به گزارش خبرنگار مهر، بوی تنباکو و کوزه های شیشه ای که گاها با نقش و نگار های اصیل ایرانی زینت شده یار همیشگی مردمی شده که به محض رهایی از کار و تلاش روزانه در تفریحات خانوادگی از آنها استفاده می کنند.
صحبت سر قلیانهایی است که روزگاری فقط به واسطه ابهت و قدرتی که ریش سفیدان خانه داشتند میهمان تاقچه های قدیمی بودند اما این روزها بزرگ و کوچک نمی شناسند، کافیست اعضای خانواده ها به بهانه تفریح در پارک با سفر مسافرت دور هم جمع شوند تا پای ثابت محافل قوم خویشی و دوستانه شان کوزه شیشه ای قلیان و بوی تنباکویی باشد که فقط نامش تنباکوست.
این روزها هر جا قدم می گذاری قلیانهای رنگارنگ و مزین به هنر های اصیل ایرانی به تو سلام می کنند فرقی نمی کند در قهوه خانه ها باشی یا پارکهای شهر، در جمع دوستانه جوانان باشی یا در میان خانواده ها؛ این قلیان است که پای ثابت محافل شده است.
علی میرزایی جوان 34 ساله ای که در یکی از قهوه خانه های شهر اراک با خبرنگار مهر به گفتگو نشست، معتقد است جوانان و نوجوانان ما قهوه خانه ها را با قلیان می شناسند و کسی برای خوردن چای به این مراکز مراجعه نمی کند.
قلیان هویت امروز قهوه خانه ها است
وی با بیان این که قلیان هویت امروز قهوه خانه های ماست افزود: اگر قلیان جمع آوری شود دیگر قهوه خانه جذابیتی برای افراد نخواهد داشت.
یکی از مسئولان قهوه خانه های شهر اراک نیز با بیان این که قانون ممنوعیت یا عدم ممنوعیت عرضه قلیان در قهوه خانه ها متاسفانه بی ثبات است، گفت: این مساله باعث شده تا ماموران بهداشت و تعزیرات حکومتی سالی یک بار طرح جمع آوری قلیان را اجرا می کنند خساراتی به مجموعه هایی چون ما وارد کرده و بعد از مدت خیلی کوتاه می بینیم قلیان دوباره عرضه اش در قهوه خانه ها ، پارکها و ... آزاد شد.
با حضور در پارک شهدای گمنام که بعنوان یکی از پارکهای بزرگ، هر شب میزبان بخش قابل توجهی از شهروندان اراکی است مشاهده می شود قلیان جزو لاینفک تفریح بخش قابل توجه مردمی است که این پارک را برای تفریح انتخاب کرده بودند.
مرتضی محرابی پدر یکی از خانواده های حاضر در این پارک که مشغول چاق کردن قلیانش بود گفت: قلیان چون دارای آب است ضرری ندارد و بسیار سالمتر از سیگار است.
وحید 23 ساله هم با بیان اینکه شهر اراک کمتر مکانهای تفریحی دارد به مهر گفت: شهر اراک تنها چند پارک برای تفریح دارد و مکانهایی برای تفریح که با جیب ما همخوانی داشته باشد ندارد پس به ناچار برای پرکردن اوغات فراغت پارک را انتخاب می کنیم و برای تفریح قلیان را.
قلیانها علاوه بر تمامی آنچه ذکر شد پا را فراتر نهاده و در فضاهای مجازی هم راه یافته و وبلاگهای بسیاری موضوع "قلیان" را به خود اختصاص داده اند. وبلاگهایی که با دفاع از قلیان و رد نظریه های بهداشتی پیرامون آن حتی روش استعمال را به علاقمندان می آموزند.
