علی‌اکبر تورانیان مدیر انتشارات شهرآب و عضو هیئت مدیره انجمن ناشران دانشگاهی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره انتخابات اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران که چندی دیگر برگزار خواهد شد، گفت: اتحادیه ناشران یک حالت مرکزیتی دارد و شامل تمام ناشران کشور از ناشران عمومی، دانشگاهی، کودک و نوجوان و دیگر رشته‌ها می‌شود. یعنی رشته‌ای که ناشران در آن فعالیت دارند تفاوتی ندارد بلکه هدف واقعی این اتحادیه باید این باشد که مشکلات صنعت نشر را آسیب‌شناسی کرده و برایشان راهکار ارائه کند.
وی افزود: از این بابت، تفاوتی بین ناشران گروه‌های مختلف وجود ندارد و همه می‌توانند در انتخابات اتحادیه ناشران، کاندیدا بشوند اما وقتی که وارد اتحادیه می‌شوند، همه باید یک هدف مشترک را دنبال کنند. کاندیداهایی که برای این دوره انتخابات اتحادیه ناشران اعلام آمادگی و ثبت نام کرده‌اند، عمدتا از 2 بخش عمومی و دانشگاهی تشکیل شده‌اند. یعنی نیمی از آن‌ها ناشر عمومی و نیمی دیگر دانشگاهی هستند. به نظرم این که نیمی از نامزدان انتخابات اتحادیه از ناشران دانشگاهی هستند، به این دلیل است که این ناشران، ضرورت حضور بیشترشان را در هیئت مدیره اتحادیه درک کرده‌اند.
این ناشر ادامه داد: متاسفانه اتحادیه نتوانست آن توقعی را که از آن می‌رفت، برآورده کند. در مقطعی گرایش‌های سیاسی خاص به اتحادیه ورود پیدا کردند و همین امر هم موجب ضربه خوردن اتحادیه شد و آن را از حالت پویای خود خارج کرد. چون اعتقاد بر این است که اتحادیه یک محل صنفی است و نمی‌توان و نباید در آن کار سیاسی انجام داد. بعد از ورود گرایش‌های سیاسی به اتحادیه، این نهاد دیگر نتوانست جایگاه واقعی خود را پیدا کند و به همین جهت هم در حال حاضر، توقع این می‌رود که به جایگاه اصلی‌اش برگشته، پیشگام باشد و بتواند با دولت و دستگاه‌های دیگر، تعامل سازنده داشته باشد.
عضو هیئت مدیره انجمن ناشران دانشگاهی در بخش دیگری از سخنانش گفت: اتحادیه ناشران در واقع نماینده یک صنف است. کاندیداهایی که از گروه ناشران دانشگاهی هستند، به دلیل پویایی کارشان است و دیگر این‌که خواستار مشارکت و حضور بیشتری هستند. من هم قصد داشتم برای این انتخابات نامزد شوم اما دیدم نمی‌توانم برای عضو بودن در هیئت مدیره اتحادیه وقت کافی صرف کنم بنابراین کاندیدا نشدم. به نظرم دوستانی که برای این انتخابات کاندیدا می‌شوند، باید وقت کافی برای کارهای اتحادیه داشته و واقعا زمانشان را به این کارها اختصاص بدهند. همچنین مسائل و بحث‌های مهمی چون اقتصاد مقاومتی یا بحث شعار امسال که توسط رهبر انقلاب، تبیین شد نیز مطرح هستند که باید پایه‌شان از الان گذاشته شود.
تورانیان ادامه داد: حل مشکل کاغذ، واسپاری کارخانه‌های کاغذ به بخش خصوصی یا خودکفایی در تولید کاغذ که می‌توان با تعامل با دولتش حل‌اش کرد، از جمله مسیرهایی هستند که به نظرم اتحادیه باید به سمت آن‌ها حرکت کند. در این شرایط، از ناشر می‌خواهند با 30 درصد بهره بانکی کار کند. چنین چیزی ممکن نیست. خب چه کسی باید به این وضع و این مشکلات رسیدگی کند و برای حل کردنشان، فکری کند؟ این اتحادیه ناشران و کتابفروشان است که می‌تواند با تعامل با دولت، وزارت ارشاد، مجلس و دیگر دستگاه‌ها، این مسائل را حل کند. متاسفانه همان‌طور که اشاره کردم، اتحادیه در چند وقت اخیر، یک تشکل پویا نبوده و فقط در مساله مالیات تحرکاتی داشته است.
مدیر انتشارات شهرآب گفت: در حال حاضر جایگاه بحث مشکل توزیع کتاب، در اتحادیه کجاست؟ این روزها یکی از مسائل وحشتناک که در حال از بین بردن صنعت نشر ماست، تکثیر غیرمجاز کتاب‌هاست. ولی هیچ‌گونه کاری در این زمینه انجام نمی‌شود و فرد یا نهادی جلوی تکثیر غیرمجاز کتاب‌ها را نمی‌گیرد.
وی درباره وجود و عدم وجود ممیزی درباره کتاب‌های ناشران عمومی و دانشگاهی گفت: به نظرم مطرح کردن بحث ممیزی و تفاوت وجودش در مورد ناشران دانشگاهی و عمومی، یک بحث انحرافی است. ممیزی حق حاکمیت است. در هر جای دیگر دنیا هم که برویم، چنین ساز و کاری وجود خواهد داشت و کسی هم به کار بدون نظارت اعتقادی ندارد. اما نکته این‌جاست که متولی ممیزی دولت است و البته باید با مطابق قانون باشد. نکته دیگر این که سرعت ممیزی باید بالا باشد و نتیجه ممیزی ظرف حداکثر چند هفته اعلام شود. این هم مستلزم این است که وزارت ارشاد به تعداد کافی و لازم، کارشناس داشته باشد. اما مساله مهم این است که ممیزی نباید با افراط و تفریط و براساس سلیقه افراد باشد، بلکه باید طبق قانون و ضابطه باشد.
تورانیان گفت: به نظرم باید به جای مطرح کردن مسائلی چون ممیزی، به مسائل کلان‌تری از جمله توزیع کتاب بپردازیم. ویترین کتاب، یکی از مسائل مهمی است که باید به آن توجه داشت. در حال حاضر نزدیک به 12 هزار ناشر فعال و غیر و فعال در کشور وجود دارد و در مقابل این رقم، تنها 2 هزار کتابفروشی وجود دارد. بهتر است بحث آموزش نشر و توجیه ناشران را حل کنیم. ناشران ما در این شرایط که علم و صنعت رو به پیشرفت است، با همان شیوه‌های سنتی و تجربی کار می‌کنند. در حالی که صنعت نشر در حال تحول است و مفاهیمی چون نشر الکترونیک مطرح شده‌اند. این روزها کار به جایی کشیده است که شمارگان چاپ برخی کتاب‌ها، 2 رقمی شده است و این، در واقع یک فاجعه است.
این ناشر دانشگاهی ادامه داد: در این شرایط، کشوری مانند ترکیه برای افغانستان کتاب چاپ می‌کند و دیگر کشورهای همسایه، انتشار کتاب‌های کشور عراق را به عهده گرفته‌اند اما ما در به دست گرفتن بازار کتاب این کشورها، ناتوان‌ایم. انصافا هم، در این زمینه قصور و کوتاهی داشته‌ایم؛ هم ناشران و هم مسئولان. به نظرم به جای مطرح کردن مسائلی چون ممیزی باید اندیشه را معطوف به حل این معضلات کنیم.