنچه مورد توقع بوده، برآورده نشده است. گسترش کتاب و کتابخوانی یکی از موارد مورد تاکید رهبر انقلاب بوده است که سازمانها و نهادهای دستاندرکار در این زمینه میتوانستند ایجاد موج کنند، و صدا و سیما هم یکی از این نهادها بود ولی حرکت چندانی انجام نشد.
وی افزود: مدتی است شاهد پخش برنامه «کتابنامه» و حرکتهای مشابه از تلویزیون هستیم که البته فعالیت به این شکل و در این حد نمیتواند برآورنده تمام نیازها باشد. بر همین اساس، نیازمند نگاهی جدیتر هستیم چون کتاب یک کالای فرهنگی و یکی از ارکان مهم رشد و ارتقای جامعه است. در تلویزیون، شبکه 3 را داریم که عمدتا برنامههای ورزشی را پوشش میدهد. ورزش و تندرستی بسیار خوب و مهم است و به جسم انسان برمیگردد اما آیا به اندازهای که برای ورزش و جسم کار میکنیم، برای کتاب که غذای روح است، کار کردهایم؟
این مدیر نشر دانشگاهی در ادامه گفت: با توجه به این یک مورد که به اندازه ورزش، به کتاب توجه نشده است، میتوانیم نتیجه بگیریم که صدا و سیما رسالت خود را در این زمینه انجام نداده است و با برنامههای نیمساعته یا یکساعته نمیتوان خلاهای موجود را پر کرد. در این زمینه نیازمند حرکتی مانند فرهنگسازی جاری در سریالها هستیم. یعنی همانطور که حجاب یا بستن کمربند ایمنی در سریالها تبلیغ و فرهنگسازی میشود، که البته کاری معقول و صحیح است، باید برای فرهنگسازی حضور کتاب در زندگی مردم هم فکری کرد. به هر حال کتاب، جایگاهی دارد که بتوان با ظرافت در زندگی مردم قرار بگیرد و در طول یک ساعت سریالی که میبینند، کتاب را هم ببینند.
عضو هیئت مدیره انجمن ناشران دانشگاهی گفت: این کار، نیازمند برنامهریزی زیاد است؛ چه در فیلم و سریال، چه برنامههای جنبی و چه در برنامههای مستقل. اینجا بحث ایجاد شبکه مستقل کتاب مطرح میشود که البته دلایل فنی تشکیل نشدنش تا این روز را مدیران صدا و سیما بهتر میتوانند توضیح بدهند. در کنار دهها شبکه ساختهشده، میشود که یک شبکه مستقل برای پوشش کتاب فعالیت کند و شبکهای هم نخواهد بود که بگوییم ممکن است برنامه کم بیاورد. چون در سال حدود 70 هزار عنوان کتاب جدید چاپ میشود و هزاران هزار کتاب هم طی سالهای پیش چاپ شده است. در عرصه بینالملل هم کتابهای زیادی به چاپ رسیده است.
تورانیان گفت: بنابراین خوب است به طور جدی به تشکیل شبکه کتاب فکر شود. مهمترین ابزاری که آگاهی مردم ما در سالهای انقلاب و همچنین سالهای اخیر بالا برده، کتاب است. ما در کشور، شرایطی را داشتهایم که دانشجویانمان کتابهای 20 سال پیش را میخواندهاند اما حالا کتابهای روز در اختیارشان قرار دارد. اگر به این مسائل توجه داشته باشیم، میزان اهمیت تبلیغ و معرفی کتاب در رسانه ملی مشخص میشود. بسیاری از سدها و موانع مانند تحریم را میتوان با همین کتاب و دانشی که ایجاد میکند، شکست. اما متاسفانه بسیاری از مردم ما از کتابهای تازهای که چاپ میشوند، اطلاعی ندارند. این واقعیت را میتوان در برگزاری نمایشگاههای کتاب استانی متوجه شد. چون ماهها و سالها میگذرد تا متوجه چاپ کتابی شده و به دنبالش میآیند.