به گزارش خبرنگار مهر، جمشید ممتاز مشاور حقوقی وزیر امور خارجه کشورمان و تیم مذاکره کننده هسته ای امروز در جمع تعداد محدودی از خبرنگاران درباره توافقنامه ژنو (سند مندرج در 24 نوامبر 2013) و درباره ماهیت حقوقی سند گفت: این سند یک تفاهم سیاسی و یک نقشه راه است یعنی بر اساس این سند طرفین توافق می کنند که به چه نحوی معضلات و مشکلات ناشی از این پرونده به نام پرونده هسته ای را حل کنند و هدف نیز دستیابی به یک راه حل جامع و درازمدت برای پرونده هسته ای است.
وی با اشاره به این که این مطلب با صراحت در مقدمه توافق ژنو ذکر شده است، اظهار داشت: در بیانیه ای که در روز 24 نوامبر توسط آقای ظریف و خانم اشتون نیز صادر شد مجدداً این مساله منظور شده است که تا زمانی که کلیه عناصر این پرونده به توافق طرفین نرسد در مورد هیچ چیزی به توافق نخواهیم رسید. این مساله در سند 24 نوامبر نیز به روشنی قید شده است
ممتاز گفت: پرونده هسته ای متشکل از عناصری است که طرفین باید درباره همه این عناصر به توافق برسند. در مرحله اول طرفین اقدامات داوطلبانه به عمل می آورند تا جو مساعد و اعتماد سازی صورت گیرد و مذاکرات برای رسیدن به توافق جامع و مرحله دوم صورت گیرد.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به اظهارت برخی از نمایندگان در هنگام توافق ژنو مبنی بر این که این توافق باید به تصویب مجلس می رسید و این که آیا توافق جامع چنین قابلیتی را دارد اظهار داشت: در مورد عناوینی که باید دو طرف درباره آن به توافق برسند یک موضوع پروتکل الحاقی است که در سند 24 نوامبر به آن پرداخته شده و با صراحت عنوان شده است که باید به تایید مجلس شورای اسلامی برسد.
مشاور حقوقی وزیر امور خارجه افزود: پروتکل الحاقی ترتیبات مشخصی درباره بازرسی دارد و امکانات بیشتری برای بازرسان در نظر می گیرد.
وی گفت: در سند ژنو هیچ نکته ای مبنی بر نیاز به تایید مجلس برای توافقنامه جامع ذکر نشده است.
ممتاز درباره راه حل جامع بیان کرد: راه حل جامع طبیعتاً همه تحریم ها از جمله تحریم های شورای امنیت، اتحادیه اروپا و تحریم های یک جانبه آمریکا را در بر می گیرد. در سند در سه جا به قطعنامه های شورای امنیت اشاره شده است؛ یک بار در مقدمه، بار دیگر در مورد اقدامات داوطلبانه که مقرر شده شورای امنیت تحریم جدیدی به تصویب نرساند و بار دیگر نیز درباره توافق جامع که تاکید شده کلیه تحریم ها باید برداشته شود.
وی با بیان این که 5 کشور عضو شورای امنیت نقش مهمی برای رفع تحریم ها خواهند داشت، بیان کرد: آنها تعهد کرده اند که هیچ تحریم جدیدی تصویب نشود.
مشاور حقوقی وزیر امور خارجه تاکید کرد: توافق جامع بین ایران و 1+5 الزام آور است و یک تعهد بین المللی محسوب می شود اما نیازی به تصویب مجلس ندارد و تنها در بخش پروتکل الحاقی مجلس باید تصویب کند.
وی در مورد نحوه برداشته شدن تحریم ها بیان کرد: در مرحله نخست برخی از تحریم ها به صورت موقتی برداشته می شود. در این مرحله بر اساس توافق ژنو تحریم واردات وسایل یدک هواپیما،صادرات پتروشیمی، تجهیزات و وسایل یدک اتومبیل برداشته شده. امکان ارسال پول فراهم شده و قرار است امکاناتی نیز فراهم شود که کالاهایی که موضوع تحریم نیست بدون موانع بانکی خریداری شود.