گسترش استعمال قلیان در قهوه خانه ها ، پارکها و اماکن عمومی بدون توجه به مضرات آن معضلی است که همواره مسئولان حوزه بهداشت و درمان تلاش کرده اند در قالب "طرح مقابله با عرضه قلیان " به جمع آوری این تجهیزات در سطح شهرها بپردازند طرحی که به گفته معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اراک همیشه بعد از نهایت دو هفته اجرا به علت لغو بخشنامه های مقابله با قلیان رها می شود تا باز این قلیانها باشند که با بوی دود و صدای قل قل آب محافل را آلوده کنند.
قلیان نیاز جوانان در اوقات فراغت را پر کرده است
معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اراک در گفتگو با خبرنگار مهر علت افزایش استعمال قلیان را نیاز جوانان در اوقات فراغتشان برشمرد و گفت: قلیان یک نیاز جسمی نیست بلکه از آنجا که اوقات فراغت جوانان در سایه بی توجهی مسئولان فرهنگی به بطالت می گذرد جوانان سعی کرده اند تا با روی آوردن به قلیان در ایام فراغت خود جای خالی برنامه های فرهنگی و هنری را پر کنند.
بابک عشرتی ادامه داد: لازمه پاک کردن قلیان از برنامه روزانه جوانان و نوجوانان در پارک ها و قهوه خانه تقویت برنامه های اوقات فراغت آنها بوده و این مهم محقق نمی گردد مگر بامشارکت و حضور همه دست اندرکاران حوزه اوقات فراغت در بخشهای مختلف فرهنگی، هنری، دینی و.....
وی افزود: متاسفانه وقتی پارکهای شهر ما وسایل تفریحی و تفرجگاهی مناسبی برای جوانان اعم از پیست دوچرخه سواری، پیست اسکیت، سالنهای مطالعه و .... ندارد دور از انتظار نیست که جوانان جای خالی این مباحث فرهنگی ورزشی را با قلیان پر کنند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اراک تاکید کرد: فقر آگاهی مردم از مضرات قلیان موجب رواج استعمال آن در بین خانواده ها شده این در حالیست که مضرات قلیان چند برابر سیگار است.
بی ثباتی قوانین چالش پیش روی مسئولان در برخورد با قلیان
مدیرگروه بهداشت محیط استان مرکزی نیز در این باره به مهر گفت: بی ثباتی قوانین مصوب باعث شده تا مسئولان بهداشتی برای مقابله با قلیان و جمع آوری آن دچار چالش های اساسی شوند.
سیدحمیدرضا رضایی افزود: متاسفانه در حالیکه عوارض قلیان چندین برابر بیشتر و خطرناک تر از سیگار است استفاده از آن راحت تر از سیگار در بین خانواده ها پذیرفته شده است.
وی با بیان این که خانواده ها حساسیتی در برابر استعمال قلیان توسط فرزندان خود بروز نمی دهند گفت: عوارض قلیان در ایجاد اختلالات تنفسی و بروز بیماری سرطان در افراد دو برابر سیگار است.
مدیرگروه بهداشت محیط استان مرکزی با انتقاد از عدم ثبات قدمی مسئولان در اجرای قوانین مصوب پیرامون برخورد با قلیان در گفتگو با مهر بیان داشت: جمع آوری قلیان های عرضه شده در قهوه خانه ها و پارک ها به معضلی برای مسئولان بهداشتی و درمانی استان مرکزی شده چرا که عمر تصمیمات اتخاذ شده در این رابطه بیش از دو هفته نیست و اقدامات برخوردی ما بعد از 2 هفته به دلیل لغو برنامه ها ابتر می ماند.
رضایی با بیان این که جمع آوری قلیان از مراکز عمومی نیازمند شنیده شدن صدای واحدی از سوی دایره اماکن نیروی انتظامی، اتحادیه های صنفی، مسئولان قضایی، تعزیرات حکومتی، میراث فرهنگی، شهرداریهاو حوزه بهداشتی است افزود: گسترش استعمال قلیان دربین جوانان و نوجوانان دختر و پسر معضل بزرگ پیش روی جامعه ماست که اگر چاره ای برای آن اندیشیده نشود و این زنگ خطر در گوش همه دستگاه های ذیربط به صدا درنیاید جبران خساراتش در آینده به مراتب پر هزینه تر خواهد بود.
