به گزارش خبرگزاری مهر، دوازدهمین نشست فیلمسازان جوان سینمای انقلاب با اکران دو فیلم«مادر» و «مسافر ایران» و بررسی موضوع شهدای غیر ایرانی دفاع مقدس برگزار شد.
«مسافر ایران» ساخته محسن یزدی روایتی از یک مادر لبنانی است که تنها فرزندش را در جنگ ایران و عراق تقدیم اسلام کرده است و برای اولین بار بر مزار فرزندش حضور پیدا می‌کند.
علاوه بر فیلمسازان جوان و علاقه مندان، محمد سرور رجایی شاعر و مستندساز افغانستانی و محسن اسلام زاده از مستندسازان جوان فعال در حوزه جهان اسلام به عنوان مهمان ویژه حضور داشتند. مستند «مادر» ساخته سیاوش سرمدی درباره شیرزنی است که همسر و سه پسرش را در دفاع مقدس تقدیم کرده است.
تاثیر امام خمینی (ره) روی افغان‌ها و انقلاب آنها
محمد سرور رجایی گفتگو درباره موضوع جلسه را از سکانس ابتدایی مستند «مسافر ایران» آغاز کرد و گفت: در دفاع مقدس، شهدایی از کشورهای مختلف مثل فرانسه، افغانستان، سوریه و دیگر کشورها حضور داشتند اما در این مستند دیدیم که مردم از وجود شهدای خارجی در دفاع مقدس تعجب می کنند، این تعجب مردم انگشت اتهام را به سوی رسانه ها دراز می کند که در این مورد هیچ کاری نکرده اند.
محمد سرور رجایی با اشاره به سؤال رایج ایرانی‌ها از وی درباره چرایی حضور مهاجران افغانستانی در دفاع مقدس گفت: درست است که قیام مردم افغانستان علیه کمونیست ها چند ماه زودتر از انقلاب ایران به نتیجه رسید اما همان زمان این قیام از امام خمینی (ره) تأثیر می گرفت، تا جایی که مردم قندها با شعار «مذهب ما حنفی است، رهبر ما خمینی است» دست به قیام زدند.
می خواهند شهدای غیر ایرانی فراموش شوند
محمد سرور رجایی با تقبیح برخی تلاش ها برای کمرنگ کردن حضور شهدای غیر ایرانی در دفاع مقدس گفت: شهید نوروزعلی احمدی در خرمشهر به شهادت رسید و در قم به خاک سپرده شد. من اولین بار 6 سال قبل به زیارت مزار شهید رفتم و در جعبه آینه ای کلمه «افغانی» را دیدم. دو سال بعد وقتی دوباره آنجا رفتم دیدم جلوی کلمه «افغانی» گل گذاشته بودند تا دیده نشود، چهار سال بعد دیدم هم گل را برداشته اند و هم افغانی را.
کارگردان مستند «مأموریت خدا» با اشاره به اوج گیری فعالیتهای سینمایی در افغانستان گفت: عمده تولیدات هنرمندان افغانستانی مربوط به فیلمهای مستند و داستانی کوتاه است و هنوز در عرصه فیلم های سینمایی کاری نشده است. در افغانستان سالانه سه جشنواره فیلم برگزار می شود اما فیلمهای ارزشی ـ و به قول افغانستانیها فیلم «پاک» ـ نیستند، همه فیلمهایی با موضوع حقوق بشر، حقوق زنان و از این دست کلیدواژه هاست. من در یکی از جشنواره ها از دبیر آن پرسیدم هزینه این جشنواره چقدر شد و از کجا آمده است. دبیر گفت هزینه جشنواره بین 80 تا 90 هزار دلار بوده است، 60 هزار دلار آن را مرکز فرهنگی آمریکا بدون اینکه بگوید پرچمم را کجا بگذاری پیشکش کرد اما وقتی به مسئولان ایرانی مراجعه کردیم گفتند هزار دلار کمک می کنیم، به این شرط که پرچم ما در فلان جا باشد.
در ادامه این جلسه محسن اسلام زاده با اشاره به فعالیت های گروهی خود و تعدادی از همکارانش برای کار روی شهدای غیر ایرانی گفت: امروز نواختن بر طبل ملیت و شعارهایی مثل «هنر نزد ایرانیان است و بس»، یک سیاست غربی است برای اینکه امت اسلامی شکل نگیرد. به طور مثال ما مدت ها بچه های افغانستانی را تحقیر کرده ایم.
کارگردان مستندهایی با موضوع جهان اسلام ادامه داد: شوروی در روزهای سخت جنگ به ما گفته بود اگر شما از افغانستان حمایت نکنید ما پشتیبان شما می شویم. وقتی این پیام را به امام می رسانند ایشان جمله ای تاریخی دارند و می گویند: ما بر سر افغانستان معامله نمی کنیم. بازتاب همین حرف امام بود که مردم افغانستان در دوران جنگ صد تا صد تا خودشان را به خط مقدم نبرد با عراق می رساندند.