ممتاز ادامه داد: مرحله بعدی این است که توافق شود برای برداشتن و تعلیق تحریم ها مذاکره صورت گیرد و اقدامات لازم انجام شود.
وی گفت: باید بین تحریم ها تفاوت قائل شویم. تحریم های کنگره آمریکا باید توسط خودشان برداشته شود اما تحریم های شورای امنیت تنها می تواند با تصمیم شورای امنیت لغو شود.
مشاور حقوقی وزیر امور خارجه تاکید کرد: 5 کشور عضو دایم شورای امنیت به صورت موقت این تعهد را به ما داده اند که از هیچ کوششی برای قانع کردن شورای امنیت برای لغو تحریم ها دریغ نکنند اما عنصر اصلی این است که تا در همه موضوعات توافق حاصل نشود در هیچ موضوعی توافق نمی شود و بر این اساس تا طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکند و در این خصوص توافق نشود موضوعات دیگر نیز عملی نخواهد شد و در غیر این صورت ما تعهدی نخواهیم داشت.
وی گفت: اگر آنها موفق به اجرای تعهد خود نشوند ما کماکان به غنی سازی ادامه می دهیم و فعالیت های هسته ای خودمان را خواهیم داشت. به این امید که طرف مقابل به تعهدات خود عمل کند و اگر به این مرحله نرسیم نیز در نهایت به قبل از توافق ژنو باز خواهیم گشت.
ممتاز افزود: لغو تحریم های هسته ای و رفع نگرانی های آنها دوبال هستند که به صورت متوازن در کنار هم قرار دارند.
وی با بیان این که موضوع مذاکره تنها در مورد لغو تحریم های هسته ای ایران است، اظهار داشت: آمریکا می تواند ادعا کند که تنها تحریم های هسته ای را لغو خواهد کرد اما شش قطعنامه شورای امنیت بر علیه ایران هسته ای است و باید همه این تحریم ها لغو شود و قدم اول در این راه این است که شورای امنیت این توافق را شناسایی می کند و سپس نگرانی های آنها رفع خواهد شد.
مشاور حقوقی وزیر امور خارجه به عناصر مورد مذاکره برای توافق جامع بر اساس سند ژنو اشاره کرد و گفت: داشتن حقوق و تعهدات دولت های عضو ان پی تی و پادمانها، مساله برداشتن تحریم های شورای امنیت چند جانبه و یک جانبه در موضوع هسته ای، مساله تعیین میزان و حجم اورانیوم غنی سازی شده با در نظر گرفتن احتیاجات دولت ایران، ترتیبات مربوط به راکتور اراک، پروتکل الحاقی و همکاری بین ایران و آژانس از موضوعاتی است که در توافقات جامع روی آن مذاکره می شود.
وی در پاسخ به این سوال که ایران چه ضمانت اجرایی را می تواند از آمریکا بگیرد که تحریم های یک جانبه را لغو کند؟، این سوال را مطرح کرد که آمریکا چه ضمانت اجرایی می تواند از ایران بگیرد که مجلس پروتکل الحاقی را تصویب کند؟ اگر این موضوع چماقی بر سر ایران باشد ما هم چماق پروتکل را خواهیم داشت.
ممتاز تاکید کرد: حقوق و تعهدات دولتهای عضو ان پی تی و طرف پادمان یکی از بحثهای اساسی است که باید درباره آن به توافق برسیم و زیاده خواهی ها ممکن است در این جا معلوم شود.
وی گفت: هدف اصلی مذاکرات در ژنو و باقی مذاکرات لغو تحریم های هسته ای است و هیچ سند و توافقی بدون هدف گذاری لغو تحریم های شورای امنیت نمی تواند وجود داشته باشد.