وی در ادامه با اشاره به اجرای طرح جمع آوری قلیان از مراکز عمومی در شهرستان اراک بعد از ماه مبارک رمضان گفت: این طرح با همکاری مرکز بهداشت استان، واحد بهداشت محیط، عوامل انتظامی و قضایی در حال برگزاری است و موفق شده ایم در این مدت با انجام 460 مورد بازرسی از قهوه خانه ها و پارکها تعداد 176 سرقلیان با حکم قضایی از این مراکز جمع آوری شده است.
وی یادآورشد: انجام بازرسی های مشترک شبانه، صدور اخطاریه برای مراکز عرضه قلیان و تعیین مهلت برای جمع آوری قلیان ، تقویت مراکز مشاوره ترک دخانیات در 10 شهرستان استان از دیگر اقدامات صورت گرفته در این راستان بوده است.
مسئول بهداشت محیط مرکز بهداشت استان مرکزی گفت: با فعالیت مراکز مشاوره ترک دخانیات تا کنون 42 زن و 1084 مرد موفق به ترک استعمال دخانیات شده اند.
رضایی از عدم همکاری صدا و سیمای استان مرکزی در انتشار پیامهای تبلیغاتی پیرامون مضرات استعمال قلیان در بین خانواده ها انتقاد کرد و گفت: در حالیکه اطلاع رسانی و اگاهی بخشی به جامعه رسالت این رسانه است اما ما باید برای هر بار پخش این پیامها هزینه های بسیاری را به صدا و سیما پرداخت کنیم که با توجه به کمبود اعتبارات امکان پذیر نیست.
قلیان دیگر قبحی در جامعه ندارد
یکی دیگر از مسئولان مرکز بهداشت استان مرکزی نیز به مهر گفت: قبح قلیان در جامعه و در بین خانواده ها شکسته شده و این مسئله باعث شده تا شاهد استعمال آن از سوی جوانان در حضور والدین باشیم.
دکتر اسماعیلی با تاکید بر ضرورت کار فرهنگی در حوزه مقابله با قلیان گفت: ائمه جماعات و روحانیون باید به جد وارد این حوزه شده و با تبلیغات دینی به مقابله با این مسئله مهم بپردازند.
جمع آوری قلیان اراده ملی می خواهد
فرمانده انتظامی شهرستان اراک نیز در این باره به مهر گفت: طرح مقابله با عرضه قلیان در دو ماه اخیر به جد از سوی عوامل انتظامی شهرستان اراک درحال پیگیری است و در راستای تحقق اهداف این طرح کوتاه نخواهیم امد.
سرهنگ مصطفی ویسمه ای با اشاره به اخذ حکم قضایی برای ورود به سفره خانه ها، قهوه خانه ها و پارک ها برای جمع آوری قلیانها بیان داشت: متاسفانه عرضه قلیان و استعمال آن توسط افراد به امر عادی در جامعه ما تبدیل شده به طوری که گاه با صحنه هایی در این رابطه روبرو می شویم که جای سوالات فراوان دارد.
وی ادامه داد: استعمال قلیان توسط کودکان خردسال و تشویق خانواده ها حکایت از عدم آگاهی پدران و مادران از مضرات قلیان است.
فرمانده انتظامی شهرستان اراک با بیان این که پلیس عزمش را برای مقابله با عرضه قلیان در سطح شهر اراک جزم کرده است افزود: متاسفانه عوامل نظامی و انتظامی به تنهایی نمی توانند با آسیب های اجتماعی چون عرضه قلیان در جامعه مقابله کنند و این امر نیازمند اراده ملی است.
.............
گزارش: فاطمه عسگری نیا