چگونگی ساخت مستند «مسافر ایران»
پس از سخنان اسلام زاده، محسن یزدی کارگردان فیلم «مسافر ایران» گفت: ما بدون اینکه قصد تصویربرداری داشته باشیم در سفر لبنان از طریق آقای کاظم دارابی منزل مادر شهید هاشمی را پیدا کردیم و تصمیم گرفتیم ایشان را به خود به تهران بیاوریم. مسئله را با حوزه هنری مطرح کردیم و آنها پذیرفتند تا هزینه این کار را تقبل کنند. وقتی به تهران آمدیم یک نفر گفت کاش کاری کنیم مقام معظم رهبری هم این مادر شهید را ببینند، ولی ما برای این مادر بلیت مشهد گرفته بودیم و از سفر هم خیلی باقی نمانده بود. وقتی به مشهد رسیدیم باخبر شدیم مقام معظم رهبری هم مشهد هستند و این دیدار انجام شد.
یزدی قلعه در قسمت دیگری از سخنان خود درباره مستند «مسافر ایران» گفت: ما چون قصد داشتیم در مستند جنبه اعتقادی و فرامرزی جنگ را بگوییم به خانه یک شهید ژاپنی رفتیم، بعد پیش مادر شهید صبوری رفتیم، به منزل مادری که فرزندش در لبنان شهید شده بود نیز رفتیم اما به دلایلی نتوانستیم از تصاویر شهید سوم استفاده کنیم. یکی از مشکلات ما در فیلم محدودیت ارتباط با مادر شهید بود، ایشان خیلی کهولت سن داشتند، تا حدی به فراموشی مبتلا بودند و لهجه محلی و غلیظی هم داشتند و به همین خاطر نمی توانستیم مستقیماً با وی ارتباط برقرار کنیم.
یزدی قلعه سپس به نقد بهانه های رایج در برخی مجامع رسمی برای نادیده گرفتن شهدای غیرایرانی جنگ پرداخت. گفت: برخی می گویند ما اگر داستان شهدای ایرانی را پر رنگ کنیم ممکن است جمهوری اسلامی را متهم کنند به اینکه همانند صدام از نیروهای کشورهای دیگر استفاده کرده است. کاملاً روشن است که این دو مقوله از هم جدا هستند، مثل این است که مثلاً بگوییم چون مارکس ریش داشت، حزب اللهی ها دیگر نباید ریش بگذارند.
باید برای سه میلیون مهاجر افغانی برنامه داشته باشیم
در ادامه این نشست اسلام زاده درباره مستند «مسافر ایران» و حس خوبی که این فیلم به آدم می دهد، گفت و بیان کرد: من می خواستم درباره قسمت ابتدایی فیلم در لبنان به آقای یزدی قلعه انتقاد کنم که چرا زود از لبنان عبور کرده اند، ولی خودشان محدودیت ها را توضیح دادند و گفتند که ابتدا قصد تصویربرداری نداشتند، احتمالاً مشکل مالی داشته اند و پیدا کردن مادر شهید نیز در روزهای آخر سفر صورت گرفته است. سکانس اول فیلم نیز که پرسش از مردم درباره وجود شهدای غیر ایرانی در جنگ است صورتی نهیبی داشت که خوب بود ولی قدری طولانی شد و بعداً در جریان فیلم به همه سخنان مردم در این سکانس پاسخ داده نشد. تدوین کار نیز می توانست بهتر باشد و بعضی جاها مثل سکانس جابجایی ویلچر در لبنان حذفیات بیشتری نیاز داشت.
محسن اسلام زاده در پایان این نشست درباره ساخت برنامه برای مهاجران افغانی گفت: من قبل از ماه مبارک به مناطق جنوبی افغانستان مثل قندهار و هلمند در مرز مشترک این کشور با پاکستان سفری داشتم، با خودم گفتم الحمدالله در مناطق شرقی افغانستان که به ما نزدیکترند وضعیت رفاه بهتر است، شهرک صنعتی دارد و اتفاقات خوبی افتاده است، خوشحال شدم که اینهایی که با ما مراوده داشته اند وضعشان بهتر است، یعنی ما خیلی به آنها خدمت کرده ایم، اما به هر حال خیلی ها در جهان اسلام ما را به عنوان پدر خودشان می پذیرند، وظیفه پدری خیلی سنگین است و ما به این وظیفه آنطور که باید خیلی عمل نکرده ایم. ما بعضاً برای سه میلیون نفر دستگاه ضد انقلاب سازی درست کرده ایم، نباید اجازه می دادیم کار به جایی برسد که بعضی از فیلمسازانی که اینجا آموزش دیده اند بروند فیلمساز بی بی سی بشوند. باید برای سه میلیون مهاجر افغانستانی برنامه داشته باشیم.
گزیده‌ای از گفتگوهای انجام گرفته در این نشست و همچنین سکانس‌هایی از دو فیلم «مادر» و «مسافر ایران» را از اینجا ببینید.